Zούμε σε έναν κόσμο γεμάτο ψέματα. Όλοι λέμε ψέματα και μάλιστα συνέχεια. Γιατί το κάνουμε άραγε αυτό; Διότι θέλουμε να δείχνουμε στους άλλους αλλά και στον εαυτό μας ότι είμαστε καλύτεροι από αυτό που είμαστε στην πραγματικότητα. "Το ψέμα είναι στενά συνδεδεμένο με την αυτοεκτίμηση", αναφέρει ο Robert Feldman, καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Μασσαχουσέτης. "Μόλις νιώσουμε ότι η αυτοεκτίμησή μας απειλείται, αυτομάτως ξεκινάμε να λέμε ψέματα, ακόμα και τα πιο απίστευτα".
Φυσικά, δεν είναι όλα τα ψέματα επικίνδυνα. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις όπου το να πει κανείς ψέμα, είναι η καλύτερη προσέγγιση για να προστατέψει την ιδιωτικότητα του εαυτού του ή των συνανθρώπων του από μία ενδεχόμενη απειλή. Επίσης, ορισμένα ψέματα που λέγονται υπό το πρίσμα της ευγένειας και των "καλών τρόπων", δεν υπολογίζονται ως σοβαρά ψέματα. Τα ψέματα όμως που λέγονται με δόλο και κρύβουν την αλήθεια ή την αντικαθιστούν με κάτι που δεν ισχύει, είναι επικίνδυνα και υπονομεύουν την εμπιστοσύνη και την οικειότητα σε μία σχέση.
"Δεν προσπαθούμε τόσο πολύ να εντυπωσιάσουμε τους άλλους, αλλά να διατηρήσουμε μία εικόνα που έχουμε σχηματίσει για τον εαυτό μας, που θεωρούμε ότι μας αξίζει και είναι συνεπής με την εικόνα που πιστεύουμε ότι οι άλλοι θέλουν να έχουν για εμάς", αναφέρει ο Feldman. "Θέλουμε να είμαστε αποδεκτοί, να ομαλοποιήσουμε τις κοινωνικές μας σχέσεις και να αποφύγουμε να προσβάλλουμε τους άλλους μέσα από τη διαφωνία ή τη διχόνοια".
Ποιος λέει τα περισσότερα ψέματα μεταξύ των δύο φύλων; "Δεν υπάρχει διαφορά", υποστηρίζει ο Feldman, "μεταξύ των φύλων στο ποιος λέει τα περισσότερα ψέματα. Οι άντρες λένε ψέματα για να δείξουν ένα καλύτερο πρόσωπο και οι γυναίκες για να κάνουν τον άλλον να νιώσει καλύτερα".
Πώς εντοπίζει κανείς το ψέμα;
Η αλήθεια είναι ότι κατά τη διάρκεια της αλληλεπίδρασης μας με τους άλλους ανθρώπους, συλλαμβάνουμε μία συνολική εικόνα του συνομιλητή μας. Καθώς μιλά, δίνουμε σημασία σε ορισμένα σημεία όπως οι λέξεις-οι έννοιες, παρατηρούμε την έκφρασή των ματιών του, τις χειρονομίες, τη στάση του σώματός του. Μπορούμε όμως να καταλάβουμε αν μας λέει αλήθεια ή ψέματα;
Η Pamela Meyer, συγγραφέας του "Liarspotting", έδωσε μία εξαιρετική ομιλία στο ΤΕD (με ελληνικούς υπότιτλους) για το πώς μπορεί κανείς να διακρίνει κάποιον που λέει ψέμματα. Με παραδείγματα λεκτικής και μη λεκτικής συμπεριφοράς, μας δείχνει πώς να εντοπίζουμε το ψέμα, για ποιους λόγους επιλέγουμε να πούμε ψέματα και σημειώνει την πραγματική αξία της ειλικρίνειας. Μία εξαιρετικά αληθινή ομιλία.
Πηγή: livescience
