Αν σε ρωτούσαν τι είναι φίλος για σένα, τι θα απαντούσες; Ίσως έρχεται αυτόματα κάποιο συγκεκριμένο πρόσωπο στο μυαλό σου ή συλλογίζεσαι μεμονωμένα χαρακτηριστικά που έχει/θα έπρεπε να έχει ένας άνθρωπος για να τον αποκαλέσεις φίλο σου.
Ίσως πάλι σκέφτεσαι πολλά πρόσωπα που είναι φίλοι για σένα, καθένα από τα οποία έχει ιδιαίτερα στοιχεία και προτερήματα που τον ξεχωρίζουν και τον διαφοροποιούν από τους υπόλοιπους. Όμως όλοι οι φίλοι σου θα έχουν και κάποια κοινά στοιχεία, γι’ αυτό και τους επέλεξες να είναι φίλοι σου.
Ο Αριστοτέλης μεταξύ άλλων είπε πως η Φιλία είναι μια Ψυχή που κατοικεί σε δύο σώματα και βασική προϋπόθεση της ευδαιμονίας. Η φιλία συνήθως χρειάζεται χρόνο για να αναπτυχθεί, όπως όλες οι σημαντικές σχέσεις. Να χτιστεί πάνω σε γερά θεμέλια και να δοκιμασθεί σε δυσκολίες η ανθεκτικότητά της, το «δέσιμο».
Στις δύσκολες στιγμές της ζωής μετράμε αυτούς που πραγματικά στέκονται δίπλα μας. Όλους τους υπόλοιπους, που εξαφανίζονται στις φουρτούνες, να τους διευκολύνετε. Να τους κρατάτε την πόρτα ανοιχτή να φύγουν και να κάνετε χώρο γι’ αυτούς που αξίζουν να στέκονται στο πλάι σας και να λέγονται φίλοι σας.
Οι άνθρωποι έρχονται και φεύγουν. Γνωρίζουμε πολλούς ανθρώπους στην πορεία της ζωής μας. Όμως σπανίζουν αυτοί που μένουν σταθεροί μέσα στα χρόνια. Περνάμε διάφορες φάσεις στη ζωή μας, οι συνθήκες μεταβάλλονται, οι ανάγκες μας αλλάζουν, τα σχέδια ανατρέπονται ανά πάσα στιγμή και οι άνθρωποι πολλές φορές απομακρυνόμαστε. Μπαίνει απόσταση. Στη φυσική παρουσία των ανθρώπων. Γιατί μια φιλία δεν χάνεται μόνο λόγω απόστασης, όσα χιλιόμετρα κι αν μπουν ανάμεσα στους ανθρώπους.
Διαβάστε σχετικά: Πώς να κάνετε νέους φίλους μετά τα 40
Μπορεί να σε χωρίζουν πολλά χιλιόμετρα από κάποιον, αλλά να τον νιώθεις συνέχεια δίπλα σου. Όπως και να είσαι ανάμεσα σε ανθρώπους που αποκαλείς φίλους και να μην υπάρχει καμία ουσιαστική σύνδεση κι επικοινωνία μεταξύ σας. Ειδικά στην εποχή μας, η τεχνολογία μας διευκολύνει στο να διατηρούμε τις σχέσεις με τους αγαπημένους μας κι από μακριά. Φίλος δεν είναι απαραίτητα κάποιος που συναντιέστε κάθε μέρα. Ούτε και κάποιος που συναντάς κάθε μέρα είναι απαραίτητα φίλος. Άλλο η παρέα κι άλλο η φιλία.
Η επικοινωνία είναι ζωτικό κομμάτι. Να μπορείς να μοιραστείς με τον φίλο σου τις σκέψεις σου, τους φόβους σου, τις ανησυχίες σου, τα όνειρά σου, όλα όσα σε βαραίνουν. Να επιτρέψεις σε κάποιον να δει ποιος είσαι πραγματικά, χωρίς ντροπή ή φόβο. Χωρίς να ανησυχείς ότι θα σε χλευάσουν, θα σε εκμεταλλευτούν, θα σε απορρίψουν, θα σε προδώσουν ή θα σε εγκαταλείψουν.
Να ξέρεις ότι μπορείς να ακουμπήσεις πάνω του. Ότι κάποιος θα σε στηρίξει όταν το έχεις ανάγκη, ότι θα σε ακούσει, θα σε καταλάβει, θα σε ενθαρρύνει. Να μπορείς να τον εμπιστευτείς. Να υπάρχει αγάπη, εχεμύθεια και ειλικρίνεια. Αν η εμπιστοσύνη σπάσει, δύσκολα επιδιορθώνεται. Δύσκολα θα μπορέσεις να «δεις» έναν άνθρωπο όπως τον έβλεπες πριν σε προδώσει.
Ο καλός φίλος θα σου πει τι είναι καλύτερο για ‘σένα. Κι αυτό που είναι το καλύτερο για εσένα, δεν είναι πάντα αυτό που θες ν’ ακούσεις. Ο Πλούταρχος είπε πως δεν χρειαζόμαστε κάποιον που αλλάζει όταν αλλάζουμε και συμφωνεί όταν συμφωνούμε. Αυτό μπορεί να το κάνει και η σκιά μας καλύτερα. Κι ο Arthur Brisbane επεσήμανε πως ένας καλός φίλος θα σου πει τη γνώμη του, επειδή σε νοιάζεται, αλλά ίσως να μη φαίνεται τόσο καλός φίλος αφού την πει.
Δεν εννοεί να είμαστε αγενείς, προσβλητικοί ή σκληροί με τους ανθρώπους γύρω μας. Όμως κάποιες φορές μια ειλικρινής άποψη, κι ας είναι καλοπροαίρετη, δεν είναι πάντα επιθυμητή. Τις περισσότερες φορές οι άνθρωποι δεν θέλουν πραγματικά να ακούσουν τη γνώμη του άλλου. Θέλουν απλώς να ακούσουν την επιβεβαίωση της δικιάς τους γνώμης.
Επιζητούν το «δίκιο έχεις», «έπραξες σωστά», «καλά τα είπες»…Το νόημα είναι να είσαι ο εαυτός σου και να είσαι ειλικρινής για το ποιος είσαι. Να μην κρύβεις αυτά που σκέφτεσαι, νιώθεις, πρεσβεύεις.
Να μιλάς μόνο από την αγάπη σου για κάποιον. Να παρηγορείς, να ακούς, να στηρίζεις, να προστατεύεις. Αλλά να λες στον φίλο σου και το πότε κάνει λάθος. Όχι για να τον κρίνεις και να τον «επιπλήξεις», αλλά για να τον βοηθήσεις ουσιαστικά. Όπως αντίστοιχα να είσαι κι εσύ δεκτικός στο να ακούς τα δικά σου λάθη.
Η διαφωνία στα πλαίσια της φιλίας δεν συνεπάγεται «τσακωμό», για το ποιανού η άποψη θα επικρατήσει, ποιος είναι «σωστός» και ποιος «λάθος». Μπορούμε να έχουμε διαφορετική άποψη ή οπτική πάνω σε ένα ζήτημα. Και δεν υπάρχει πάντα «σωστή» και «λάθος» άποψη. Μπορεί όλες οι απόψεις να είναι σωστές ή όλες λανθασμένες.
Δεν είναι «μάχη» για το ποιος θα νικήσει και θα επιβληθεί στον άλλο. Οι διαφορετικές απόψεις κάνουν ενδιαφέρουσες τις σχέσεις των ανθρώπων. Αν όλοι βλέπαμε ακριβώς την ίδια εικόνα κι ακολουθούσαμε έναν πανομοιότυπο σχολιασμό αυτής, ο κόσμος θα ήταν πολύ ανιαρός και προβλέψιμος.
Δεν χρειάζεται να ενστερνιζόμαστε πάντοτε τη γνώμη των άλλων. Όμως, μπορούμε να σκεφτούμε και τη δικιά τους εκδοχή για τα πράγματα. Να κοιτάξουμε την εικόνα με τα δικά τους μάτια. Αν μας κάνει, την κρατάμε. Ή κρατάμε όσα μας ταιριάζουν με τη δικιά μας κοσμοθεωρία. Αν όχι, δεν πειράζει. Δεν είναι απαραίτητο να ασπαστούμε την άποψη του άλλου.
Είναι όμως απαραίτητο να τη σεβαστούμε. Και να σεβόμαστε γενικώς τον πλουραλισμό και το δικαίωμα του καθενός να εκφέρει ελεύθερα την άποψή του, εφόσον δεν παραβιάζει τα δικαιώματα των άλλων ανθρώπων γύρω του.
Είναι σημαντικό λοιπόν, να συμφωνούμε στις «διαφωνίες» μας. Δηλαδή στο ότι υπάρχουν πράγματα για τα οποία έχουμε εντελώς διαφορετικές απόψεις και αυτό δεν χρειάζεται να αποτελέσει πρόβλημα.
Όσο οι διαφωνίες μας και οι διαφορές μας δεν δυσκολεύουν τη φιλία μας, δεν αφορούν βασικά πιστεύω και αξίες της ζωής μας ή πράγματα που καθορίζουν την ταυτότητά μας, η φιλία μας μπορεί να ευδοκιμήσει και να εξελιχθεί. Όσα κοινά και να έχουμε με κάποιον, αν σε βασικά, ουσιαστικά πράγματα διαφέρουμε, τελικά θα αποσυγχρονιστούμε και θα απομακρυνθούμε.
Οι σταθεροί, έμπιστοι, αληθινοί φίλοι στο πέρασμα των χρόνων είναι εξαιρετικά σπάνιοι. Να τους εκτιμάτε. Να είστε ευγνώμονες αν έχετε τέτοιους ανθρώπους δίπλα σας. Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι «τυχεροί» αρκετά για να καταλάβουν το νόημα της πραγματικής φιλίας.
Δεν είναι μόνο ο χρόνος σημαντικός παράγοντας της φιλίας. Μεγαλύτερο ρόλο ίσως παίζουν οι καταστάσεις που βιώνεις με τους ανθρώπους που γίνονται φίλοι σου. Οι εμπειρίες που σας φέρνουν κοντά και που σας ενώνουν, ίσως στα πιο αναπάντεχα μέρη και κάτω από τις πιο περίεργες συνθήκες.
Γι αυτό συνηθίζουμε να λέμε πως οι φιλίες δοκιμάζονται στο χρόνο, γιατί αν το πάρουμε αναλογικά, όσο πιο μεγάλο είναι το διάστημα που γνωρίζεις κάποιον, τόσο περισσότερες εμπειρίες αποκτάτε μαζί και δένεστε περισσότερο. Ωστόσο, αυτό δεν είναι απόλυτο.
Διαβάστε σχετικά: Είναι καλό οι σύζυγοι να είναι και οι καλύτεροι φίλοι;
Υπάρχουν άνθρωποι που μπαίνουν απρόσμενα στη ζωή μας και σε σύντομο χρονικό διάστημα μας «ξεκλειδώνουν». Μας κερδίζουν. Και τους ανοιγόμαστε με τρόπο που ποτέ πριν δεν είχαμε καταφέρει. Σας έχει συμβεί να γνωρίσετε κάποιον και να νιώσετε σαν να τον γνωρίζατε από πάντα; Σαν να υπάρχει ακαριαία μια αμοιβαία οικειότητα και χημεία;
Να βλέπετε κάποιον για πρώτη φορά και κάτι μέσα σας να σας λέει πως αυτός ο άνθρωπος θα είναι σημαντικός για εσάς και ήρθε για να μείνει; Σαν να σας σπρώχνει το ένστικτό σας προς αυτόν; Αν σας έχει συμβεί κάτι τέτοιο, θα καταλαβαίνετε τι εννοώ. Και θα είστε από τους λίγους, «τυχερούς» ανθρώπους. Υπάρχουν όμως και άνθρωποι με τους οποίους δεν κάνουμε την «καλύτερη αρχή». Και ίσως η σχέση μας να περάσει από 40 κύματα μέχρι να εξελιχθεί σε φιλία.
Προσωπικά πιστεύω πως δεν συναντάμε ανθρώπους τυχαία. Κάποιοι άνθρωποι είναι «γραφτό» να γνωριστούν, γιατί ο καθένας έχει να παίξει κάποιο σημαντικό ρόλο στη ζωή τους άλλου. Κι ανεξάρτητα με το τι συμβαίνει στη ζωή και το πώς εξελίσσονται τα πράγματα, αν υπάρχει αυθεντική φιλία, εμπιστοσύνη, νοιάξιμο, αγάπη, επικοινωνία, τέτοιοι άνθρωποι στην πραγματικότητα δεν αποχωρίζονται ποτέ ο ένας τον άλλο.
Σκεφτείτε ποιον θα χαρακτηρίζατε φίλο σας. Τι ποιότητες και χαρίσματα θα χρειαζόταν να κατέχει και τι από αυτά έχετε εσείς οι ίδιοι. Η φιλία δεν είναι μονόπλευρη. Αν θέλετε έναν καλό φίλο, να είστε ένας κι εσείς.
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
