Στόχος είναι το παιδί να ανεξαρτητοποιηθεί, να μάθει να ακούει τις ανάγκες του, να βρίσκει τρόπο να τις ικανοποιήσει μέσα από σωστές επιλογές, να ξέρει πότε πρέπει να αρχίσει και πότε να σταματήσει να τρώει.
Παράγοντες που επηρεάζουν τη σχέση του παιδιού με την τροφή
- Ιδιοσυγκρασιακές ανάγκες επηρεάζουν και καθορίζουν τις ιδιαίτερες προτιμήσεις του παιδιού ως προς την ποσότητα ή το είδος της τροφής.
- Ιδιαίτερες συνθήκες, όπως μια προσωρινή αδιαθεσία επηρεάζουν την όρεξή του.
- Άρνηση ή δισταγμός προς καινούριες γεύσεις, οπότε χρειάζεται χρόνος αλλά και να «δελεαστούν» σε σχέση με νέες επιλογές.
- Διατροφικές προτιμήσεις που καθορίζονται και ενισχύονται μέσα από το παράδειγμα του γονιού.
Πώς ερμηνεύουμε και πώς διαχειριζόμαστε την άρνηση του παιδιού
Το «γιατί» της άρνησης
Το παιδί που αρνείται να φάει εκφράζει αρχικά μια οργανική αντίδραση σε σχέση με την τροφή. Συγχρόνως, όμως η άρνηση αυτή αποτελεί μέσο έκφρασης αναφορικά με πιθανά συναισθήματα θυμού ή ζήλιας. Επιπλέον, λειτουργεί ενίοτε ως ανάγκη να δοκιμάσει τα όρια που θέτει ο κηδεμόνας.
Ερωτήματα που ο γονιός καλείται να διερευνήσει ώστε να ερμηνεύσει τη στάση του παιδιού:
- Άρνηση προς το φαγητό ως μέσο έκφρασης θυμού;
Το παιδί που είναι θυμωμένο με τον γονιό, όποια κι αν είναι η αιτία του θυμού του, επιλέγει συχνά να εκδηλώσει το συναίσθημά του την ώρα του φαγητού, που γνωρίζει ότι είναι μια στιγμή σημαντική. Απορρίπτει το φαγητό που του προσφέρεται ως άνοστο και κακό, και έτσι ακυρώνει την προσπάθεια που ο γονιός έχει καταβάλλει για το ικανοποιήσει. Έτσι ο θυμός που το ίδιο βιώνει μετατίθεται και αφορά πλέον και τον γονιό.
- Διεκδίκηση προσοχής;
Μέσα από την άρνηση του φαγητού, το παιδί επιδιώκει την παρατεταμένη ενασχόληση του γονιού που επειδή ανησυχεί καταλήγει να πιέζει, να απειλεί ή να προσφέρει ανταλλάγματα, προκειμένου να εξασφαλίσει ότι το παιδί θα φάει. Στην περίπτωση αυτή, η ένταση και οι συγκρούσεις συνιστούν μέσο επαφής, καλύπτοντας μια πιθανή έλλειψη στην επικοινωνία γονιού-παιδιού.
Διαβάστε σχετικά: Η διατροφή στην παιδική ηλικία έχει επίδραση για μια ζωή
- Δοκιμασία ορίων;
Όταν το παιδί έχει μάθει από τη μέχρι στιγμής αλληλεπίδραση με τον γονιό, ότι με τη γκρίνια, το πείσμα, την άρνηση, τελικά καταφέρνει αυτό που θέλει, τότε η στιγμή του φαγητού προσφέρει άλλη μια ευκαιρία να επανέλθει σε ένα γνώριμο χειρισμό.
Αρνείται αυτό που του προσφέρεται και ζητάει κάτι εναλλακτικό, δοκιμάζοντας αν η επιθυμία του θα ικανοποιηθεί. Το ζητούμενο δεν είναι τότε το φαγητό- το συγκεκριμένο ή κάποιο άλλο/ το πολύ ή το λίγο- αλλά η αντιπαράθεση που προκύπτει κατά τη διάρκεια του φαγητού, που το παιδί γνωρίζει ότι είναι μια σημαντική στιγμή για τον γονιό.
- Έκφραση ζήλιας;
Ένα μικρότερο αδερφάκι στην οικογένεια, που απολαμβάνει περισσότερη προσοχή την ώρα του φαγητού, είτε μέσω του θηλασμού, είτε γιατί χρειάζεται να ταϊστεί, προκαλεί αισθήματα ζήλιας, λόγω της ιδιαίτερης φροντίδας που απολαμβάνει. Στην περίπτωση αυτή, το μεγαλύτερο παιδί που παρουσιάζει μια αντίστοιχη απαίτηση ή δυσκολία, διεκδικεί περισσότερη προσοχή και φροντίδα, με τον ίδιο τρόπο που αισθάνεται ότι την εισπράττει το αδερφάκι.
Πίεση- έχει νόημα;
Η πίεση που μπορεί να ασκείται στα παιδιά για την ποσότητα του φαγητού που κρίνεται ότι πρέπει να καταναλώσουν, χωρίς να λαμβάνονται υπ’ όψιν οι ιδιαίτερες συνθήκες που τα επηρεάζουν, προκαλεί συχνά αντίδραση με αποτέλεσμα η ικανοποίηση μιας βιολογικής ανάγκης να μετατρέπεται σε πεδίο αντιπαλότητας και χειρισμού.
Συχνά τα παιδιά παίρνουν το λάθος μήνυμα μέσα από την αναστάτωση του γονιού για το πόσο και το αν έφαγαν, μετατρέποντας έτσι την όλη διαδικασία σε πεδίο διεκδίκησης ανταλλαγμάτων και εξαγοράς. Η πείνα χρειάζεται να παραμένει ως μια φυσιολογική ανάγκη, ακριβώς όπως η δίψα ή η αναπνοή, αποφεύγοντας να μετατραπεί σε πεδίο αντιπαλότητας, χειρισμού και ανταλλαγμάτων. Επομένως, η πίεση ως μέσο πειθούς, μπορεί να δημιουργήσει αποστροφή και να φορτίσει συναισθηματικά τη διαδικασία.
Στόχος είναι το παιδί να ανεξαρτητοποιηθεί, να μάθει να ακούει τις ανάγκες του, να βρίσκει τρόπο να τις ικανοποιήσει μέσα από σωστές επιλογές, να ξέρει πότε πρέπει να αρχίσει και πότε να σταματήσει να τρώει. Είναι κάτι που το μαθαίνει από μικρή ηλικία, και η συμβολή των γονιών είναι καθοριστική, καθώς η περισσή συζήτηση πάνω στην αυτονόητη λειτουργία είναι που διαταράσσει την φυσική ακολουθία των πραγμάτων.
Μαθαίνοντας το παιδί να τρώει σωστά
- Σεβασμός στις διατροφικές προτιμήσεις του παιδιού, ακριβώς όπως ισχύει και στην περίπτωση των ενηλίκων.
- Πρωτοβουλία του παιδιού σχετικά με την τροφή -δυνατότητα επιλογής ανάμεσα σε ποικιλία τροφών που υπάρχουν διαθέσιμες και που ο γονιός έχει επιλέξει αρχικά.
- Η δυνατότητα να φάει μόνο του, ακόμη και σε μικρή ηλικία, αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση ώστε να μπορεί να πειραματίζεται, να δοκιμάζει, αλλά και να έχει την ευθύνη της διαδικασίας.
- Μαθαίνει ότι τρώει για τον εαυτό του και όχι για το χατίρι του γονιού.
- Μαθαίνει να αναγνωρίζει τις ανάγκες του καθώς εισπράττει τον αναγκαίο σεβασμό αναφορικά με την επιθυμία του.
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
