PsychologyNow Team

Γονίδια «ζόμπι»: Γιατί ζωντανεύουν μετά το θάνατό μας;

Γονίδια «ζόμπι»: Γιατί ζωντανεύουν μετά το θάνατό μας;

PsychologyNow Team
ερευνήτρια ανακαλύπτει τα γονίδια «ζόμπι» που ζωντανεύουν μετά το θάνατό μας
Image credit: Anna Shvets / pexels.com

Ακόμη και μερικές ώρες μετά το θάνατό μας, κάποια κύτταρα στον εγκέφαλό μας όχι μόνο παραμένουν ενεργά, αλλά αυξάνουν τη δραστηριότητά τους και το μέγεθός τους παίρνει τεράστιες διαστάσεις, σύμφωνα με μια νέα έρευνα.


Σε μια πρόσφατα δημοσιευμένη έρευνα στο περιοδικό Scientific Reports, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Σικάγο, ανέλυσαν τη γονιδιακή έκφραση σε φρέσκο εγκεφαλικό ιστό – ο οποίος συλλέχθηκε κατά τη διάρκεια ενός εγκεφαλικού χειρουργείου ρουτίνας –μετά την αφαίρεση για να προσομοιώσει το μεταθανάτιο διάστημα και το θάνατο. Διαπίστωσαν ότι η γονιδιακή έκφραση σε μερικά κύτταρα παραδόξως αυξάνεται μετά το θάνατο.

Αυτά τα γονίδια «ζόμπι» - που αύξησαν την έκφραση τους μετά το μεταθανάτιο διάστημα – αφορούσαν συγκεκριμένα έναν τύπο κυττάρου: φλεγμονώδη κύτταρα που ονομάζονται γλοιακά κύτταρα. Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι τα γλοιακά κύτταρα μεγάλωναν και τους φύτρωναν προσαρτήματα που έμοιαζαν με βραχίονες πολλές ώρες μετά το θάνατο.

Το ότι τα γλοιακά κύτταρα μεγαλώνουν μετά το θάνατο δε μας ξαφνιάζει και πολύ, δεδομένου του ότι είναι φλεγμονώδη και η δουλειά τους είναι να καθαρίζουν μετά από έναν εγκεφαλικό τραυματισμό, όπως η στέρηση οξυγόνου ή ένα εγκεφαλικό επεισόδιο, είπε ο δρ. Jeffrey Loeb, ο καθηγητής John S. Garvin και επικεφαλής νευρολογίας και αποκατάστασης στο Κολλέγιο Ιατρικής του UIC και αντίστοιχος συγγραφέας στην εφημερίδα.

Αυτό που είναι σημαντικό, είπε ο Loeb, είναι οι επιπτώσεις αυτής της ανακάλυψης – οι περισσότερες ερευνητικές μελέτες που χρησιμοποιούν μεταθανάτιο εγκεφαλικό ιστό για να βρουν θεραπευτικές αγωγές και πιθανές θεραπείες για δυσλειτουργίες, όπως ο αυτισμός, σχιζοφρένεια και η νόσος του Αλτσχάιμερ, δε λάμβαναν υπόψη τους τη μεταθανάτια κυτταρική έκφραση ή την κυτταρική δραστηριότητα.

Οι πιο πολλές μελέτες εικάζουν ότι τα πάντα σταματούν να λειτουργούν στον εγκέφαλο, όταν η καρδιά σταματά να χτυπά, αλλά αυτό δεν ισχύει, είπε ο Loeb. Τα ευρήματά μας θα χρειαστούν για την ερμηνεία της έρευνας σε ανθρώπινους εγκεφαλικούς ιστούς. Απλώς, δεν έχουμε ποσοτικοποιήσει αυτές τις αλλαγές έως τώρα.

Ο Loeb και η ομάδα του παρατήρησαν ότι το καθολικό μοτίβο της γονιδιακής έκφρασης σε φρέσκο ανθρώπινο εγκεφαλικό ιστό δεν ταίριαζε με καμία από τις δημοσιευμένες αναφορές μεταθανάτιας γονιδιακής έκφρασης από άτομα χωρίς νευρολογικές διαταραχές ή από άτομα με πλήθος νευρολογικών διαταραχών, που κυμαίνονταν από αυτισμό έως Αλτσχάιμερ.

Αποφασίσαμε να κάνουμε ένα πείραμα προσομοίωσης θανάτου παρατηρώντας την έκφραση όλων των ανθρώπινων γονιδίων, σε χρονικά σημεία από 0 έως 24 ώρες, από ένα μεγάλο κομμάτι πρόσφατα συλλεγμένων εγκεφαλικών ιστών, στους οποίους επιτράπηκε να παραμείνουν σε θερμοκρασία δωματίου, ώστε να αναπαραχθεί το μεταθανάτιο διάστημα, είπε ο Loeb.


Διαβάστε σχετικά: Πώς ο πόνος στην καθημερινή ζωή επηρεάζει τη μνήμη


Ο Loeb και οι συνάδελφοί του έχουν ένα ιδιαίτερο πλεονέκτημα όσον αφορά τη μελέτη του εγκεφαλικού ιστού. Ο Loeb είναι διευθυντής του UI NeuroRepository, μιας τράπεζας ανθρώπινων εγκεφαλικών ιστών από ασθενείς με νευρολογικές διαταραχές, οι οποίοι συναίνεσαν στη συλλογή και αποθήκευση των ιστών τους για ερευνητικούς σκοπούς, είτε μετά το θάνατό τους, είτε κατά τη διάρκεια μιας τυπικής χειρουργικές επέμβασης για τη θεραπεία διαταραχών, όπως της επιληψίας.

Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια ορισμένων χειρουργικών επεμβάσεων για τη θεραπεία της επιληψίας, αφαιρείται επιληπτικός εγκεφαλικός ιστός για να βοηθήσουν στην εξάλειψη των επιληπτικών κρίσεων. Δε χρειάζεται όλος ο ιστός για την παθολογική διάγνωση, έτσι ένα μέρος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ερευνητικούς σκοπούς. Αυτός είναι ο ιστός που ανέλυσαν ο Loeb και οι συνάδελφοί του στην έρευνά τους.

Διαπίστωσαν ότι περίπου το 80% των γονιδίων που αναλύθηκαν παρέμειναν σχετικά σταθερά για 24 ώρες – η έκφρασή τους δεν άλλαξε πολύ. Σε αυτά περιλαμβάνονταν γονίδια, στα οποία αναφέρονται συχνά ως γονίδια τακτοποίησης, καθώς παρέχουν βασικές κυτταρικές λειτουργίες και χρησιμοποιούνται συχνά σε ερευνητικές μελέτες για να δείξουν την ποιότητα του ιστού.

Μια άλλη ομάδα γονιδίων, που είναι γνωστό ότι υπάρχει στους νευρώνες και αποδεικνύεται ότι εμπλέκεται πολύπλοκα στη δραστηριότητα του ανθρώπινου εγκεφάλου, όπως η μνήμη, η σκέψη και η επιληπτική δραστηριότητα, υποβαθμίζονταν γρήγορα τις ώρες μετά το θάνατο. Αυτά τα γονίδια είναι σημαντικά για ερευνητές που μελετάνε διαταραχές, όπως σχιζοφρένεια και τη νόσο του Αλτσχάιμερ, είπε ο Loeb.

Μια τρίτη ομάδα γονιδίων – τα γονίδια «ζόμπι» - αύξαναν τη δραστηριότητά τους την ίδια ώρα που τα νευρωνικά γονίδια τη μείωναν. Το μοτίβο των μεταθανάτιων αλλαγών έφτανε στην κορύφωσή του μετά από 12 ώρες.

Τα ευρήματά μας δε σημαίνουν ότι τα ερευνητικά προγράμματα ανθρώπινων ιστών είναι άχρηστα, απλά σημαίνουν ότι οι ερευνητές πρέπει να λάβουν υπόψη τους αυτές τις γενετικές και κυτταρικές αλλαγές και να μειώσουν όσο το δυνατόν περισσότερο το μεταθανάτιο μεσοδιάστημα, ώστε να μειωθεί το μέγεθος αυτών των αλλαγών, δήλωσε ο Loeb.

Τα καλά νέα από τα ευρήματά μας είναι ότι γνωρίζουμε τώρα ποια γονίδια και είδη κυττάρων παραμένουν σταθερά, ποια μειώνονται και ποια αυξάνονται με την πάροδο της ώρας, έτσι ώστε να μπορούν να κατανοηθούν καλύτερα τα αποτελέσματα μεταθανάτιων εγκεφαλικών μελετών.


Sof Andr
Έρευνα: Selective time-dependent changes in activity and cell-specific gene expression in human postmortem brain

Απόδοση: Ανδριανάκη Σοφία – Επιμέλεια και μετάφραση ξενόγλωσσων άρθρων
Πηγή

 

 

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Διαβαστε ακομη

Βρείτε μας στα...