Ειδικά για ορισμένες προσωπικότητες, η μετάβαση από την καριέρα προς τη συνταξιοδότηση μπορεί να αποτελέσει μια δυσάρεστη εμπειρία.
Όταν μίλησα με φίλους και συναδέλφους στη δουλειά για το κλείσιμο της επαγγελματικής μου δραστηριότητας, εισέπραξα ένα γρήγορο και επιπόλαιο "Αυτό είναι υπέροχο", το οποίο ακολουθούσε γρήγορα το "Αλλά τι θα κάνεις τώρα;".
Ακόμη και η γυναίκα, η κόρη και η κουνιάδα μου εξέφρασαν την ίδια ανησυχία. Ανησυχούσαν ότι ο εγκέφαλός μου θα επιβραδύνει σε ρυθμό σαλιγκαριού και θα περνούσα τη μέρα τρώγοντας την αγαπημένη μου σακούλα πατατάκια και βλέποντας τηλεόραση σε ένα καφέ, χάνοντας σιγά σιγά την επαφή με το ανθρώπινο είδος και τις κοινωνικές δεξιότητες που απαιτούσε η εργασία σε ένα γραφείο.
Δεν έλαβα ούτε μια λέξη ενθάρρυνσης, ούτε καν ένα «Μακάρι να ήμουν στη θέση σου και να μπορούσα να αφήσω πίσω μου όλη αυτή τη βλακεία». Η χαρά και η ελευθερία μου να κάνω κάτι διαφορετικό από την εργασία πλήρους απασχόλησης δεν επικυρώθηκε από ούτε έναν άνθρωπο. Με έκανε να αναρωτιέμαι: Ήμασταν όλοι τόσο απασχολημένοι με τις δουλειές μας, απορροφημένοι στις ευθύνες, που ήμασταν ανίκανοι να φανταστούμε μια νέα και διαφορετική ζωή μετά το γραφείο; Δεν θα μπορούσαμε να είμαστε ονειροπόλοι ή έστω χαλαροί κάθε τόσο;
Περίμενα την ανταπόκριση της παλιάς σχολής στην αποχώρησή μου από το χώρο εργασίας, όπως αυτή που έλαβε ο πατέρας μου όταν άφησε τη δουλειά του: πρόποση για έναν νέο τρόπο ζωής χωρίς αφεντικά, χτυπήματα στην πλάτη για όλες τις νέες περιπέτειες που του έρχονταν και λάμψη φθόνου στα μάτια των συναδέλφων του. Ήταν ανησυχητικό που δεν έλαβα τίποτα τέτοιο. Όλοι γνώριζαν κάτι για τη συνταξιοδότηση που εγώ δεν ήξερα;
Για ένα χρόνο, είχα φαντασιωθεί να κάνω νυχτερινές βόλτες τις Κυριακές πριν την έναρξη της νέας εργάσιμης εβδομάδας, αφήνοντας πίσω εκείνες τις συχνά άσκοπες επαγγελματικές συναντήσεις. Τώρα ήταν καιρός για λίγο μπλε του ουρανού και ίσως λίγη άθληση, εκπαίδευση ως barista στο τοπικό καφέ, εκμάθηση Ισπανικών, να μαγειρέψω σούπες και κέικ σοκολάτας χωρίς αλεύρι που κάποτε μου άρεσε να κάνω.
Εύρεση αξίας και σκοπού
Για μερικούς μήνες, το να είσαι σπίτι ήταν υπέροχο — ανέλπιστα ευχάριστο. Μια μέρα πήρα μερικές εκτιμήσεις για τη νέα στέγη που χρειαζόταν άμεσα το σπίτι μας. Μια άλλη μέρα σταμάτησα από το τοπικό μας καφέ-μπαρ και απήλαυσα έναν ντεκαφεϊνέ. Μπορούσα να βγάζω βόλτα τα σκυλιά όποτε ήθελα και τελικά άνοιξα το μυθιστόρημα που είχα φυλαγμένο για χαλαρές μέρες όπως αυτή. Ήταν υπέροχο για λίγο.
Αλλά μερικούς μήνες αργότερα, αυτός ο απροσανατολισμένος τρόπος ζωής με άφησε ανικανοποίητο. Η ταυτότητα της καριέρας μου σιγά σιγά έσβησε. Ήμουν ένας τύπος που έσβηνε φωτιές στη δουλειά και δεν έχανε ποτέ μια προθεσμία. Δεν είχα αυτές τις μικρές νίκες και τα χτυπήματα στην πλάτη που λάμβανα τακτικά στη δουλειά μου. Αντίθετα, ανέλαβα το λειτουργικό κομμάτι της δουλειάς ενώ η γυναίκα μου εργαζόταν ως δασκάλα στο δημοτικό σχολείο.
Δεν είχα βρει ακόμη τρόπο να επιτρέψω στον εαυτό μου να εκτιμήσει τα προσωπικά πράγματα που κατάφερνα κάθε μέρα. Στην πραγματικότητα, δεν φαίνονταν τόσο σημαντικά κατά την άποψή μου.
Ποιος ήμουν τώρα; Ένας νοικοκύρης; Όχι ότι ήταν κακό. Απλώς δεν ένιωθα πλήρης. Δεν ένιωθα πλέον παραγωγικός τώρα που οι καθημερινές μου εργασίες δεν αποτελούσαν μέρος μιας επαγγελματικής ζωής με στόχο, με δύο μισθούς να έρχονται κάθε μήνα.
Τι σε εκπληρώνει;
Μου πήρε λίγο χρόνο, αλλά βρήκα μια νέα, πιο ισορροπημένη προοπτική κατά τη διάρκεια ενός ετήσιου ελέγχου. Η γιατρός ρώτησε πώς πήγαινε η σύνταξη. Προστατεύτηκα και είπα ότι δεν ήξερα ακόμα. Ακόμα το ανακάλυπτα. Ένιωσα λίγο χαμένος. Ανέφερε ότι ο πατέρας της, γιατρός με οικογενειακό ιατρείο, ένιωθε το ίδιο. Αφήνοντας πίσω την καθημερινή του εργασία των 30 ετών, τον άφησε ανεκπλήρωτο και να αισθάνεται αντιπαραγωγικός τρεις μήνες μετά τη συνταξιοδότησή του.
Διαβάστε σχετικά: Τι συμβαίνει όταν η καριέρα σου γίνεται ολόκληρη η ταυτότητά σου;
Τι έκανε για να ανακτήσει το κίνητρο και την κατεύθυνση του;
Δούλευε με μια συνάδελφο γιατρό μία ή δύο μέρες την εβδομάδα στο οικογενειακό της ιατρείο. Αυτή ήταν η μαγική φόρμουλα: Το να απασχολείται έστω και μερικώς με το επάγγελμά του, ενίσχυε τις στιγμές στη δουλειά και στο σπίτι. Ένιωθε ολοκληρωμένος ξανά χωρίς να χρειάζεται να είναι αποκλειστικά απασχολημένος, Είχε τα καλύτερα και των δύο κόσμων.
Άρχισα λοιπόν να ψάχνω για δουλειά, στέλνοντας βιογραφικά. Ήταν σίγουρα μια αφύπνιση. Το τρέξιμο των καθημερινών μετακινήσεων και των ευθυνών που με άφηναν εξαντλημένο στο τέλος μιας εργάσιμης εβδομάδας. ήταν αυτό που χρειαζόμουν για να απολαύσω τη ζωή μου τώρα. Σαράντα χρόνια δουλειάς με οδήγησαν να δω τον εαυτό μου ως άτομο που έπρεπε να αποδώσει και να πετύχει για να νιώθω ευτυχισμένος.
Άρχισα να γράφω ξανά άρθρα για ελεύθερους επαγγελματίες και έκανα αίτηση για μερικές απομακρυσμένες δουλειές μερικής απασχόλησης. Και καθώς οδηγούσα στον δρόμο μέσα από το λαβύρινθο των νέων προκλήσεων για το τι να κάνω με τη ζωή μου στο σπίτι, έμαθα μερικά μαθήματα σχετικά με το να νιώθω ικανοποιημένος και πολύτιμος αφού εγκατέλειψα την καθημερινή δουλειά.
Συμβουλές για να σας βοηθήσουν να μεταβείτε στη συνταξιοδότηση
#1. Χαλαρός προγραμματισμός
Η δομή και το σχήμα που φαντάζεστε για τη ζωή σας ένα χρόνο μετά την αποχώρηση για τη συνταξιοδότηση θα αλλάξει. Σκέφτηκα ότι η εθελοντική εργασία με ένα πρόγραμμα μόρφωσης θα ήταν ένας παραγωγικός τρόπος για να περάσω μέρος των ημερών μου. Ο διευθυντής μου έδωσε μια μακρά λίστα απαιτήσεων, συμπεριλαμβανομένης της δέσμευσης να διδάξω μια ομάδα για μερικά χρόνια. Αυτό μου φάνηκε υπερβολική δέσμευση. Διασκέδαζα τις βόλτες με σκύλους μέχρι που συνειδητοποίησα ότι τα ζευγάρια που μετακινούνταν έπρεπε να βασίζονται σε μένα κάθε μέρα, όχι μόνο δύο ημέρες την εβδομάδα. Εγκατέλειψα σχεδόν άμεσα αυτό το σχέδιο.
Τότε ήρθε ένας τύπος που δούλευε στο σπίτι μου πέρασε μαζί του ένα άστοχο σχόλιο: Κάτι θα έρθει στον δρόμο σου. Ίσως απλώς περιμένετε και αφήστε το να σας έρθει αντί να τρελαίνεστε προσπαθώντας να καταφέρετε να καταλάβετε κάτι. Ακόμα περιμένω, αλλά πιστεύω ότι είχε δίκιο.
#2. Βρεθείτε με φίλους που σας γνωρίζουν καλά
Ένιωθα τεμπέλης και χωρίς φιλοδοξίες τις μέρες που περνούσα ξεχορταριάζοντας τον κήπο ή διαβάζοντας μερικά μυθιστορήματα που είχαν μαζέψει σκόνη στο γραφείο της κρεβατοκάμαράς μου. Μια μέρα συνάντησα ένα παλιό φίλο και του είπα πόσο ένοχος ένιωθα τις περισσότερες μέρες όταν ο υπόλοιπος κόσμος εξακολουθούσε να κάνει πράγματα για να κερδίζει έναν μισθό.
Ήταν δύσπιστος. «Δούλευες σαν σκύλος για 43 χρόνια. Αφιέρωσες έξι μήνες, σχεδόν ένα χρόνο, διαβάζοντας βιβλία και ρυθμίζοντας το νέο ρυθμό πριν ξεκινήσεις το επόμενο κεφάλαιο της ζωής σου. Ξέρεις πόσες φορές μου είπες ότι ανυπομονείς να κατέβεις από τον «τροχό του χάμστερ»; Τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα. Λοιπόν, το κατάφερες, οπότε μην το σκέφτεσαι. Χάρισε ένα διάλειμμα στον εαυτό σου».
Αυτά τα λόγια με βοήθησαν να απομακρύνω όλες αυτές τις αυτοτιμωρητικές σκέψεις.
#3. Ο σχεδιασμός των δραστηριοτήτων σώζει την κατάσταση
Μετά από χρόνια που είχα δομημένη τη ζωή μου, αφού κάθε στιγμή αντιστοιχούσε στην επιδίωξη να κάνω τα πράγματα στο γραφείο, σκέφτηκα ότι θα ήταν υπέροχο να αφήσω τη μέρα να πάρει μορφή. Αποδεικνύεται ότι έκανα λάθος. Χωρίς μια καθημερινή λίστα υποχρεώσεων, οι ώρες περνούσαν χωρίς πολλά επιτεύγματα. Ένιωθα νωθρός και αποτυχημένος.
Έτσι, γράφοντας τα πράγματα, όπως μια συνταγή για κοτόπουλο εστραγκόν, έκανε τη διαφορά. Γράψε από τις 8:30 έως τις 11:00, κάνε κλήσεις, παίξε και ταΐσε τα σκυλιά από τις 11:00 έως τις 12:30. Διάβασε από 1:00-2:00 και επέστρεψε στη δουλειά μέχρι τις 3:00. Τρέξε στον διάδρομο μέχρι τις 4:00. Μαγείρεψε το δείπνο από τις 4:00-5:00.
Ακούγεται λίγο ρυθμισμένο, αλλά δεν είχα το ίδιο άγχος που είχα στη δουλειά. Εγώ ήμουν «ο καπετάνιος του πλοίου παραγωγικότητας», όχι κάποιος άλλος ανώτερος μου.
#4. Ελαττώστε την ένταση σε καλοπροαίρετα, αγαπημένα πρόσωπα
Η σύζυγός μου με ρωτάει καθημερινά όταν γυρίζει σπίτι από τη δουλειά της, τί έκανα εκείνη την ημέρα και με ποιον μίλησα. Ο τόνος υποδηλώνει ότι δεν κάνει απλή κουβέντα. Με ελέγχει για να βεβαιωθεί ότι είμαι καλά.
Το θέμα είναι πως τις μέρες που αισθάνομαι παραγωγικός, το να πηγαίνω τα σκυλιά στους κτηνιάτρους, να κάνω ψώνια, να φτιάχνω μια κατσαρόλα με φακές, να μιλάω με μια φίλη, να κάνω προπόνηση, δε φαίνεται να κατευνάζει τις ανησυχίες της. Έτσι έχουμε μιλήσει πολύ και τη διαβεβαίωσα ότι οι μέρες μου είναι γεμάτες και ενδιαφέρουσες.
Δεν είμαι ο ίδιος άνθρωπος που η ψυχή του περιστρέφεται γύρω από την καριέρα του. Όμως, υπάρχει άφθονος σκοπός και νόημα στη φροντίδα ενός σπιτιού και μιας οικογένειας.
#5. Περιμένετε να αιωρείται το εκκρεμές
Πέντε μήνες μετά τη συνταξιοδότησή συνέβη μια τρελή αλλαγή. Ασχολήθηκα ξανά με τη δημοσίευση, και αυτό ήταν καλό φάρμακο. Παρατήρησα επίσης στιγμές που δεν δούλευα πως έφεραν ανταμοιβή. Είχα την ελευθερία να κοιτάξω έξω από το παράθυρο και απλώς να δω έναν νεογέννητο κοκκινολαίμη που χοροπηδούσε πίσω από τη μητέρα του που αναζητούσε σκουλήκια ή τον τρόπο που ο ήλιος χτυπά τα δέντρα στις 6:20 το πρωί. Μπορώ να μιλήσω με έναν φίλο και να αφιερώσω χρόνο χωρίς να αισθάνομαι ενοχή.
Χρειάστηκε να δουλέψω πολλά για να φτάσω σε αυτή τη στιγμή και δεν έμοιαζε με αυτό που φανταζόμουν πριν από δύο χρόνια, αλλά η νέα μου ζωή είναι ικανοποιητική και παραγωγική. Και θα μπορούσατε να πείτε ότι είμαι χαρούμενος.
Απόδοση: Ισιδώρα Σκουρλή, Διδάκτωρ του Τμήματος Νοσηλευτικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
