PsychologyNow Team

Η ανθεκτικότητα απέναντι στον πόνο

Η ανθεκτικότητα απέναντι στον πόνο

PsychologyNow Team
γυναίκα αντιμετωπίζει με γενναιότητα τον πόνο
Image credit: Annie Spratt / unsplash.com

Αυτή είναι η «αυγή» της ανθεκτικότητάς μας. Εκείνη ακριβώς η στιγμή που η θλίψη και το φορτίο του πόνου μας, υποχωρούν μπροστά στην θεραπευτική δύναμη του σθένους μας.


Η ζωή δεν είναι πάντα εύκολη. Στην πραγματικότητα, δεν είναι σχεδόν ποτέ απλή. Για να γίνει απλή, επιλέγουμε να αποκρύπτουμε τα περισσότερά μας βάσανα από τους άλλους ανθρώπους. Μόνο εμείς γνωρίζουμε πού βρίσκονται τα τραύματά μας και πόσο ευάλωτους μας καθιστούν. Μόνο εμείς μπορούμε να τα επουλώσουμε, με το να «μαζέψουμε» κάθε ένα σπασμένο κομμάτι μας και να γίνουμε δυνατότεροι. Η γενναιότητα και ο πόνος πηγαίνουν χέρι-χέρι.

Παρ' όλο που η αντοχή μίας τραυματικής εμπειρίας που μας «διαλύει» εσωτερικά, είναι ένα από τα δυσκολότερα πράγματα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε, είναι επίσης και μια ευκαιρία. Μας δίνει την δυνατότητα να κάνουμε ένα βήμα πίσω, να αξιολογήσουμε τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο και με το πέρασμα του χρόνου, να αναδομήσουμε τους εαυτούς μας. Το ερώτημα είναι, πώς το κάνουμε αυτό;

Το φορτίο του πόνου

Κανείς δεν μπορεί να αποφύγει τον πόνο. Είναι ο παράξενος επισκέπτης που κάθε τόσο επεμβείναι στις ζωές μας, χωρίς προειδοποίηση ή πρόσκληση. Και παρ' όλο που συνήθως προσπαθούμε να τον αποφύγουμε ή να τον κρύψουμε στο σκοτεινότερο υπόγειο και να προσποιηθούμε ότι δεν υπάρχει, δεν μπορούμε να αποφύγουμε την επιρροή του πάνω μας.

Ασκεί την εξουσία του ακόμη και από αυτό το σκοτεινό υπόγειο όπου τον έχουμε ξορκίσει. Και ενδεχομένως να μην αντιλαμβανόμαστε την επιρροή του, αφού το «σκοτάδι» καθιστά δύσκολη την πρόβλεψη ή την αναγνώριση των κινήσεών του.


Διαβάστε σχετικά: Τι να πεις στον εαυτό σου όταν βιώνεις συναισθηματικό πόνο


Ορισμένοι άνθρωποι κρύβουν τα αρνητικά τους συναισθήματα πίσω από ψεύτικα χαμόγελα. Άλλοι γεμίζουν τις μέρες τους με δραστηριότητες και έτσι δεν έχουν αρκετό ελεύθερο χρόνο να σκέφτονται τόσο πολύ. Άλλοι πάλι, λένε ψέματα στον εαυτό τους, για να προσπαθήσουν να κουκουλώσουν την δυσφορία τους. Όλοι μας έχουμε κάνει κάτι παρόμοιο, είτε αυτό είναι κάτι που συμβαίνει σπάνια, είτε έχει γίνει μια συνήθεια.

Το πρόβλημα έγκειται στο ότι, ανεξάρτητα από τους φραγμούς που θέτουμε, ο πόνος αργά ή γρήγορα θα βγει στην επιφάνεια. Οι συνέπειές του, μπορεί να είναι ο σωματικός ή ο συναισθηματικός πόνος. Ο πόνος είναι κομμάτι της ζωής, είτε μας αρέσει, είτε όχι και γίνεται τόσο έντονος και παρατεταμένος, παίρνοντας πολλές μορφές, που τελικά γίνεται τρόπος ζωής. Θολώνει τα πάντα γύρω μας, κάνοντάς τα να μοιάζουν σκούρο γκρι, σχεδόν μαύρα.

Στην πραγματικότητα, το μεγαλύτερο μέρος του πόνου που αισθανόμαστε, αναδύεται από μια επώδυνη εμπειρία. Όταν για παράδειγμα δεν μπορούμε να σταματήσουμε να ζούμε με την απώλεια από κάτι ή κάποιον που αγαπάμε. Δεν αποδεχόμαστε την απώλεια. Αντιθέτως, αντιστεκόμαστε σε αυτήν και βάζουμε τα δυνατά μας, για να αλλάξουμε τα πράγματα.

Όταν το κάνουμε αυτό, προκαλούμε τον εαυτό μας να υποφέρει, δίχως να το αντιλαμβανόμαστε. Αυτή η δυσφορία είναι πόνος, αλλά ταυτόχρονα είναι και ένα καταφύγιο από την «βροχή» που ξεσπάει εν μέσω της θλίψης μας και μας διαπερνά ως τα κόκκαλά μας με πίκρα.

Ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου, το τέλος μιας σχέσης, η προδοσία ενός φίλου ή μια απόλυση, είναι μερικά παραδείγματα απώλειας που προκαλούν πόνο και δυσφορία. Μοιάζει σαν κάποιος να μας μαχαίρωσε απευθείας στην καρδιά. Αυτά είναι τραύματα που ποτέ δεν θα σταματήσουν να αιμορραγούν, αν δεν τα φροντίσουμε. Μπορούν να μετατραπούν σε σπασμένα κομμάτια που είναι δύσκολο να συναρμολογήσουμε ξανά.

Ένα δυνατό ξημέρωμα

Παρ' όλο που είναι αλήθεια ότι μερικοί άνθρωποι παρουσιάζουν ψυχικές διαταραχές ή πραγματικά προβλήματα που πηγάζουν από τον πόνο τους, αυτό δεν είναι κάτι που συμβαίνει συνήθως. Κάποιοι είναι ικανοί να «βγουν» από την τραυματική τους εμπειρία ακόμη δυνατότεροι απ’ ό,τι ήταν πριν. Πρόκειται για εμπειρίες που τους προκαλούν πόνο, αλλά επίσης, τους βοηθούν να ωριμάσουν. Με τον ένα ή με τον άλλον τρόπο, έχουν την δυνατότητα να επωφεληθούν σε έναν βαθμό από την εμπειρία.

Πολλές μελέτες ψυχολόγων, επιβεβαιώνουν ότι υπάρχουν άνθρωποι που αντιστέκονται στα χτυπήματα της ζωής, με αναπάντεχο σθένος. Ο λόγος που το καταφέρνουν, είναι η ικανότητά τους να αντέχουν. Λόγω της αντοχής τους, είναι ικανοί να διατηρούν μια ισορροπία και να αποφεύγουν να επηρεάζονται υπερβολικά από το τραύμα και τον πόνο στην καθημερινότητά τους.

Αυτό μας οδηγεί να πιστεύουμε ότι είμαστε δυνατότεροι απ’ όσο νομίζουμε. Ότι ακόμα και όταν οι δυνάμεις μας μάς απογοητεύουν, υπάρχει μια μικροσκοπική ακτίνα φωτός. Φωτίζει τον δρόμο μας με τέτοιο τρόπο, ώστε να μπορούμε να «σηκώσουμε» τα σπασμένα κομμάτια μας και να συναρμολογήσουμε ξανά τον εαυτό μας.

Αυτή είναι η «αυγή» της ανθεκτικότητάς μας. Είναι εκείνη ακριβώς η στιγμή που η θλίψη και το φορτίο του πόνου μας, υποχωρούν μπροστά στην θεραπευτική δύναμη του σθένους μας. Αυτό, μας επιτρέπει να αντισταθούμε και να αναδομήσουμε τον εαυτό μας.

Αντί να αγνοούμε τα συναισθήματά μας, θα μπορούσαμε να τα αποδεχτούμε σαν ένα μάθημα ζωής και να προχωρήσουμε με τα μάτια μας ορθάνοιχτα. Μπορεί να μας πάρει λίγο χρόνο να συνηθίσουμε σε αυτό, σαν να προσπαθούμε να δούμε στο σκοτάδι. Ακόμη και όταν η ζωή μας «χτυπά» και σχεδόν μας καταστρέφει, η ικανότητα να αισθανόμαστε δυνατοί, μας βοηθάει να ξεπεράσουμε αυτό που περνάμε. Μέσω της ικανότητας αυτής, μπορούμε να ανασυγκροτήσουμε την ταυτότητά μας, συγκεντρώνοντας τα σπασμένα μας κομμάτια, ένα προς ένα.

Αυτό είναι το σθένος, μια από τις ομορφότερες ικανότητες και κάτι το οποίο θα έπρεπε να διδασκόμαστε όλοι στο σχολείο. Να μαθαίνουμε δηλαδή, να επουλώνουμε τα τραύματά μας, να τους «συμπεριφερόμαστε» με αγάπη και να παίρνουμε το καλύτερο δυνατό μάθημα από αυτά. Αλλά, πώς το κάνουμε αυτό;


Διαβάστε σχετικά: Ο πόνος εμποδίζει αλλά και ενώνει


Συγκεντρώνοντας τα κομμάτια για να αναδομήσουμε τον εαυτό μας

Όπως είδαμε, η ευημερία έπειτα από μια ταραχή είναι πιθανή, αλλά όχι απλή. Πρόκειται για μια περίπλοκη και δυναμική διαδικασία, η οποία συνεπάγεται όχι μόνο προσωπική εξέλιξη, αλλά και μια διαδικασία κατασκευής του ιστορικού ενός ανθρώπου. Υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που μπορούμε να αναπτύξουμε για να μεγιστοποιήσουν την αντοχή μας και να μας βοηθήσουν να συγκεντρώσουμε τα σπασμένα μας κομμάτια, όπως:

  • Η αυτοπεποίθηση και η ικανότητά μας να αντιμετωπίζουμε τις συγκρούσεις
  • Η αποδοχή των συναισθημάτων μας
  • Η ύπαρξη ενός ουσιαστικού σκοπού στην ζωή μας
  • Η πίστη ότι μπορούμε να μάθουμε τόσο από τις αρνητικές εμπειρίες όσο και από τις θετικές
  • Η ύπαρξη ενός υποστηρικτικού δικτύου

Η δυσφορία και ο πόνος, μας αλλάζουν όχι μόνο σε ατομικό επίπεδο, αλλά και στις σχέσεις και στην φιλοσοφία της ζωής μας.

Η αντιμετώπιση των δυσάρεστων εμπειριών είναι τρομακτική, αλλά όταν τις αποφεύγουμε, απλά παρατείνεται η δυσφορία μας. Η αποφυγή, τις κάνει να μεταλλάσσονται με έναν επικίνδυνο τρόπο. Αληθινό σθένος σημαίνει να συνεχίζουμε να προχωράμε μπροστά, ενώ το σώμα μας τρέμει και εσωτερικά σπάει σε κομμάτια από τον φόβο.

Στην ζωή, χρειαζόμαστε χρόνο να επεξεργαστούμε τις εμπειρίες μας και να μείνουμε για λίγο μόνοι με τον πόνο μας. Σε αυτές τις μοναχικές στιγμές, είμαστε ικανοί να τον αντιληφθούμε. Μαθαίνουμε ότι το σημαντικό είναι να συνεχίζουμε, ανεξάρτητα από το αν κάνουμε μεγάλα ή μικρά βήματα.

Ο δυνατότερος άνθρωπος δεν είναι εκείνος που ποτέ δεν πέφτει, αλλά εκείνος που μπορεί να σηκωθεί και να προχωρήσει δυνατότερος.


Elen Xristo

 

Πηγή: exploringyourmind.com
Απόδοση: Χριστοδουλάκη Ελένη
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr

 

*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*

2. banner diafhmishs mypsychologist koino

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...