Όταν είστε αγχωμένοι, ένα γρήγορο γεύμα υψηλής θερμιδικής αξίας μπορεί να σας φανεί παρηγορητικό. Αλλά αυτός ο συνδυασμός έχει ένα ανθυγιεινό μειονέκτημα καθώς δημιουργούνται αλλαγές στον εγκέφαλο που οδηγούν σε περισσότερη κατανάλωση φαγητού.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες του Σίδνεϊ, το άγχος σε συνδυασμό με το πλούσιο σε θερμίδες φαγητό, το λεγόμενο comfort food, δημιουργεί αλλαγές στον εγκέφαλο που οδηγούν σε περισσότερη κατανάλωση φαγητού, ενισχύουν την επιθυμία για γλυκά, ιδιαίτερα εύγευστα τρόφιμα και οδηγούν σε υπερβολική αύξηση του σωματικού βάρους.
Μια ομάδα ψυχολόγων από το Ινστιτούτο Ιατρικών Ερευνών Garvan διαπίστωσε ότι το στρες παρακάμπτει τη φυσική αντίδραση του εγκεφάλου στον κορεσμό, οδηγώντας σε ασταμάτητα σήματα ανταμοιβής που προωθούν την κατανάλωση περισσότερων εξαιρετικά εύγευστων τροφίμων.
Αυτό συνέβη σε ένα τμήμα του εγκεφάλου που ονομάζεται lateral habenula – πλευρική ηνία, η οποία όταν ενεργοποιείται συνήθως αποσβένει αυτά τα σήματα ανταμοιβής.
Τα ευρήματά μας αποκαλύπτουν ότι το άγχος μπορεί να παρακάμψει μια φυσική αντίδραση του εγκεφάλου που μειώνει την ευχαρίστηση που αποκομίζεται από το φαγητό, κάτι που σημαίνει ότι ο εγκέφαλος ανταμείβεται συνεχώς με το φαγητό, υποστηρίζουν οι ερευνητές.
Και συνεχίζουν: Δείξαμε ότι το χρόνιο στρες, σε συνδυασμό με μια διατροφή υψηλής θερμιδικής αξίας, μπορεί να οδηγήσει σε όλο και μεγαλύτερη πρόσληψη τροφής, καθώς και σε προτίμηση για γλυκές, ιδιαίτερα εύγευστες τροφές, προωθώντας έτσι την αύξηση του σωματικού βάρους και την παχυσαρκία. Η έρευνα αυτή αναδεικνύει πόσο ζωτικής σημασίας είναι η υγιεινή διατροφή σε περιόδους στρες.
Από τον στρεσαρισμένο εγκέφαλο στην αύξηση του σωματικού βάρους
Ενώ ορισμένοι άνθρωποι τρώνε λιγότερο σε περιόδους στρες, οι περισσότεροι τρώνε περισσότερο από το συνηθισμένο και επιλέγουν επιλογές πλούσιες σε θερμίδες, με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και λιπαρά.
Για να κατανοήσουν τι οδηγεί σε αυτές τις διατροφικές συνήθειες, η ομάδα διερεύνησε σε μοντέλα ποντικών πώς ανταποκρίνονται διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου στο χρόνιο στρες υπό διάφορες δίαιτες.
Ανακαλύψαμε ότι μια περιοχή γνωστή ως lateral habenula – πλευρική ηνία, η οποία κανονικά εμπλέκεται στην απενεργοποίηση της ανταπόκρισης ανταμοιβής του εγκεφάλου, ήταν ενεργή σε ποντίκια που έκαναν βραχυπρόθεσμη διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά για να προστατεύσει το ζώο από την υπερκατανάλωση τροφής.
Ωστόσο, όταν τα ποντίκια ήταν χρόνια στρεσαρισμένα, αυτό το τμήμα του εγκεφάλου παρέμενε σιωπηλό - επιτρέποντας στα σήματα ανταμοιβής να παραμείνουν ενεργά και να ενθαρρύνουν τη σίτιση για ευχαρίστηση, χωρίς πλέον να ανταποκρίνονται στα ρυθμιστικά σήματα κορεσμού, εξηγούν οι συγγραφείς της έρευνας.
Διαπιστώσαμε ότι τα στρεσαρισμένα ποντίκια που ακολουθούσαν διατροφή υψηλή σε λιπαρά έπαιρναν διπλάσιο βάρος από τα ποντίκια που ακολουθούσαν την ίδια δίαιτα και δεν είχαν στρεσαριστεί.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι στο επίκεντρο της αύξησης του βάρους βρισκόταν το μόριο NPY, το οποίο ο εγκέφαλος παράγει φυσιολογικά ως απάντηση στο στρες. Όταν οι ερευνητές μπλόκαραν το NPY από την ενεργοποίηση των εγκεφαλικών κυττάρων στην lateral habenula σε στρεσαρισμένα ποντίκια που έκαναν διατροφή με πολλά λιπαρά, τα ποντίκια κατανάλωναν λιγότερο comfort food, με αποτέλεσμα να κερδίζουν λιγότερο βάρος.
Διαβάστε σχετικά: Συναισθηματικό φαγητό
Το στρες παρακάμπτει την υγιή ενεργειακή ισορροπία
Σε αγχωτικές καταστάσεις είναι εύκολο να καταναλώσεις πολλή ενέργεια και το αίσθημα της ανταμοιβής μπορεί να σε ηρεμήσει: τότε είναι χρήσιμη μια ενίσχυση της ενέργειας μέσω της τροφής. Όταν όμως το άγχος βιώνεται για μεγάλα χρονικά διαστήματα, φαίνεται να αλλάζει την εξίσωση, οδηγώντας σε κατανάλωση τροφής που μακροπρόθεσμα είναι κακή για τον οργανισμό, λένε οι ερευνητές.
Υποστηρίζουν επίσης ότι τα ευρήματά τους προσδιορίζουν το στρες ως κρίσιμο ρυθμιστή των διατροφικών συνηθειών που μπορεί να παρακάμψει τη φυσική ικανότητα του εγκεφάλου να εξισορροπεί τις ενεργειακές ανάγκες.
Αυτή η έρευνα υπογραμμίζει πόσο πολύ το στρες μπορεί να θέσει σε κίνδυνο έναν υγιή ενεργειακό μεταβολισμό. Είναι μια υπενθύμιση για την αποφυγή ενός αγχωτικού τρόπου ζωής και, κυρίως -αν αντιμετωπίζετε μακροχρόνιο στρες- προσπαθήστε να τρώτε υγιεινά και να αποκλείετε το πρόχειρο φαγητό.
Έρευνα: Herbert Herzog, Critical Role of Lateral Habenula Circuits in the Control of Stress-Induced Palatable Food Consumption, Neuron (2023). DOI: 10.1016/j.neuron.2023.05.010.
Απόδοση - Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
