Είναι εκπληκτικό το πώς οι λέξεις που προφέρουμε καταλήγουν να γίνονται η πραγματικότητά μας.
Ξεκινούν ως μια σκέψη που ξεπηδά από το μυαλό μας και όσο περισσότερο βάρος της δίνουμε, τόσο περισσότερη δύναμη αποκτά. Σκέφτεστε κάτι αρκετά συχνά και τελικά το ξεστομίζετε. Αρχικά είναι μια περιφρονητική δήλωση που μπορεί να λέγεται χωρίς καμία αντενέργεια. Όμως κάποια στιγμή δημιουργεί μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία, η οποία γίνεται ακούσια υπόσχεση αποφασισμένη να γίνει αλήθεια.
Στη θεραπευτική διεργασία, είναι βασικό αυτές οι δηλώσεις να οδηγούν σε συνειδητοποίηση, προκειμένου να επιφέρουν ένα ισχυρό θεραπευτικό αποτέλεσμα. Σε ένα άνετο και ασφαλές περιβάλλον όπου ο άνθρωπος μπορεί να μιλήσει χωρίς διακοπή, αυτές οι ακούσιες υποσχέσεις ξεγλιστρούν αυθόρμητα από το στόμα του.
Διαβάστε σχετικά: Πώς ξεπερνιέται η ανασφάλεια;
Ποιες είναι αυτές οι φράσεις που πληγώνουν;
Παρακάτω παρατίθενται 10 τυπικές φράσεις που αποκαλύπτουν το αίσθημα ανεπάρκειας:
1. Δεν είμαι αρκετά καλός.
2. Δεν μπορώ να κάνω τίποτα σωστά.
3. Θα έπρεπε να έχω κάνει…
4. Γιατί είμαι τόσο ανόητος ή συναισθηματικός;
5. Δεν έχω κανένα ταλέντο/χάρισμα.
6. Δεν κάνω αρκετά.
7. Οι άλλοι είναι καλύτεροι από εμένα σε όλα.
8. Είμαι απελπισμένος, αβοήθητος ή άχρηστος.
9. Οφείλω να έχω θέληση να…
10. Δεν έχω κάποιο στόχο.
Τι κρύβεται πραγματικά πίσω από αυτές τις φράσεις;
Πίσω από αυτό το αίσθημα ανεπάρκειας, κρύβεται φόβος. Υπάρχουν 3 βασικοί τύποι φόβου που συνθέτουν αυτό το αίσθημα ανεπάρκειας:
1. ο φόβος της αποτυχίας (καταστροφή, απογοήτευση, έλλειψη ελέγχου)
2. ο φόβος της απόρριψης (οικειότητα, το να πληγωθούμε και η ντροπή)
3. ο φόβος της εγκατάλειψης (μοναξιά, αλλαγή και θάνατος).
Εξετάζοντας μια από τις φράσεις, δεν μπορώ να κάνω τίποτα σωστά, θα μπορούσαμε να κάνουμε σύνδεση με πολλούς τύπους φόβου. Φόβος της απογοήτευσης των άλλων, φόβος να βρεθούμε σε δύσκολη θέση και φόβος μοναξιάς, για το ό,τι δεν συμπεριφέρονται οι άλλοι όπως θα περιμέναμε, είναι όλοι πιθανοί φόβοι. Κάθε φράση που ειπώθηκε παραπάνω, κουβαλάει μέσα της βαθιά ανασφάλεια, η οποία πρέπει να αντιμετωπιστεί μεμονωμένα.
Διαβάστε σχετικά: Όσο λιγότερο αποδεχόμαστε τους εαυτούς μας, τόσο περισσότερο θα έχουμε ανάγκη την αποδοχή των άλλων
Πως μπορούμε να τις αποδυναμώσουμε;
Ένα κοινό λάθος που κάνουν οι γονείς όταν ακούν το παιδί τους να αναφέρει κάποια από τις παραπάνω φράσεις, είναι να την ακυρώσουν αμέσως, λέγοντας ότι Αυτό δεν είναι αλήθεια. Αυτή η κίνηση συχνά αφήνει το παιδί απομονωμένο επειδή οι γονείς του δεν καταλαβαίνουν την οπτική του.
Αντίθετα, μπορούν να αναρωτηθούν και να ρωτήσουν περισσότερα για αυτό όπως Που το άκουσες αυτό;, Συνέβη κάτι και το σκέφτηκες αυτό; ή Έχω συμβάλλει εγώ σ’ αυτό που αισθάνεσαι;. Έπειτα, και αυτό είναι το πιο σημαντικό βήμα, ο γονέας μπορεί να αφιερώσει χρόνο και να αναφέρει τα συναισθήματά του κάποια στιγμή που αισθάνθηκε το ίδιο, περιγράφοντας την κατάσταση όσο το δυνατόν καλύτερα. Στην συνέχεια, το παιδί θα είναι σε θέση να ακούσει την αλήθεια.
Πώς δουλεύει η θεραπεία;
Υπάρχουν πολλά βήματα προς τη θεραπεία. Η αναγνώριση της δυσλειτουργικής άποψης, η αναζήτηση του υποβόσκοντα φόβου, η αντιμετώπισή του με βάση την αλήθεια και η ενίσχυση του για να συνεχίσει την προσπάθεια. Οι φοβίες έχουν μια αίσθηση πέπλου που προσφέρει ασφάλεια, καθώς μοιάζουν να προστατεύουν το πρόσωπο από κάποια βλάβη, αλλά στην πραγματικότητα το κρατούν δεμένο και δεν το αφήνουν να ζήσει μια ολοκληρωμένη ζωή.
Χρειάζεται πολύ θάρρος ώστε να αντιμετωπίσει μια μεγάλη πεποίθηση που έχει παγιωθεί μέσα του, να την εκμηδενίσει μέσω της αντικειμενικής αλήθειας και να προχωρήσει στην επόμενη ακούσια υπόσχεση. Αυτή η διαδικασία είναι πολύ χρονοβόρα στην αρχή, αλλά θα βοηθήσει πολύ το πρόσωπο να βγει από την χρόνια απογοήτευση και στασιμότητα.
Πηγή: psychcentral.com
Συγγραφέας: Christine Hammond
Απόδοση – Επιμέλεια: Άννα Αποστολίδου, Ψυχολόγος
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
