Ξέρετε τι πρόκειται να συμβεί όταν κλείσετε ραντεβού για να δείτε έναν ψυχολόγο; Πολλοί άνθρωποι δεν είναι αρκετά σίγουροι. Απλά θα μιλήσετε; Θα πρέπει να συζητήσετε την παιδική σας ηλικία; Θα σας «υπνωτίσουν»; Και ποιο είναι το «νόημα» τέλος πάντων στο να δείτε έναν θεραπευτή; Γιατί να μην μιλήσετε απλά σε κάποιον φίλο;
Όταν πηγαίνετε το αυτοκίνητό σας σε έναν μηχανικό αυτοκινήτων, ξέρετε τι πρόκειται να συμβεί: θα επισκευάσει το αυτοκίνητό σας.
Όταν σπάσετε ένα οστό και επισκεφθείτε το γιατρό σας, ξέρετε τι πρόκειται να συμβεί: ο γιατρός θα βάλει το οστό σας σε νάρθηκα ή σε γύψο και τελικά θα θεραπευτεί.
Ξέρετε όμως τι πρόκειται να συμβεί όταν κλείσετε ραντεβού για να δείτε έναν ψυχολόγο; Πολλοί άνθρωποι δεν είναι αρκετά σίγουροι. Απλά θα μιλήσετε; Θα πρέπει να συζητήσετε την παιδική σας ηλικία; Θα σας «υπνωτίσουν»; Και ποιο είναι το «νόημα» τέλος πάντων στο να δείτε έναν θεραπευτή; Γιατί να μην μιλήσετε απλά σε κάποιον φίλο;
Υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα γενικότερα για το τι πραγματικά συμβαίνει κατά τη διάρκεια μιας θεραπευτικής συνεδρίας, ποια είδη θεμάτων και προβλημάτων είναι κατάλληλα για θεραπεία και ποια οφέλη μπορεί να προσφέρει μια περίοδος θεραπείας. Θα ήθελα να συζητήσω μερικές τυπικές ερωτήσεις και παρανοήσεις σχετικά με το τι είναι η θεραπεία, τι δεν είναι και πώς δουλεύει στην πραγματικότητα.
Ε: Πρέπει να είμαι «άρρωστος» ή «διαταραγμένος» για να επισκεφθώ έναν ψυχολόγο;
Α: Όχι. Είναι μύθος να νομίζουμε ότι κάποιος πρέπει να είναι «σοβαρά διαταραγμένος» για να δει κάποιον ψυχολόγο.
Ενώ κάποιοι ψυχολόγοι ειδικεύονται σε σοβαρές συναισθηματικές διαταραχές -συμπεριλαμβανομένης της σχιζοφρένειας ή των σκέψεων αυτοκτονίας- πολλοί εστιάζουν απλά στο να βοηθήσουν τους θεραπευόμενους να δουλέψουν μέσα από πολύ πιο τυπικές καθημερινές προκλήσεις όπως ο σχεδιασμός μίας αλλαγής σταδιοδρομίας, η βελτίωση των γονεϊκών δεξιοτήτων, η ενίσχυση των δεξιοτήτων διαχείρισης του άγχους ή η καθοδήγηση σε ένα διαζύγιο.
Όπως και μερικοί γιατροί ειδικεύονται στη θεραπεία ασθενειών που απειλούν τη ζωή, ενώ άλλοι αντιμετωπίζουν «καθημερινές» ασθένειες, όπως η γρίπη, ο βήχας και τα κρυολογήματα, έτσι και οι ψυχοθεραπευτές μπορούν να εξυπηρετήσουν ένα ευρύ φάσμα πελατών με ένα εύρος αναγκών και στόχων.
Στην πραγματικότητα, στο σύνολό τους, οι περισσότεροι από τους θεραπευόμενους μπορεί να είναι επιτυχημένοι, να είναι άνθρωποι που έχουν καταφέρει πολλά και να είναι αρκετά υγιείς. Οι περισσότεροι δοκιμάζονται από έναν συγκεκριμένο, προσωπικό στόχο όπως η απώλεια βάρους, η δημιουργία περισσότερης ισορροπίας μεταξύ της εργασίας και της ζωής, η εξεύρεση τρόπων αποτελεσματικότερης γονικής μέριμνας ή η αίσθηση αγωνίας για ξαναβγούν ραντεβού μετά από έναν δύσκολο χωρισμό.
Ε: Πώς μπορώ να επιλέξω το σωστό ψυχολόγο για το στόχο μου / την κατάστασή μου;
Α: Η επιλογή ενός ψυχολόγου είναι σαν να επιλέγετε οποιονδήποτε άλλον πάροχο υπηρεσιών - είναι μία καλή ιδέα να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του ψυχολόγου και να διαβάσετε άρθρα του, την προσέγγισή του και μαρτυρίες πελατών ή κριτικές (αν έχουν – κάποιοι δεν έχουν, για λόγους εμπιστευτικότητας). Είναι επίσης καλό να ρωτήσετε τους φίλους και τα μέλη της οικογένειάς σας ή τον γιατρό σας για παραπομπές.
Εάν προσδοκάτε να δουλέψετε πάνω σε ένα συγκεκριμένο ζήτημα, όπως η υπερκατανάλωση τροφής, το κάπνισμα, μία αλλαγή σταδιοδρομίας, προσπαθήστε να βρείτε έναν ψυχολόγο με πείρα σε αυτόν τον τομέα. Πολλοί καταγράφουν τις ειδικότητες ή τους τομείς που επικεντρώνονται στις ιστοσελίδες τους. Υπάρχουν θεραπευτές που ειδικεύονται σε θέματα σχέσεων, θέματα γονικής μέριμνας, διαχείρισης θυμού, θέματα βάρους ή σεξουαλικότητας, σχεδόν σε οποιοδήποτε θέμα, στόχο ή κατάσταση μπορείτε να φανταστείτε.
Εάν δεν είστε βέβαιοι για την εμπειρογνωσία κάποιου, απλά τηλεφωνήστε του και ρωτήστε. Εάν δεν μπορούν να βοηθήσουν με το ζήτημα που έχετε, ενδέχεται να είναι σε θέση να σας παραπέμψουν σε κάποιον που να μπορεί.
Διαβάστε σχετικά: Ψυχοθεραπεία: πρώτο ραντεβού
Ε: Τι πραγματικά συμβαίνει κατά τη διάρκεια μιας θεραπευτικής συνεδρίας;
Α: Κάθε συνεδρία είναι ουσιαστικά μια συνεδρία επίλυσης προβλημάτων. Μπορείτε να περιγράψετε την τρέχουσα κατάσταση σας και τα συναισθήματά σας γι’ αυτή και στη συνέχεια ο θεραπευτής χρησιμοποιεί την εμπειρογνωσία του για να σας βοηθήσει στην προσπάθεια επίλυσης αυτού του προβλήματος, ώστε να μπορέσετε να έρθετε πιο κοντά στη ζωή που επιθυμείτε.
Στην αρχή μιας συνεδρίας, ο ψυχολόγος συνήθως σας προσκαλεί να μοιραστείτε ό, τι συμβαίνει στη ζωή σας, τι σας απασχολεί, τι σας ενοχλεί ή αν υπάρχουν κάποιοι στόχοι που θα θέλατε να συζητήσετε. Θα κληθείτε να μιλήσετε ανοιχτά. Ο ψυχολόγος θα σας ακούσει και μπορεί να πάρει σημειώσεις, καθώς θα μιλάτε. Δεν θα σας επικρίνει, δεν θα σας διακόψει ούτε θα σας κρίνει όση ώρα μιλάτε.
Η συζήτησή σας διατηρείται με την αυστηρότερη εμπιστευτικότητα. Αυτός είναι ένας ειδικός, μοναδικός τύπος συνομιλίας κατά τον οποίο μπορείτε να πείτε ακριβώς τι αισθάνεστε – με απόλυτη ειλικρίνεια - χωρίς να ανησυχείτε ότι θα βλάψετε τα συναισθήματα κάποιου, θα κάνετε κακό σε μια σχέση ή ότι θα τιμωρηθείτε με κάποιον τρόπο. Οτιδήποτε θέλετε ή χρειάζεστε να πείτε, είναι εντάξει.
Μερικοί ψυχολόγοι μπορεί να δώσουν στους θεραπευόμενους κάποια εργασία να ολοκληρώσουν μετά από μια συνεδρία. Αυτή η εργασία μπορεί να είναι από τη δημιουργία επικοινωνίας με το άλλο φύλο μέχρι και τρόπους για την απελευθέρωση των καταπιεσμένων συναισθημάτων σας, να κάνετε μια καταχώρηση στο ημερολόγιό σας κάθε βράδυ ή να κάνετε οποιαδήποτε «βήματα» και «προκλήσεις» που σχετίζονται με τους στόχους σας.
Κατά τη διάρκεια της επόμενης συνεδρίας σας, θα μπορείτε να μοιραστείτε την πρόοδό σας και να συζητήσετε οποιαδήποτε κομμάτια, που απογοητευτήκατε, κολλήσατε ή που βγήκατε εκτός πορείας.
Φυσικά, κάθε ψυχολόγος είναι διαφορετικός, κάθε θεραπευόμενος είναι μοναδικός και κάθε σχέση ψυχολόγου-θεραπευόμενου είναι επίσης ξεχωριστή, κάτι που σημαίνει ότι δεν υπάρχει μία καθολική περιγραφή για τη θεραπευτική συνεδρία. Μερικοί ψυχολόγοι χρησιμοποιούν την ερμηνεία των ονείρων στη δουλειά τους. Άλλοι φέρνουν μουσική, την τέχνη μέσω θεραπείας, το διαλογισμό ή τις ασκήσεις ρόλων για να «προετοιμάσουν» απαιτητικές συνομιλίες. Ο κατάλογος συνεχίζεται και συνεχίζεται.
Ανεξάρτητα από την προσέγγισή του, ένας ψυχολόγος θα ακούσει χωρίς κρίση και θα βοηθήσει τους θεραπευόμενους να προσπαθήσουν να βρουν λύσεις στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν.
Ε: Θα χρειαστεί να μιλήσω για την παιδική μου ηλικία;
Α: Όχι απαραίτητα. Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι η επίσκεψη σε έναν ψυχολόγο σημαίνει να ξεθάβουν παλιούς σκελετούς από την παιδική τους ηλικία ή να μιλούν για το πόσο φρικτή ήταν η μητέρα τους κλπ. Αυτός είναι ένας μύθος.
Αυτό για το οποίο θα μιλάτε κατά τη διάρκεια μιας θεραπευτικής συνεδρίας, θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τη μοναδική σας κατάσταση και τους στόχους σας. Και ανάλογα με τους στόχους σας, ίσως στην πραγματικότητα να μην μιλάτε για το παρελθόν σας τόσο πολύ. Το επίκεντρο της θεραπείας σας είναι πιο πιθανό να είναι η σημερινή σας πραγματικότητα και το μέλλον που θέλετε να δημιουργήσετε.
Αν πραγματικά δεν θέλετε να συζητήσετε την παιδική σας ηλικία, η ένταση της επιθυμίας σας ΝΑ ΜΗΝ μιλήσετε γι’ αυτή, μπορεί να υποδηλώνει ότι πρέπει να μιλήσετε! Όταν οι άνθρωποι έχουν ισχυρά αρνητικά συναισθήματα - για την παιδική τους ηλικία ή για οποιοδήποτε άλλο θέμα - αξίζει να κάνουμε κάποιες «ανασκαφές» για να καταλάβουμε γιατί συμβαίνει αυτό. Ό, τι και αν τους προκαλεί να νιώθουν τόσο έντονα συναισθήματα για το παρελθόν, είναι πιθανό να επηρεάσει με οποιονδήποτε τρόπο την σημερινή τους ζωή.
Ε: Πόσο καιρό χρειάζεται να κάνω θεραπεία;
Α: Αυτό διαφέρει από άτομο σε άτομο. Υπάρχουν θεραπευόμενοι που κλείνουν το θέμα τους σε μία συνεδρία και είναι έτοιμοι: Βγήκαν έξω και δεν χρειαζόταν επόμενη συνεδρία. Μερικές φορές, μια δυναμική, ειλικρινής συζήτηση είναι πραγματικά το μόνο που χρειάζεστε.
Άλλοι θεραπευόμενοι κλείνουν συνεδρίες για μία περίοδο αρκετών εβδομάδων ή μηνών, εστιάζοντας σε ένα ζήτημα, στην επίλυση αυτού και, στη συνέχεια, ίσως να προχωρήσουμε σε μια διαφορετική πρόκληση. Έπειτα υπάρχουν άλλοι θεραπευόμενοι οι οποίοι δουλεύουν για αρκετό χρονικό διάστημα - εκτιμούν ότι τους βοηθά να έχουν ένα εβδομαδιαίο, διμηνιαίο ή μηνιαίο check-in.
Μπορούν να μοιραστούν τα συναισθήματά τους, να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους κατά τη διάρκεια της ζωής τους ή να απολαύσουν μια βαθιά ικανοποιητική καθοδηγούμενη εμπειρία διαλογισμού ή υπνοθεραπείας για να αποβάλλουν το άγχος. Όπως το έθεσε ένας θεραπευόμενος, «κάθε δύο εβδομάδες, όταν συναντιέμαι μαζί σας, αφήνω το γραφείο σας και αισθάνομαι σαν να πατήσατε το κουμπί επαναφοράς μου».
Η θεραπεία έχει να κάνει πραγματικά με οτιδήποτε χρειάζεται ο θεραπευόμενος - μια συζήτηση μιας ώρας, μια προσωρινή πηγή υποστήριξης κατά τη διάρκεια μιας μετάβασης στη ζωή ή μια συνεχιζόμενη εμπειρία για τη βελτιστοποίηση της σωματικής, πνευματικής, συναισθηματικής και πνευματικής υγείας.
Ε: Η γνωριμία με έναν θεραπευτή μέσω του τηλεφώνου -ή μέσω βίντεο συνομιλίας - είναι εξίσου αποτελεσματική με την προσωπική συνάντηση;
Α: Αυτό εξαρτάται από την προσωπικότητα και τις προτιμήσεις σας. Η θεραπεία μέσω βίντεοσυνομιλίας (όπως το Skype ή το Facetime), είναι ορισμένες φορές και μια βολική επιλογή για τους ανθρώπους.
Πολλοί από τους θεραπευόμενους μου απολαμβάνουν να έχουν κάποιες ή όλες τις συνεδρίες τους μέσω βίντεο συνομιλίας, διότι σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να χάνουν χρόνο από τα πολυάσχολα προγράμματά τους για να οδηγούν, να σταθμεύουν και ούτω καθ’ εξής. Μπορούν απλά να κλείσουν την πόρτα του υπνοδωματίου ή του γραφείου τους, να πάρουν το τηλέφωνο ή να συνδεθούν και έτσι απλά ξεκινάμε–είναι πολύ βολικό.
Όπου είναι εφικτό, σας προτείνω να δοκιμάσετε και τους δύο τρόπους - να κάνετε μια παραδοσιακή συνεδρία αυτοπροσώπως και στη συνέχεια να δοκιμάσετε μια βίντεο συνεδρία και να δείτε ποιος τύπος είναι καλύτερος για εσάς.
Διαβάστε σχετικά: Πώς ξεκινάει η πρώτη συνεδρία με έναν θεραπευόμενο;
Ε: Γιατί να δω έναν θεραπευτή; Γιατί να μην μιλήσω μόνο σε έναν φίλο ή σε κάποιον στην οικογένειά μου;
Α: Αν είστε τυχεροί να έχετε στοργικά, υποστηρικτικά μέλη στην οικογένεια σας και στις φιλικές σας σχέσεις βεβαίως να μοιραστείτε τα συναισθήματα, τους στόχους και τα όνειρά σας με αυτούς τους ανθρώπους. Αποτελούν ένα μεγάλο μέρος του δικτύου υποστήριξής σας και οι απόψεις και η ενθάρρυνσή τους μπορούν να σας βοηθήσουν πολύ.
Ωστόσο, οι άνθρωποι που ήδη σας γνωρίζουν μπορεί να μην είναι πάντα απόλυτα αντικειμενικοί όταν σας ακούνε. Για παράδειγμα, μπορεί να θέλετε να αλλάξετε την καριέρα σας, και ομολογείτε αυτό το όνειρο στη σύζυγό σας.
Μπορεί να θελήσει να σας στηρίξει 100% και να κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί γι’ αυτό, αλλά μπορεί επίσης να αντιμετωπίζει και δικά της συναισθήματα- όπως το άγχος για το πώς μια αλλαγή σταδιοδρομίας θα αλλάξει τη ζωή σας, για να μην αναφέρουμε το εισόδημά σας. Αυτά τα συναισθήματα θα μπορούσαν να την δυσκολέψουν να σας ακούσει και να σας υποστηρίξει αντικειμενικά.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η δουλειά με έναν ψυχολόγο, μπορεί να είναι τόσο πολύτιμη. Είναι μια μοναδική ευκαιρία να μοιραστείτε όλα όσα αισθάνεστε και ό, τι θέλετε να δημιουργήσετε, χωρίς να σας διακόψει κανείς, να επιβάλει τις δικές του ανησυχίες στη συνομιλία ή να σας πει ότι είστε «λάθος» ή ότι «δεν μπορείτε».
Μια θεραπευτική συνεδρία είναι ένας χώρος όπου δεν χρειάζεται να ανησυχείτε για το αν θα πληγώσετε τα συναισθήματα κάποιου άλλου - μπορείτε να είστε απόλυτα ειλικρινής. Σημαίνει επίσης ότι έχετε τη δυνατότητα να επιλύσετε προβλήματα ταχύτερα και με μεγαλύτερη επιτυχία. Μακροπρόθεσμα, αυτό είναι το καλύτερο για εσάς και για όλους τους άλλους που εμπλέκονται στη ζωή σας.
Για να συνοψίσουμε:
Η θεραπεία είναι ένα πολύτιμο εργαλείο που μπορεί να σας βοηθήσει να λύσετε προβλήματα, να ορίσετε και να επιτύχετε στόχους, να βελτιώσετε τις επικοινωνιακές σας ικανότητες ή να σας διδάξει νέους τρόπους για να παρακολουθείτε τα συναισθήματά σας και να διατηρείτε τα επίπεδα άγχους σας υπό έλεγχο. Μπορεί να σας βοηθήσει να οικοδομήσετε τη ζωή, τη σταδιοδρομία και τη σχέση που θέλετε. Το χρειάζονται όλοι; Όχι.
Αλλά αν είστε περίεργοι για το πώς μπορείτε να δουλέψετε με έναν ψυχολόγο, αυτή η περιέργεια αξίζει να επεκταθεί. Εξετάστε το ενδεχόμενο να ξεκινήσετε μία ή δύο συνεδρίες, να διατηρήσετε ανοιχτό μυαλό και να δείτε πώς ξετυλίγονται τα πράγματα. Έχετε πολύ λίγα να χάσετε και, ενδεχομένως, πολύ αυτογνωσία και μακροχρόνια ευτυχία να κερδίσετε.
Πηγή: psychologytoday.com
Απόδοση – Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
