PsychologyNow Team

O Carl Rogers και η προσωποκεντρική ψυχολογική προσέγγιση

O Carl Rogers και η προσωποκεντρική ψυχολογική προσέγγιση

PsychologyNow Team

Ο Carl Ransom Rogers γεννήθηκε σαν σήμερα (8 Ιανουαρίου) το 1902 στο Σικάγο. Αμερικανός ψυχολόγος που επηρέασε βαθύτατα την επιστήμη της Ψυχολογίας ήταν ανάμεσα στους ιδρυτές της ανθρωπιστικής ψυχολογίας και της προσωποκεντρικής προσέγγισης στην ψυχολογία.


Ο Rogers θεωρείται ένας από τους ιδρυτές της ψυχοθεραπευτικής έρευνας και τιμήθηκε για την πρωτοποριακή έρευνά του με το Βραβείο Διακεκριμένης Επιστημονικής Συνεισφοράς από τον Αμερικανικό Ψυχολογικό Σύλλογο (APA) το 1956. Μάλιστα διετέλεσε και Πρόεδρος του APA το 1947.

Ανατράφηκε σε θρησκευτική ατμόσφαιρα με αυστηρές ηθικές αρχές. Σπούδασε στο Teachers College του Πανεπιστημίου Columbia και πήρε το διδακτορικό το 1931. Αναφέρει ότι διαποτίστηκε με τις δυναμικές απόψεις του Freud και με τις τότες επικρατούσες "άκαμπτες, επιστημονικές, ψυχρά αντικειμενικές, στατιστικές" απόψεις. Στην πιο ώριμη ηλικία του προσπάθησε να συγχωνεύσει το θρησκευτικό με το επιστημονικό στοιχείο, το διαισθητικό με το αντικειμενικό και το κλινικό με το στατιστικό.

Η προσωποκεντρική προσέγγιση, η δική του μοναδική προσέγγιση για την κατανόηση της προσωπικότητας και των ανθρώπινων σχέσεων, βρήκε ευρεία εφαρμογή σε διάφορους τομείς, όπως η ψυχοθεραπεία και συμβουλευτική ( πελατο-κεντρική θεραπεία ), της εκπαίδευσης ( μαθητοκεντρική μάθηση) και σε άλλες ρυθμίσεις της θεραπευτικής ομάδας.

Προς το τέλος της ζωής του, ο Carl Rogers ήταν υποψήφιος για το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης για το έργο του με την εθνική διακομματική ομάδα στις συγκρούσεις της Νότιας Αφρικής και της Βόρειας Ιρλανδίας. Σε μια μελέτη από τον Haggbloom (2002 ) χρησιμοποιώντας έξι κριτήρια, μεταξύ αυτών βιβλιογραφικές αναφορές και την επιστημονική αναγνώριση, ο Rogers βρέθηκε να είναι ο έκτος πιο διακεκριμένος ψυχολόγος του 20ου αιώνα και ο δεύτερος, μεταξύ των κλινικών, πίσω μόνο από τον Sigmund Freud.

Προσωπικότητα

Για τον Rogers ο πυρήνας της φύσης μας είναι ουσιαστικά θετικός. Η βασική κατεύθυνση στρέφεται προς την αυτοπραγμάτωση. Ο Rogers έδωσε ιδιαίτερο βάρος όχι στη συμπεριφορά που στοχεύει στη μείωση της έντασης αλλά στην αυτοπραγμάτωση ως κεντρικό ανθρώπινο κίνητρο. Η αυτοπραγμάτωση προϋποθέτει διαρκές άνοιγμα στην εμπειρία και την ικανότητα ενσωμάτωσης εμπειριών σε μία πλατύτερη, περισσότερο εξειδικευμένη αίσθηση του εαυτού μας.

Η δομική έννοια κλειδί στη θεωρία του Rogers για την προσωπικότητα είναι ο εαυτός. Κατά τον Rogers, το άτομο αντιλαμβάνεται τα εξωτερικά αντικείμενα και τις εμπειρίες και τους αποδίδει κάποιο νόημα. Το όλο σύστημα των αντιλήψεων και των σημασιών συνιστούν το πεδίο φαινομένων του ανθρώπου.

Τα μέρη του πεδίου φαινομένων, τα οποία το άτομο θεωρεί ως τον εαυτό του ή το εγώ του, συνιστούν την έννοια του εαυτού. Η έννοια του εαυτού αντιπροσωπεύει έναν οργανωμένο και σταθερό τύπο αντιλήψεων. Παρότι ο εαυτός αλλάζει, διατηρεί πάντα αυτή τη σταθερότητα, ενότητα και οργάνωση.


Διαβάστε σχετικά: 10 φράσεις του Carl Rogers για τη ζωή, τις ανθρώπινες σχέσεις και τη θεραπευτική αλλαγή


Θεραπεία

Ο Rogers έφτασε να πιστεύει ότι μεταβλητή καθοριστική για τη θεραπεία είναι το θεραπευτικό κλίμα. Αν οι θεραπευτές καταφέρουν να εξασφαλίσουν τρεις προϋποθέσεις στη σχέση τους με τους πελάτες, τότε η αλλαγή μέσω της θεραπείας θα γίνει πραγματικότητα. Οι τρείς προϋποθέσεις που θέτει ο Rogers είναι:

1. H συμφωνία ή ειλικρίνεια: σε μία ειλικρινή σχέση οι θεραπευτές είναι ελεύθεροι να μοιράζονται συναισθήματα με τους πελάτες τους, ακόμη και όταν τα συναισθήματα αυτά είναι αρνητικά απέναντι στον πελάτη.

2. Η άνευ όρων θετική αναγνώριση: ο θεραπευτής μεταδίδει ένα βαθύ και ειλικρινές ενδιαφέρον για τον πελάτη ως άτομο. Ο πελάτης εκτιμάται με έναν πλήρη, απόλυτο τρόπο.

3. Η ενσυναίσθηση: αφορά την ικανότητα του θεραπευτή να συλλάβει τις εμπειρίες και το νόημα τους για τον πελάτη στη διάρκεια της λεπτό προς λεπτό συνάντησης κατά την ψυχοθεραπεία. Πρόκειται για ενεργητική ακρόαση και κατανόηση των συναισθημάτων και των προσωπικών νοημάτων όπως εκφράζονται από τον πελάτη.

Στη θεραπεία μπορώ να αφεθώ σε υποκειμενισμούς. Στην έρευνα μπορώ να κρατηθώ σε απόσταση και να προσπαθήσω να δω αυτή την πλούσια υποκειμενική εμπειρία με αντικειμενικότητα, εφαρμόζοντας όλες τις σύνθετες μεθόδους της επιστήμης για να υπολογίσω αν έχω υποπέσει σε πλάνη. Ενισχύεται μέσα μου η πεποίθηση ότι θα ανακαλύψουμε νόμους για την προσωπικότητα και τη συμπεριφορά εξίσου σημαντικούς για την ανθρώπινη πρόοδο και τις ανθρώπινες σχέσεις με το νόμο της βαρύτητας ή τους νόμους της θερμοδυναμικής. (Rogers, 1961a, σ.14)

Απεβίωσε στις 4 Φεβρουαρίου του 1987.


Πηγές και βιβλιογραφία:

- Ο Carl Rogers και η προσωποκεντρική του θεωρία για την ψυχοθεραπεία και την παιδεία, Moυλαλούδης Γ., Κοσμόπουλος Αλέξανδρος, Ελληνικά Γράμματα, 2003.

- Θεωρίες προσωπικότητας, Lawrence A. Pervin - Oliver P. John, Τυποθήτω - Γιώργος Δαρδανος

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...