Τα έντονα συναισθήματα και η σύγχυση που ακολουθούν ένα τραυματικό γεγονός ή μια φυσική καταστροφή μπορεί να είναι ακόμη πιο έντονα στα παιδιά - είτε έζησαν άμεσα το τραυματικό συμβάν, είτε επανειλημμένα είχαν εκτεθεί σε τρομακτικές εικόνες μέσω των ΜΜΕ.
Ενώ τα παιδιά και οι έφηβοι είναι πιο ευάλωτοι στο τραύμα από τους ενήλικες, με τη σωστή υποστήριξη είναι επίσης σε θέση να ανακάμψουν ταχύτερα.
Χρησιμοποιώντας τις παρακάτω συμβουλές αντιμετώπισης, μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να ανακτήσει τη συναισθηματική του ισορροπία και την εμπιστοσύνη του στον κόσμο και να προχωρήσει πέρα από το τραύμα.
Συμπτωματολογία:
Τα παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών μπορεί να:
- Εμφανίσουν σημάδια φόβου
- Προσκολληθούν σε γονέα ή φροντιστή
- Κλαίνε και να φωνάζουν
- Μετακινούνται χωρίς λόγο ή να μένουν ακίνητα
- Επιστρέφουν σε συμπεριφορές που είναι κοινές σε παιδιά μικρότερης ηλικίας (παλινδρόμηση), όπως το πιπίλισμα του αντίχειρα ή η ενούρηση.
Τα παιδιά ηλικίας 6 έως 11 ετών μπορεί να:
- Χάσουν το ενδιαφέρον για τους φίλους, την οικογένεια και τις δραστηριότητές τους
- Έχουν εφιάλτες ή άλλα προβλήματα ύπνου
- Γίνονται ευερέθιστοι ή να θυμώνουν εύκολα
- Αγχώνονται με το σχολείο
- Παραπονούνται για σωματικά προβλήματα
- Αναπτύξουν αβάσιμους φόβους
- Νιώσουν αισθήματα έντονης θλίψης, συναισθηματικό μούδιασμα ή και ενοχή για το τι συνέβη
Οι έφηβοι ηλικίας 12 έως 17 ετών μπορεί να:
- Έχουν flashbacks, εφιάλτες ή άλλα προβλήματα ύπνου
- Αποφεύγουν ό,τι μπορεί να τους θυμίζει το συμβάν
- Κάνουν χρήση ναρκωτικών, οινοπνεύματος ή καπνού
- Να γίνονται ενοχλητικοί ή ασεβείς
- Παραπονούνται για σωματικά προβλήματα
- Νιώθουν απομονωμένοι, ένοχοι ή καταθλιπτικοί
- Χάσουν το ενδιαφέρον τους για χόμπι και δραστηριότητες που είχαν μέχρι πρότινος
- Έχουν αυτοκτονικές σκέψεις
Τα συμπτώματα συνήθως αρχίζουν μέσα στον πρώτο μήνα μετά το τραύμα, αλλά μπορεί να μην εμφανιστούν μέχρι να περάσουν μήνες ή και χρόνια. Αυτά τα συμπτώματα συχνά συνεχίζονται και χρόνια μετά το τραύμα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί φαίνεται ότι το τραύμα έχει ξεπεραστεί να επιστρέψει αργότερα στη ζωή, εάν ένα άλλο γεγονός ενεργοποιήσει τις αναμνήσεις του τραύματος. (Στην πραγματικότητα, οι επέτειοι του γεγονότος συχνά προκαλούν μια πλημμύρα συναισθημάτων και κακών αναμνήσεων.)
Συμβουλές για την αποκατάσταση του τραύματος:
1. Ελαχιστοποιήστε την έκθεση στα μέσα ενημέρωσης
Η υπερβολική έκθεση σε εικόνες ενός τραυματικού συμβάντος - όπως η επανειλημμένη προβολή του σε κοινωνικά μέσα ή σε ειδησεογραφικά sites - μπορεί να δημιουργήσει τραυματικό άγχος ακόμα και σε παιδιά ή έφηβους που δεν επηρεάστηκαν άμεσα από το συμβάν.
Περιορίστε λοιπόν την έκθεση των παιδιών σας στο τραυματικό συμβάν. Μην αφήνετε το παιδί σας να παρακολουθεί τις ειδήσεις ή να ελέγχει τα social media λίγο πριν το κρεβάτι.Σε περίπτωση που παρακολουθήσετε τα νέα για το τραυματικό συμβάν μαζί με το παιδί σας, μπορείτε να το καθησυχάσετε δίνοντάς του τις κατάλληλες πληροφορίες.
2. Ενεργοποιήστε το παιδί σας
Δεν μπορείτε να αναγκάσετε το παιδί σας να ξεπεράσει αμέσως το τραυματικό άγχος, αλλά μπορείτε να διαδραματίσετε σημαντικό ρόλο στη διαδικασία της επούλωσης απλά περνώντας μαζί του χρόνο, χωρίς τηλεόραση, παιχνίδια και άλλους περισπασμούς. Κάντε το καλύτερο για να δημιουργήσετε ένα περιβάλλον όπου τα παιδιά σας θα αισθάνονται ασφαλείς να επικοινωνούν τι αισθάνονται και να κάνουν ερωτήσεις, χωρίς όμως να τα αναγκάζετε να μιλήσουν.
Μπορεί να είναι πολύ δύσκολο για κάποια παιδιά να μιλήσουν για μια τραυματική εμπειρία. Ένα μικρό παιδί μπορεί να βρει ευκολότερο το να σχεδιάσει μια εικόνα που να απεικονίζει τα συναισθήματά του αντί να μιλήσει γι 'αυτά.
Να είστε ειλικρινής. Αφενός θα πρέπει να προσαρμόσετε τις πληροφορίες που μοιράζεστε ανάλογα με την ηλικία του παιδιού σας, αφετέρου είναι σημαντικό να είστε ειλικρινείς.
Κάνετε "κανονικά" πράγματα με το παιδί σας, πράγματα που δεν έχουν καμία σχέση με το τραυματικό συμβάν. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να αναζητήσει φίλους και να συνεχίσει παιχνίδια, αθλήματα και χόμπι που τους απολάμβανε πριν από το τραυματικό γεγονός.
3. «Ξαναχτίστε» το αίσθημα της εμπιστοσύνης και την ασφάλειας
Το τραύμα μπορεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο το παιδί βλέπει τον κόσμο, κάνοντας τον ξαφνικά να φαίνεται ένα επικίνδυνο και τρομακτικό μέρος. Το παιδί σας μπορεί να δυσκολεύεται να εμπιστευτεί το περιβάλλον και άλλους ανθρώπους. Μπορείτε να το βοηθήσετε ανακατασκευάζοντας την αίσθηση της ασφάλειας και της εμπιστοσύνης.
Δημιουργήστε ρουτίνες. Η καθιέρωση ενός προβλέψιμου χρονοδιαγράμματος για τη ζωή του παιδιού ή του έφηβου μπορεί να σας βοηθήσει να κάνετε τον κόσμο του πιο σταθερό και πάλι. Προσπαθήστε να διατηρήσετε συγκεκριμένους χρόνους για τα γεύματα, την εργασία και τις οικογενειακές δραστηριότητες.
Ελαχιστοποιήστε το στρες στο σπίτι. Προσπαθήστε να βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας έχει χώρο και χρόνο για ξεκούραση, παιχνίδι και διασκέδαση.
Μιλήστε για το μέλλον και κάντε σχέδια. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην εξουδετέρωση της κοινής αίσθησης μεταξύ των τραυματισμένων παιδιών ότι το μέλλον είναι τρομακτικό, ζοφερό και απρόβλεπτο.
Αν δεν γνωρίζετε την απάντηση σε μια ερώτηση, μην φοβάστε να το παραδεχτείτε. Μην θέτετε σε κίνδυνο την εμπιστοσύνη του παιδιού σας πάνω σε κάτι που δεν είστε σίγουροι.
Θυμηθείτε ότι τα παιδιά συχνά προσαρμόζουν τις καταστάσεις. Μπορεί να ανησυχούν για την ασφάλειά τους ακόμη και αν το τραυματικό συμβάν συνέβη πολύ μακριά. Βεβαιωθείτε για το πως αισθάνεται το παιδί σας και βοηθήστε το τοποθετώντας την κατάσταση στο σωστό πλαίσιο.
Τέλος, βεβαιωθείτε ότι φροντίζετε και εσείς τον εαυτό σας. Διαχειριστείτε το δικό σας άγχος. Όσο πιο ήρεμος, χαλαρός και επικεντρωμένος είστε, τόσο καλύτερα θα μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας.Το να βοηθάς το παιδί ή τον έφηβο με τη ΔΜΤΣ μπορεί να είναι πολύ δύσκολο και μπορεί να απαιτεί πολλή υπομονή και υποστήριξη. Ο χρόνος θεραπεύει και η καλή υποστήριξη της οικογένειάς, μπορεί να τους βοηθήσει όλους να προχωρήσουν.
