Ο δρόμος για το κλείσιμο των πληγών που αφήνει ένας κακοποιητικός γάμος είναι δύσκολος. Όχι όμως ακατόρθωτος...
Ο δρόμος για την επούλωση των πληγών μετά από έναν κακοποιητικό γάμο, μοιάζει περισσότερο με ανηφόρα στο βουνό γεμάτη στροφές παρά μια ευθεία. Τη στιγμή που κάποιος σκέφτεται ότι προχωράει, τότε είναι που ο δρόμος κάνει μια απότομη στροφή προς τα πίσω. Μερικές φορές ο καλύτερος τρόπος για να απεικονιστεί το ταξίδι είναι μέσα από μια ιστορία. Εδώ είναι η διαδρομή της Mισέλ.
Μετά από 25 χρόνια γάμου με έναν κακοποιητικό σύζυγο ναρκισσιστή, η Mισέλ αποφάσισε τελικά να πάρει διαζύγιο. Δεν έφτανε που υπέφερε από τις εκρήξεις οργής και τις απειλές του, αλλά τώρα καθώς μεγάλωναν τα δύο παδιά τους, έκανε τα ίδια και στους τρεις. Για αρκετά χρόνια κράτησε τα παιδιά της μακριά από αυτές τις επιθέσεις, μέχρι την ημέρα που ο σύζυγός της έβγαλε ένα όπλο και απείλησε να αυτοκτονήσει μπροστά τους. Αυτό ήταν, έπρεπε να φύγει.
Χρειάστηκε κάθε δύναμη που διέθετε για να καταθέσει το διαζύγιο. Ο σύζυγός της ήταν οργισμένος. Χρησιμοποίησε ό,τι περνούσε από το χέρι του και άρχισε να την κατηγορεί για τα πράγματα που είχε κάνει ο ίδιος. Προσπάθησε να «ξαναγράψει» την ιστορία τους και πέρασε ώρες προσπαθώντας να πείσει τα παιδιά του να πιστέψουν τη δική του έκδοση.
Έφτασε στο σημείο μάλιστα να τα δωροδοκήσει με αυτοκίνητα και χρήματα για τις σπουδές σε αντάλλαγμα την πίστη τους σε αυτόν. Δημόσια, ήθελε να την καταστρέψει. Στο παρασκήνιο όμως, έστελνε απελπισμένα μηνύματα που «έδειχναν» τη διαρκή αγάπη του γι’ αυτήν, ζητώντας της να τον δεχτεί πίσω.
Δείτε σχετικά: Οι ναρκισσιστές είναι σαν υπνωτιστές: πώς μπορείτε να απελευθερωθείτε από τη σχέση μαζί τους
Αρχική επίσκεψη στην ψυχοθεραπεία
Μετά από συμβουλή του δικηγόρου της, η Mισέλ αναζήτησε βοήθεια στην ψυχοθεραπεία. Όταν ήρθε για πρώτη φορά, είχε ένα επίπεδο συναίσθημα και είπε την ιστορία της σαν να συνέβη σε κάποιον άλλο. Σταματούσε πριν απαντήσει σε ερωτήσεις σαν να έψαχνε για τις σωστές λέξεις. Η μνήμη της ήταν μπερδεμένη και μπερδευόταν εύκολα από απλές έννοιες. Έμπλεξε ιστορίες λεκτικών και σωματικών επιθέσεων, με υπαινιγμούς σεξουαλικής κακοποίησης.
Σωματικά συμπτώματα
Παρά το επίπεδο συναίσθημα, η γλώσσα του σώματός της ήταν πιο εκφραστική. Κάθε φορά που μιλούσε για το σεξ, το δεξί της χέρι κινούνταν γύρω από το λαιμό της σαν τον έπνιγε. Αρκετές φορές, εμφανίζονταν στο λαιμό της σημάδια σαν κυψέλες και στη συνέχεια εξαφανίζονταν σε συνδυασμό με μία φανερή αύξηση του καρδιακού της παλμού. Πρέπει να βίωσε τρεις ή τέσσερις μίνι κρίσεις άγχους σε μία ώρα.
Αρχική διάγνωση
Ήταν σαφές ότι η Mισέλ έπασχε από διαταραχή μετατραυματικού στρες, εξαιτίας της επανειλημμένης και μακροχρόνιας κακοποίησης που βίωσε. Καθρεφτίζοντάς της την αντίδρασή της, έγινε λιγότερο ανήσυχη για τις κρίσεις πανικού, έτσι ώστε να μην κλιμακωθούν και οδηγήσουν σε ψυχική παράλυση.
Αξιολόγηση των ικανοτήτων
Η Mισέλ ήταν μια έξυπνη γυναίκα με ανώτερη διοικητική θέση στη τράπεζα που δούλευε. Δεν είχε κανένα πρόβλημα να θυμηθεί λεπτομέρειες από την δουλειά της, οι ετήσιες αξιολογήσεις της έδιναν πάντα είτε προαγωγή είτε αύξηση και είχε πολυάριθμες μακροχρόνιες φιλίες. Αλλά εάν τη ρωτούσατε για τα περιστατικά στο σπίτι σχετικά με το γάμο της, ενεργούσε σαν ένα απογοητευμένο παιδί.
Είχε συναισθηματική επίγνωση έξω από το σπίτι, αλλά μέσα σε αυτό υποχωρούσε, εκτός από τις περιπτώσεις που αφορούσαν την ανατροφή των παιδιών της. Όλα τους είπαν ότι ήταν μια μητέρα δίκαιη, υποστηρικτική γεμάτη φροντίδα και αγάπη.
Επαναλαμβανόμενο τραύμα
Στο πλαίσιο της θεραπείας, ζητήθηκε από τη Mισέλ να επιλέξει τρία περιστατικά κακοποίησης: ένα σωματικό, ένα λεκτικό και το τελευταίο σεξουαλικό. Έγραψε για τα γεγονότα αυτά στο σπίτι και το έφερε στο γραφείο. Παραδόξως, σε καθένα από αυτά ξεκινούσε, κατηγορώντας τον εαυτό της για το πώς συνέβησαν τα πράγματα. Αναδείκνυε την ευθύνη της στην κακοποίησή της, σαν ίση με την απελπισία του βαθμού κλιμάκωσης που πέτυχαινε ο σύζυγός της.
Ελαχιστοποιούσε την συμβολή του και μεγιστοποιούσε τη δική της. Της ζητήθηκε να ξαναγράψει αυτά τα γεγονότα στο γραφείο της και αυτή τη φορά από οπτική τρίτου προσώπου. Τα αποτελέσματα ήταν εκπληκτικά. Οι ιστορίες ήταν σαφέστερες, λιγότερο μπερδεμένες και πολύ πιο ισορροπημένες.
Δείτε σχετικά: Το διακριτό μοτίβο της συναισθηματικής κακοποίησης
Το περιβάλλον παίζει πολύ μεγάλο ρόλο
Παρ’ όλο που ο σύζυγός της είχε φύγει από το σπίτι τους, ήταν σαφές ότι κάτι πυροδοτούσε την αντίδραση της Μισέλ. Είχε δημιουργήσει μέσα στο σπίτι ένα τοξικό περιβάλλον, όπου όλοι, ειδικά εκείνη, περπατούσαν πάνω σε λεπτό πάγο για να μην τον ενοχλούν.
Ο ναρκισσισμός του θρεφόταν από τη συμπεριφορά της Μισέλ η οποία έπρεπε να γνωρίζει τις διαθέσεις του και να προσαρμόζει ανάλογα τη συμπεριφορά της. Ένα λάθος και αυτός θα εξοργιζόταν έντονα. Η Mισέλ ζούσε σε κατάσταση επιβίωσης με τις αντιδράσεις πάλης ή φυγής έτοιμες ανά πάσα στιγμή. Φυσικά, προσπαθούσε να σταματήσει αυτή την αντίδραση.
Κυριαρχία του συμπαθητικού συστήματος
Η συνεχής κατάσταση επιβίωσης της Mισέλ εξηγούσε τα αρχικά συμπτώματα και τη συνεχιζόμενη σύγχυση. Το συμπαθητικό νευρικό σύστημα (SNS), το οποίο επιταχύνει τον καρδιακό ρυθμό, περιορίζει τα αιμοφόρα αγγεία και αυξάνει την αρτηριακή πίεση για να μεγιστοποιήσει τη διαθεσιμότητα των εφοδίων, ήταν συνέχεια σε λειτουργία. Αυτό εκδηλώνεται με αμυντικές αντιδράσεις, παράλογη σκέψη, έλλειψη προσοχής, ανησυχία, αγωνία και ευερεθιστότητα. Όλα αυτά εξηγούν τη σύγχυση και τη μειωμένη εκτελεστική λειτουργία του εγκεφάλου.
Ερεθίσματα στο σπίτι
Κάθε φορά που η Mισέλ επέστρεφε στο σπίτι και άκουγε μια ιστορία από τα παιδιά της για τον πατέρα τους, επιστρέφει στην κακοποίηση της. Έχει μια φυσιολογική αντίδραση που δημιουργεί μια αδυναμία να δει τα πράγματα καθαρά και να επεξεργάζεται τις λύσεις. Αντί αυτού, απενεργοποιείται και κρύβεται στο δωμάτιο της αισθανόμενη ανήμπορη από την κατάστασή της. Σκέφτηκε ότι τα πράγματα θα γίνονταν καλύτερα μετά το διαζύγιο, τώρα είναι χειρότερα.
Η λύση
Πριν φτάσει η Mισέλ στο σπίτι της, αρχίζει να ενθαρρύνει τον εαυτό της σε συνδυασμό με κάποιες βαθιές ασκήσεις αναπνοής. Είμαι ασφαλής. Είμαι ισχυρή και έξυπνη. Είμαι παρούσα αυτή τη στιγμή. Ενημερώνεται για την ένταση στο σώμα της και την απελευθερώνει.
Καθώς ασχολείται με τα παιδιά της, επικεντρώνεται στην υπομονή, τη συμπόνια και την κατανόηση χωρίς να ενσωματώνει την επιθυμία της για προστασία. Στην αρχή, αυτό είναι εξαντλητικό αλλά με την πάροδο του χρόνου γίνεται πιο φυσικό. Το συμπαθητικό της σύστημα της δεν ενεργοποιείται πλέον καθημερινά και σύντομα διαπιστώνει ότι τα μοτίβα ύπνου της έχουν βελτιωθεί σημαντικά.
Το αποτέλεσμα
Το ταξίδι της Μισέλ για να ξανακερδίσει τη γνωστική της λειτουργία,της απέδωσε ένα σημαντικό αποτέλεσμα: την ικανότητα να σκέφτεται κριτικά και συστηματικά τα πράγματα και όχι μόνο συναισθηματικά. Δεν βιώνει πια τα εναύσματα της κατάχρησης του παρελθόντος, αισθανόταν περισσότερο να έχει τον έλεγχο και λιγότερο κάτω από την επιρροή της δύναμης του συζύγου της. Αυτό αποκατέστησε την αυτοπεποίθησή της και την έκανε να ανοιχτεί σε ισχυρότερες σχέσεις με άλλους.
Καθώς όλα τα ταξίδια δεν είναι ίδια, είναι σημαντικό να εκτιμηθεί σωστά η επίδραση του επαναλαμβανόμενου τραύματος στη ζωή ενός ατόμου. Η διατήρηση του προσώπου σε μία κατάσταση πάλης ή φυγής είναι καταστροφική και πρέπει να αντιμετωπιστεί ως μέρος της θεραπείας.
Πηγή: pro.psychcentral.com
