PsychologyNow Team

Τα αντικαταθλιπτικά εξακολουθούν να συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο απόπειρας αυτοκτονίας

Τα αντικαταθλιπτικά εξακολουθούν να συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο απόπειρας αυτοκτονίας

PsychologyNow Team
γυναίκα ανακαλύπτει ότι τα αντικαταθλιπτικά εξακολουθούν να συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο απόπειρας αυτοκτονίας
Image credit: Alex Ivashenko / unsplash.com

Η μεροληψία και η σύγκρουση συμφερόντων στις δοκιμές αντικαταθλιπτικών φαρμάκων συμβάλλουν στη συστηματική υποτίμηση του κινδύνου στη δημοσιευμένη έρευνα.


Μια νέα μετα-ανάλυση μελετών παρατήρησης, που περιλάμβαναν συνολικά 1,45 εκατομμύρια άτομα, διαπίστωσε ότι τα αντικαταθλιπτικά εξακολουθούν να συνδέονται με αυξημένη αυτοκτονικότητα.

Αν και αυτό βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε ευρήματα από αντικαταθλιπτικά χωρίς SSRI (εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης), όπως η βενλαφαξίνη, η βουπροπιόνη και η μιρταζαπίνη, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η μεροληψία στις δημοσιεύσεις και οι μελέτες με οικονομική σύγκρουση συμφερόντων, συμβάλλουν επίσης στην υποτίμηση του κινδύνου – και οι μελέτες με SSRI είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς σε αυτές τις μεροληψίες. Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Epidemiology and Community Health.

Η έκθεση σε αντικαταθλιπτικά νέας γενιάς σχετίζεται με υψηλότερο κίνδυνο αυτοκτονίας σε ενήλικους ασθενείς με κατάθλιψη και άλλες ενδείξεις θεραπείας. Η μεροληψία δημοσίευσης και η οικονομική σύγκρουση συμφερόντων πιθανώς συμβάλλουν στη συστηματική υποτίμηση του κινδύνου στη δημοσιευμένη βιβλιογραφία, εξηγούν οι ερευνητές.

Εκείνοι που υποστηρίζουν τη χρήση αντικαταθλιπτικών, δηλώνουν ότι μία από τις κύριες λειτουργίες τους είναι η προστασία από την αυτοκτονία. Αν αυτά τα φάρμακα θα μπορούσαν να σώσουν ζωές, αυτό θα ήταν ένα σημαντικό επιχείρημα υπέρ τους. Ωστόσο, τα σχετικά στοιχεία είναι, στην καλύτερη περίπτωση, συγκεχυμένα.

Μελέτες έχουν καταλήξει σε ασυνεπή αποτελέσματα, με πολλά από αυτά να υποδηλώνουν ότι τα φάρμακα στην πραγματικότητα αυξάνουν την αυτοκτονικότητα, ειδικά σε παιδιά και νεαρούς ενηλίκους. Από την άλλη, ορισμένες μελέτες έχουν ασαφή αποτελέσματα, που υποδηλώνουν ότι τα φάρμακα μπορεί να μην αυξάνουν ή μειώνουν την αυτοκτονία.

Σε άλλη πρόσφατη μελέτη, αναλύθηκαν οι μακροπρόθεσμοι δείκτες αυτοκτονίας σε πολλές χώρες. Διαπιστώθηκε ότι οι αλλαγές στα ποσοστά αυτοκτονίας δεν αντιστοιχούσαν στις περιόδους κατά τις οποίες μεγάλοι πληθυσμοί άρχισαν να κάνουν χρήση αντικαταθλιπτικών.

Ωστόσο, οι περισσότερες από αυτές τις μελέτες περιορίστηκαν σε τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές (RCT), οι οποίες συχνά αποκλείουν σκόπιμα άτομα που έχουν ήδη κάποια εμπειρία αυτοκτονίας και άτομα με άλλες καταστάσεις συννοσηρότητας, όπως η χρήση ουσιών. Έτσι, ορισμένοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι αυτές οι μελέτες δεν αντιπροσωπεύουν με ακρίβεια τους ασθενείς που υπάρχουν στην πραγματικότητα.

Λόγω αυτού, οι μελέτες παρατήρησης μπορεί να παρέχουν καλύτερα στοιχεία σχετικά με το αν τα αντικαταθλιπτικά μειώνουν ή αυξάνουν τον κίνδυνο αυτοκτονίας στην πραγματική ζωή. Οι μελέτες αυτού του τύπου είναι εκτεταμένες και περιλαμβάνουν άτομα που έχουν παρατηρηθεί σε πραγματική κλινική πρακτική, καθιστώντας τες σημαντικές για τον έλεγχο της εγκυρότητας των ευρημάτων από τις RCT.

Σύμφωνα με τους Hengartner et al., η τελευταία μετα-ανάλυση που περιλάμβανε μελέτες παρατήρησης δημοσιεύτηκε το 2009. Αφορούσε μόνο οκτώ μελέτες με περίπου 200.000 συμμετέχοντες και δεν περιλάμβανε αντικαταθλιπτικά χωρίς SSRI όπως η βενλαφαξίνη, η βουπροπιόνη και η μιρταζαπίνη. Αυτή η μελέτη δεν μπόρεσε επίσης να ελέγξει τη μεροληψία δημοσίευσης και τη μεροληψία των μελετών που χρηματοδοτήθηκαν από τη φαρμακευτική βιομηχανία.


Διαβάστε σχετικα: Αυτοκτονία: Μύθοι, παράγοντες κινδύνου και τρόποι διαχείρισης


Η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο κίνδυνος αυτοκτονίας ήταν σχεδόν διπλάσιος στους εφήβους που έλαβαν SSRI, αλλά ότι τα φάρμακα μειώνουν τον κίνδυνο αυτοκτονίας σε ενηλίκους. Ωστόσο, αυτή η μελέτη είχε περιορισμούς καθώς είχε μικρότερο μέγεθος, δεν είχε έλεγχο μεροληψίας και δεν περιλάμβανε όλα τα φάρμακα που θεωρούνται αντικαταθλιπτικά.

Οι Hengartner et al. έκαναν επικαιροποίηση της μελέτης, για να συμπεριλάβει 27 μελέτες με 1,45 εκατομμύρια συμμετέχοντες, αντικαταθλιπτικά χωρίς SSRI και αντικαταθλιπτικά που χρησιμοποιούνται για ασθένειες εκτός της κατάθλιψης, και έλεγχο για μεροληψίες, όπως η επιλεκτική δημοσίευση και μελέτες που χρηματοδοτούνται από τη φαρμακευτική βιομηχανία.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα αντικαταθλιπτικά συσχετίστηκαν με αυξημένο κίνδυνο αυτοκτονίας τόσο σε ενηλίκους όσο και σε εφήβους. Επιπλέον, ακόμα και λαμβάνοντας υπόψη ότι τα SSRI από μόνα τους δεν μείωσαν τον κίνδυνο αυτοκτονίας, στην καλύτερη περίπτωση, ο κίνδυνος αυτοκτονίας παρέμεινε ο ίδιος.

Σε αντίθεση με τις ισχύουσες αντιλήψεις, δεν έχουμε αξιόπιστα δεδομένα ότι τα αντικαταθλιπτικά προστατεύουν από την αυτοκτονία. Αντ' αυτού, φαίνεται ότι η χρήση αντικαταθλιπτικών μπορεί ακόμη και να αυξήσει τον κίνδυνο αυτοκτονίας.

Οι Hengartner et al. μπόρεσαν ακόμα να αξιολογήσουν την επίδραση της μεροληψίας δημοσίευσης και της οικονομικής σύγκρουσης συμφερόντων στα αποτελέσματα. Όταν έλεγξαν αυτές τις μεροληψίες, τα αποτελέσματα ήταν ισχυρότερα και ακόμη και τα SSRI συσχετίστηκαν σημαντικά με αυξημένη αυτοκτονικότητα.

Μελέτες που χρηματοδοτήθηκαν από τη φαρμακευτική βιομηχανία είχαν πολύ περισσότερες πιθανότητες να βρουν χαμηλότερα ποσοστά αυτοκτονίας από τις μελέτες που πραγματοποιήθηκαν από ανεξάρτητους ερευνητές. Επίσης, μελέτες που κάνουν τα αντικαταθλιπτικά να φαίνονται ανεπαρκή είναι πολύ λιγότερο πιθανό να δημοσιευτούν.

Συνοψίζοντας, οι ερευνητές αναφέρουν ότι τα αποτελέσματα επαληθεύουν το σημαντικό σώμα της έρευνας που διαπιστώνει ότι τα αντικαταθλιπτικά αυξάνουν την αυτοκτονικότητα:

Τα αποτελέσματά μας είναι συνεπή με αρκετές αναλύσεις για δοκιμές οξείας κατάθλιψης που αποκάλυψαν αυξημένο κίνδυνο αυτοκτονίας με αντικαταθλιπτικά νέας γενιάς σε σχέση με πλασματικά φάρμακα. Επίσης, η μετα-ανάλυση έδειξε σημαντικά αυξημένο κίνδυνο αυτοκτονικών συμβάντων με τη χρήση SSRI, συγκεκριμένα με την παροξετίνη, σε σύγκριση με τη λήψη πλασματικού φαρμάκου σε βραχυπρόθεσμες δοκιμές. Τα αποτελέσματά μας συμφωνούν επίσης σε δύο μετα-αναλύσεις μακροχρόνιων δοκιμών κατάθλιψης, οι οποίες διαπίστωσαν αυξημένο κίνδυνο αυτοκτονίας με οποιοδήποτε αντικαταθλιπτικό.


Alk KaisΈρευνα: Hengartner, M. P., Amendola, S., Kaminski, J. A., Kindler, S., Bschor, T., & Plöderl, M. (2021). Suicide risk with selective serotonin reuptake inhibitors and other new-generation antidepressants in adults: a systematic review and meta-analysis of observational studies. J Epidemiol Community Health
Απόδοση: Kαισαρίδου Αλκμήνη-Ψυχολόγος
Επιμέλεια: Ισμήνη Τσοχαλή, επιμελήτρια κειμένων
Πηγή

 

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Διαβαστε ακομη

Βρείτε μας στα...