Τα τρόφιμα είναι ένα ιδανικό σύστημα μεταφοράς φαρμακευτικών ουσιών και μια ενδιαφέρουσα τριάδα ερευνών, αναδεικνύει τις αντικαταθλιπτικές δυνατότητες ενός συγκεκριμένου τροφίμου: του μύρτιλου.
Και οι τρεις έρευνες προέρχονται από μια ομάδα με επικεφαλής την Κλερ Ουίλιαμς από το πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ, στην Αγγλία.1,2 Εξέτασαν την επίδραση που είχε ένα ρόφημα μύρτιλου σε σκόνη –ανάλογο με ένα φλιτζάνι φρέσκα μύρτιλα– στη διάθεση 144 παιδιών, εφήβων και νεαρών ενηλίκων στο πλαίσιο τριών τυχαιοποιημένων δοκιμών ελεγχόμενων με τη χρήση εικονικού φαρμάκου (placebo). To εικονικό ρόφημα περιείχε την ίδια ποσότητα ζάχαρης και βιταμίνης C με τον χυμό μύρτιλου, ενώ και τα δύο ροφήματα έμοιαζαν ίδια, καθώς είχαν αναμειχθεί με συμπυκνωμένο χυμό πορτοκαλιού.
Ο παρακάτω Πίνακας παρουσιάζει τα κύρια σημεία αυτών των μελετών.
Οι πρώτες δύο μελέτες εξέτασαν τη διάθεση των συμμετεχόντων δύο ώρες έπειτα από ένα ρόφημα, ενώ η τρίτη εξέτασε τις πιο μακροπρόθεσμες επιδράσεις ενός καθημερινού ροφήματος στο διάστημα τεσσάρων εβδομάδων.1,2 Και οι τρεις μελέτες κατέγραψαν θετική επίδραση, που κυμαινόταν από μικρή (0,27) έως μεσαία (0,65).
Εντυπωσιακό, αλλά πού είναι η παγίδα;
Ο κύριος περιορισμός είναι ότι οι μελέτες ήταν μικρές και προήλθαν από μία μόνο ερευνητική ομάδα. Επίσης, όλες βασίστηκαν σε υγιείς συμμετέχοντες, άρα δεν ξέρουμε αν τα μύρτιλα όντως θεραπεύουν την κλινική κατάθλιψη. Δεν έγινε αναγνώριση κινδύνων, αν και μπορεί να αναρωτηθεί κάποιος αν τα μύρτιλα μπορούν να πυροδοτήσουν επεισόδια μανίας. Ευτυχώς, τρεις μελέτες σε ζώα κατέγραψαν ότι τα μύρτιλα έχουν αντι-μανιακή επίδραση, ενώ μία από αυτές τα σύγκρινε με το λίθιο.3
Αυτά τα ευρήματα υποστηρίζονται μερικώς από μια καναδική έρευνα, όπου ο χυμός του μύρτιλου απέτρεψε επιλόχειο μελαγχολία (τη σύντομη συναισθηματική αστάθεια που παρατηρείται έπειτα από τον τοκετό) σε υγιείς γυναίκες, αλλά ο χυμός σε αυτή τη μικρή ελεγχόμενη δοκιμή περιείχε επίσης tryptophan (2g) και tyrosine (10g).4 Σε αντίθεση, δύο άλλες ανεξάρτητες ομάδες που εξέτασαν τον χυμό μύρτιλου σε υγιείς μεγαλύτερους σε ηλικία ασθενείς δεν κατέγραψαν οφέλη ως προς τη διάθεση. 5,6
Αυτό δεν σημαίνει ότι τα μύρτιλα βοηθούν μόνο τους νεότερους. Αν και τα συγκεκριμένα φρούτα δεν βελτίωσαν τη διάθεση σε γηριατρικές μελέτες, βελτίωσαν τη γνωστική λειτουργία, κάτι που ήταν το πρωταρχικό αποτέλεσμα. Υπάρχουν 13 ελεγχόμενες δοκιμές για τις γνωστικές επιδράσεις των μύρτιλων και των εκχυλισμάτων τους σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, και 85% αυτών των δοκιμών είναι θετικές.7-10
Διαβάστε σχετικά: Η διατροφή στην παιδική ηλικία έχει επίδραση για μια ζωή
Μια πιο κοντινή ματιά
Ποιο είναι το φάρμακο μέσα σε αυτό το αποτελεσματικό σύστημα μεταφοράς ουσιών; Τα μύρτιλα έχουν αρκετά οφέλη για τον εγκέφαλο. Προστατεύουν τα νεύρα, αυξάνοντας τον νευροτροφικό παράγοντα που προέρχεται από τον εγκέφαλο (BDNF) και τον ινσουλινοειδή αυξητικό παράγοντα 1 (IGF-1), είναι αντιφλεγμονώδη και αυξάνουν την παραγωγή προδρόμων σεροτονίνης.7 Τα περισσότερα από αυτά τα αποτελέσματα προκαλούνται χάρη στις ανθοκυανίνες, μια ομάδα αντιοξειδωτικών που δίνουν στο φρούτο το μπλε-μοβ χρώμα του.
Οι ανθοκυανίνες βρίσκονται και σε άλλες τροφές με μοβ χρώμα, όπως τα βατόμουρα, το μαύρο ρύζι, η μελιτζάνα, το μούρο ακάι, καθώς και στις εξωτικές μοβ ποικιλίες του κουνουπιδιού, του σπαραγγιού και της γλυκοπατάτας. Ανθοκυανίνες έχουν επίσης και κόκκινες τροφές όπως τα κράνμπερι, τα κεράσια, το ρόδι και το κόκκινο λάχανο.
Τι κρατάμε από την έρευνα;
Τα μύρτιλα μοιάζουν να είναι μια υπερ-τροφή για τον εγκέφαλο, όμως η διατροφολογκή ψυχιατρική δεν είναι μόνο οι υπερ-τροφές. Όταν δουλεύουμε με τη φαρμακευτική αγωγή, αποφεύγουμε την πολυφαρμακία και στοχεύουμε στο να πετύχουμε το θαύμα της ύφεσης των συμπτωμάτων με ένα μόνο χάπι.
Στη διατροφολογική ψυχιατρική, η πολυφαρμακία είναι το ιδανικό. Το μυαλό και το σώμα λειτουργούν καλύτερα με έναν υγιή συνδυασμό θρεπτικών συστατικών και ενώ ένα φλιτζάνι μύρτιλα τη μέρα είναι απίθανο να κάνει κακό, δεν είναι πρόθεση αυτής της έρευνας να υποστηρίξει την υπερβολική κατανάλωση ενός καλού πράγματος.
Αναφορές:
- Khalid S, Barfoot KL, May G, et al. Effects of acute blueberry flavonoids on mood in children and young adults. Nutrients.2017;9(2):158.
- Fisk J, Khalid S, Reynolds SA, Williams CM. Effect of 4 weeks daily wild blueberry supplementation on symptoms of depression in adolescents. Br J Nutr. 2020;10:1-8.
- Spohr L, Soares MSP, Oliveira PS, et al. Combined actions of blueberry extract and lithium on neurochemical changes observed in an experimental model of mania: exploiting possible synergistic effects. Metab Brain Dis.2019;34(2):605-619.
- Dowlati Y, Ravindran AV, Segal ZV, et al. Selective dietary supplementation in early postpartum is associated with high resilience against depressed mood. Proc Natl Acad Sci U S A. 2017;114(13):3509-3514.
- Boespflug EL, Eliassen JC, Dudley JA, et al. Enhanced neural activation with blueberry supplementation in mild cognitive impairment.Nutr Neurosci.2018;21(4):297-305.
- Miller MG, Hamilton DA, Joseph JA, Shukitt-Hale B. Dietary blueberry improves cognition among older adults in a randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Eur J Nutr.2018;57(3):1169-1180.
- Travica N, D'Cunha NM, Naumovski N, et al. The effect of blueberry interventions on cognitive performance and mood: A systematic review of randomized controlled trials. Brain Behav Immun.2020;85:96-105.
- Rutledge GA, Sandhu AK, Miller MG, et al. Blueberry phenolics are associated with cognitive enhancement in supplemented healthy older adults.Food Funct.2021;12(1):107-118.
- Whyte AR, Rahman S, Bell L, et al. Improved metabolic function and cognitive performance in middle-aged adults following a single dose of wild blueberry. Eur J Nutr.2020;10.1007.
- Bensalem J, Dudonné S, Etchamendy N, et al. Polyphenols from grape and blueberry improve episodic memory in healthy elderly with lower level of memory performance: a bicentric double-blind, randomized, placebo-controlled clinical study.J Gerontol A Biol Sci Med Sci. 2019;74(7):996-1007.
Απόδοση: Ισμήνη Τσοχαλή - Επιμελήτρια Κειμένων
Πηγή
