Η αποτελεσματικότητα της Γνωστικής Συμπεριφορικής Θεραπείας στις αγχώδεις διαταραχές δεν αποτελεί καινούριο επιστημονικό εύρημα. Καθώς όμως το άγχος κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος στην καθημερινότητα μας, αναζητούμε ανακούφιση σε πλήθος τεχνικών και παρεμβάσεων που υπόσχονται συχνά την ηρεμία που τόσο έχουμε ανάγκη.
Η Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή (ΓΑΔ) είναι μια κατάσταση όπου το άτομο βιώνει υπερβολικό και γενικευμένο άγχος και ανησυχία για καθημερινά προβλήματα και καταστάσεις (εργασία, οικογένεια, οικονομικά, υγεία κτλ).
Το άγχος αυτό βιώνεται σαν κάτι που το άτομο δεν μπορεί να ελέγξει και συνήθως έχει σημαντική επίπτωση στην ποιότητα ζωής του. Άνθρωποι που πάσχουν από ΓΑΔ αναζητούν, όπως είναι αναμενόμενο λόγω της χρονιότητας της διαταραχής, θεραπεία ή ανακούφιση από τα συμπτώματα του άγχους με διάφορους τρόπους: ψυχοθεραπεία, φαρμακοθεραπεία, γυμναστική, διαλογισμός και γιόγκα είναι ίσως μερικοί μόνο από αυτούς. Τι έχει όμως στα αλήθεια αποτέλεσμα και για πόσο χρονικό διάστημα;
Πολύ πρόσφατη επιστημονική έρευνα από την Αμερική έρχεται να υποστηρίξει την αποτελεσματικότητα της Γνωστικής Συμπεριφορικής Θεραπείας στην αντιμετώπισης της ΓΑΔ. Συγκεκριμένα η Naomi Simon και η ερευνητική της ομάδα, από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, συνέκριναν την αποτελεσματικότητα της Γιόγκα Κουνταλίνι (ένας τύπος γιόγκα που δουλεύει με το τρίπτυχο σώμα, νους, πνεύμα) με την Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία για την αντιμετώπισης ΓΑΔ.
Για τις ανάγκες της παρούσας έρευνας - η οποία δημοσιεύτηκε τον Αύγουστο του 2020 στο JAMA Psychiatry - 226 άτομα με ΓΑΔ μοιράστηκαν σε τρεις πειραματικές ομάδες και δέχθηκαν τρεις διαφορετικές παρεμβάσεις: Γιόγκα, Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία και Ψυχοεκπαίδευση στην διαχείριση του στρες. Μετά από 12 εβδομάδες αξιολογήθηκε η αποτελεσματικότητα της κάθε παρέμβασης ξεχωριστά.
Τόσο η Γιόγκα όσο και η ΓΣΘ βρέθηκαν να είναι σημαντικά πιο αποτελεσματικές από την ψυχοεκπαίδευση. Στο 54% των ατόμων που δούλεψαν με την Γιόγκα Κουνταλίνι μειώθηκαν σημαντικά τα συμπτώματα άγχους εν συγκρίσει με αυτούς που έλαβαν ψυχοεκπαίδευση όπου μόνο το 33% είδε μείωση των συμπτωμάτων άγχους. Στη ομάδα που δέχθηκε όμως ΓΣΘ 71% των συμμετεχόντων παρατήρησε σημαντική μείωση των συμπτωμάτων άγχους.
Διαβάστε σχετικά: Μια γνωριμία με την Γνωστική-Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία (ΓΣΨ)
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν ωστόσο και τα ευρήματα από την επανεξέταση (follow-up) των συμμετεχόντων έξι μήνες μετά την παρέμβαση. Τα αποτελέσματα της Γνωστικής Συμπεριφορικής Θεραπείας εξακολουθούσαν να είναι παρόντα, εν αντιθέσει με τις αυτά των άλλων δυο παρεμβάσεων, γεγονός που υποδηλώνει ότι η Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία μπορεί να επιφέρει μακροπρόθεσμες αλλαγές στην μείωση της συμπτωματολογίας του άγχους.
Τα αποτελέσματα αυτά είναι καλό να ειδωθούν υπό ένα γενικότερο πρίσμα και με άξονα πάντα τα οφέλη που μπορούν να έχουν για τους ανθρώπους που πάσχουν από ΓΑΔ. Θα ήταν χρήσιμο να εστιάσουμε στο γεγονός πως τόσο η Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία όσο και η γιόγκα αλλά και τη ψυχοεκπαίδευση είχαν οφέλη για τους συμμετέχοντες. Η Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία αποδείχθηκε πως υπερέχει τόσο σε επίπεδο αποτελεσματικότητας όσο και σε επίπεδο διάρκειας σε βάθος χρόνου.
Επειδή όμως οι άνθρωποι αναζητούν εναλλακτικές ή και συμπληρωματικές μεθόδους διαχείρισης του άγχους, φαίνεται πως η γιόγκα μπορεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο στο γενικό θεραπευτικό πλάνο, καθώς μειώνει σημαντικά τα συμπτώματα του άγχους, σύμφωνα με την επικεφαλή της έρευνας, Naomi M. Simon. MD.
Άλλωστε από τη στιγμή που οι τρεις αυτές μέθοδοι (Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία, Γιόγκα και ψυχοεκπαίδευση) δεν είναι αλληλοαποκλειόμενοι, γιατί να μην αξιοποιηθούν παράλληλα ή και εναλλάξ για την μεγιστοποίηση του θεραπευτικού αποτελέσματος; Η ψυχοεκπαίδευση αποτελεί συνήθως κομμάτι της Γνωστικής Συμπεριφορικής παρέμβασης, ενώ η Γιόγκα μπορεί κάλλιστα να ενσωματωθεί στην καθημερινότητα των ανθρώπων που θέλουν και μπορούν να εντάξουν την πρακτική αυτή στην ζωή τους.
Στην θεραπεία είναι πάντα χρήσιμο να μπορούμε να ενσωματώσουμε πρακτικές και ιδέες από άλλους επιστημονικούς χώρους που μπορούν να φανούν ωφέλιμες για τον θεραπευόμενο. Άλλωστε αυτός είναι κάθε φορά το επίκεντρο.
Πηγές
- Μάνου. Ν (1997). Βασικά Στοιχεία Κλινικής Ψυχιατρικής. Αθήνα: University Studio Press
- Naomi M. Simon, Stefan G. Hofmann, David Rosenfield, Susanne S. Hoeppner, Elizabeth A. Hoge, Eric Bui, Sat Bir S. Khalsa. (2020) Efficacy of Yoga vs Cognitive Behavioral Therapy vs Stress Education for the Treatment of Generalized Anxiety DisorderA Randomized Clinical Trial. JAMA Psychiatry.
