Κάθε χρόνο ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό περικλείει την γιορτινή περίοδο, η ανάλογη εορταστική μουσική. Από το Δεκέμβριο τα περισσότερα καταστήματα με κάθε είδους προϊόντα καθώς και τα εστιατόρια ή τα μέρη ψυχαγωγίας, για μικρούς και μεγάλους, αλλάζουν τις μουσικές τους επιλογές καθώς και τη διακόσμηση ώστε να μπουν στο κλίμα των Χριστουγέννων.
Σύμφωνα με έρευνες, η μουσική επηρεάζει υποσυνείδητα την “αγοραστική” συμπεριφορά των ανθρώπων. Το 1973 γίνεται για πρώτη φορά αναφορά σε έρευνα* σχετικά με την ατμόσφαιρα του καταναλωτικού περιβάλλοντος. Οι καταναλωτές δεν ελκύονται αποκλειστικά από το προϊόν αλλά από ολόκληρη την διαδικασία της αγοράς, καθώς και από τις αισθήσεις τους κατά την αγορά την όραση, την οσμή και την ακοή, οι οποίες είναι καθοριστικοί παράγοντες.
Οι έρευνες έχουν φανερώσει ότι στο άκουσμα ρομαντικής μουσικής αυξάνονται οι πιθανότητες να αγοράσει κανείς δώρο για τον σύντροφο. Όταν ακούγεται κλασική μουσική σ’ένα εστιατόριο, οι πελάτες επιλέγουν τα πιο ακριβά πιάτα ή μπουκάλια κρασί και ο αργός ρυθμός της μουσικής, επίσης, οδηγεί υποσυνείδητα σε περισσότερες παραγγελίες, με αποτέλεσμα την αύξηση του λογαριασμού του πελάτη.
Είναι γεγονός πως η μουσική επηρεάζει τον τρόπο που σκεφτόμαστε, αισθανόμαστε, πράττουμε και φυσικά αυτό έχει μεγάλο αντίκτυπο στη διαχείριση των οικονομικών μας. Όταν η μουσική που ακούγεται είναι ευχάριστη, υπάρχει εκδήλωση θετικών συναισθημάτων στον περίγυρο του ατόμου και γενικότερα στον τρόπο που εκλαμβάνει τις καταστάσεις. Επομένως, καταλήγουμε στο ότι αυτή η μουσική βελτιώνει τη διάθεση του αγοραστή και αυξάνει τις πωλήσεις.
Όσον αφορά στην ευχάριστη μουσική σε ένα κατάστημα, αυτή κάνει τον αγοραστή να βλέπει το εμπόρευμα πιο ευνοϊκά και το προσωπικό πιο φιλικό. Κατ’ αυτό τον τρόπο, εκδηλώνεται μια επιθυμία για μεγαλύτερη παραμονή στο κατάστημα που αυξάνει τα ποσοστά μιας ενδεχόμενης αγοράς.
Διαβάστε σχετικά: H μουσική μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο σκέψης μας
H μουσική των εορτών είναι εγγύηση για την ευδιαθεσία των καταναλωτών και εφόσον οι αγορές αυξάνονται λόγω της εποχής, οι ιδιοκτήτες των καταστημάτων δεν έχουν παρά να επιλέξουν τα πιο εμπορικά κομμάτια της εορταστικής περιόδου και να υπενθυμίσουν στο κοινό πως: “Γιορτές σημαίνει ανταλλαγή δώρων”.
Αντιθέτως, πολλοί είναι αυτοί που διαφωνούν κάθετα με τα παραπάνω και θεωρούν αφόρητη την εορταστική μουσική. Δηλώνουν πως ενοχλούνται και την εκλαμβάνουν ως κάτι πολύ δυσάρεστο που τους επηρεάζει άμεσα ώστε να εγκαταλείψουν οποιοδήποτε μέρος.
Οι έρευνες παρουσίασαν πως η ευχαρίστηση που λαμβάνουν οι ακροατές από ένα τραγούδι συνήθως κυμαίνεται σ’ένα προβλέψιμο μοτίβο. Όταν ακούμε για πρώτη φορά ένα τραγούδι που μας αρέσει, έχουμε την τάση να το απολαμβάνουμε περισσότερο με την επαναλαμβανόμενη ακρόαση, αλλά μόνο μέχρι ενός σημείου. Με την πάροδο του χρόνου, η επανάληψη οδηγεί στην αύξηση της ενόχλησης καθώς και στη μείωση της ευχαρίστησης κατά τη διάρκεια της ακρόασης.
Τέλος, υπάρχει και τρίτη “συμπεριφορά” στο άκουσμα της συγκεκριμένης μουσικής όπου ακόμα και οι καταναλωτές οι οποίοι εκλαμβάνουν θετικά αυτό το είδος μπορεί να νιώσουν “υποκινούμενοι” επειδή οδηγούνται σε άκριτη υιοθέτηση συμπεριφορών και έτσι αυτή η διάθεση για ένταξη στο πνεύμα των Χριστουγέννων να μετατραπεί άμεσα σε εναντίωση, σε σημείο που να αποζητούν την “ελευθερία” τους. Οι άνθρωποι, θέλουν αυτονομία στη ζωή και όταν αισθάνονται ότι περιορίζεται, ενστικτωδώς ή και ασυνείδητα, αναζητούν τρόπους για την ανάκτησή της.
Ολοκληρώνοντας, αν θέλετε να κάνετε σωστές επιλογές φέτος τις γιορτές, την επόμενη φορά που θα μπείτε σε ένα κατάστημα αφιερώστε ένα λεπτό στη μουσική που ακούγεται.
Αν σας φτιάχνει τη διάθεση ενδέχεται να ψωνίζετε χωρίς να το καταλαβαίνετε. Από την άλλη μεριά, αν η μουσική αυτή σας ενοχλεί υπερβολικά, δείτε το θετικά. Ευκαιρία να αξιολογήσετε όλα τα προϊόντα πιο αντικειμενικά.
* Kotler P. 1973-1974. Journal of Business Research: Atmospherics as a marketing tool. vol.49. Number 4
Λίγα Λόγια για τη συγγραφέα:
Ευαγγελία Μικελάτου, Ψυχολόγος, απόφοιτος του University of Gloucestershire.
