PsychologyNow Team

Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε κάποιον με Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες (ΔΜΤΣ);

Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε κάποιον με Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες (ΔΜΤΣ);

PsychologyNow Team
γυναίκα με Διαταραχή Μετατραυματικό Στρες (ΔΜΤΣ) κοιτάζει φοβισμένη

Πώς είναι να υποφέρει κάποιος από διαταραχή μετατραυματικού στρες (ΔΜΤΣ) και με ποιους τρόπους μπορεί να βοηθηθεί;


Έχω διαβάσει αρκετά άρθρα σχετικά με τη διαταραχή μετατραυματικού στρες (ΔΜΤΣ) και, ενώ ορισμένα είναι κατατοπιστικά, τα περισσότερα δεν περιγράφουν επαρκώς τη ΔΜΤΣ και αποφεύγουν να πουν την άσχημη αλήθεια ότι οι πάσχοντες ζουν για να επιβιώνουν. Ακολουθεί η αλήθεια για τη ΔΜΤΣ και τους τρόπους που μπορούν να βοηθηθούν όσοι υποφέρουν από αυτή.

Πώς είναι να υποφέρει κάποιος από διαταραχή μετατραυματικού στρες;

Όταν έχει κάποιος διαταραχή μετατραυματικού στρες (ΔΜΤΣ) ζει σε μια αντίδραση πάλης ή φυγής. Ο πρωτόγονος, ερπετοειδής εγκέφαλός είναι ιδιαίτερα δραστήριος και συχνά εμφανίζεται η απόκριση φόβου.

Έχει προβλήματα με τον ύπνο και συνεχείς εφιάλτες. Εμφανίζει ξαφνικά κρύο ιδρώτα και εξανθήματα. Το σάκχαρο στο αίμα πέφτει και μπορεί να λιποθυμήσει. Η αδρεναλίνη εκτοξεύεται στα ύψη προκαλώντας διακυμάνσεις στα επίπεδα ενέργειας, με αποτέλεσμα την κόπωση των επινεφριδίων.

Είναι σε συνεχή επαγρύπνηση, και είναι δύσκολο να ηρεμήσει, ενώ οι μύες είναι συνεχώς σφιγμένοι. Παρουσιάζει έντονη νευρικότητα, το σαγόνι είναι σφιγμένο και οι ώμοι ανυψωμένοι, προκαλώντας διαταραχές κροταφογναθικής διάρθρωσης και μυών (TMJ) και πόνο στον αυχένα και στους ώμους.

Επίσης παρουσιάζει εύκολα υπερδιέγερση. Τόσα πολλά συμβαίνουν γύρω του, όπως πάρα πολλοί άνθρωποι, υπερβολική κίνηση, πολλά πράγματα συμβαίνουν ταυτόχρονα, οδηγώντας σε αισθητηριακή υπερφόρτωση.

Η αισθητηριακή επεξεργασία διαταράσσεται. Μια μυρωδιά μπορεί να θολώσει τη σκέψη ή ένα είδος υφάσματος να προκαλέσει ναυτία. Το νευρικό σύστημα είναι σαν ένα ναυάγιο που καταρρέει επηρεάζοντας την πέψη, τη δραστηριότητα και την ικανότητα του να αισθάνεται καλά.

Οι ήχοι παρεμποδίζουν τη σκέψη αποσυντονίζοντας το μυαλό και το σώμα, στέλνοντας σήματα απευθείας στον ερπετοειδή εγκέφαλο οδηγώντας σε πάλη, φυγή ή πάγωμα. Δημιουργείται αίσθηση απειλής για τη ζωή και το άτομο μπορεί να υποχωρήσει δίνοντας στους άλλους αυτό που θέλουν, ενώ καταπιέζει τα ένστικτά του.

Συχνά το άτομο κατηγορεί το παρελθόν. Οι αναμνήσεις το πλημμυρίζουν ενώ μερικές φορές το αναγκάζουν να επιστρέψει στο τραύμα. Εστιάζει υπερβολικά στο παρελθόν και στο μέλλον, ενώ συχνά δυσκολεύεται να ζήσει στο παρόν.

Μπορείτε είτε να αισθάνεται πολλά συναισθήματα ταυτόχρονα είτε καθόλου. Βιώνει κατάθλιψη και του είναι δύσκολο να προχωρήσει στη ζωή του. Μερικές φορές αυτοτραυματίζεται είτε από ατύχημα είτε πάνω σε μια έκρηξη οργής. Αντιμετωπίζει διαρκώς το αίσθημα θυμού. Παλεύει με σκέψεις αυτοκτονίας και μπορεί να σκεφτεί να τερματίσει την ζωή του για να απαλλαγεί από τον πόνο.

Επειδή ζει σε μια συνεχή αντίδραση πάλης ή φυγής, χάνει την ικανότητά του να σκεφτεί και χάνει εύκολα την ενέργειά του οδηγώντας σε μείωση της παραγωγικότητας και σε επιδείνωση της ψυχικής υγείας του.

Οι αλληλεπιδράσεις με τους άλλους γίνεται δύσκολη όπως και η παραμονή σε δημόσιο χώρο ενώ μερικές φορές κυριαρχεί το άγχος ή ο πανικός.

Ένα απροσδόκητο άγγιγμα συχνά μπορεί να οδηγήσει στην επαναφορά του τραύματος. Είτε πρόκειται για μια επώδυνη ανάμνηση ή ένα σωματικό τραύμα, το σώμα βιώνει ξανά αυτή την εμπειρία και προκαλεί πάλη ή φυγή ή πάγωμα.

Όταν οι άλλοι γίνονται μάρτυρες τυχόν μετατραυματικών αντιδράσεων των ατόμων με ΔΜΤΣ, συχνά δεν καταλαβαίνουν ότι είναι υπεύθυνο το τραύμα που αναβιώνει. Έτσι κρίνουν θεωρώντας τα άτομα αυτά δραματικά, υπερβολικά ή δύσκολα, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει αίσθηση ντροπής στο άτομο.

Εξαιτίας αυτού, μπορεί να αποκρύπτει τις αντιδράσεις του και να προσποιείται ότι είναι μία χαρά νιώθοντας ότι αποτελεί βάρος για τους άλλους. Ειδικά για εκείνους που είναι πιο κοντά του επειδή ακριβώς γνωρίζει ότι οι αντιδράσεις του γίνονται κάποιες φορές ακραίες.

Βιώνοντας όλα αυτά οδηγεί σε κόπωση και απελπισία. Ωστόσο υπάρχουν τρόποι για να αισθανθεί καλύτερα κάποιος που αντιμετωπίζει ΔΜΤΣ.

  1. Να δει έναν ψυχοθεραπευτή. Κάνω εδώ και χρόνια ψυχοθεραπεία με σκοπό να πάρω βοήθεια για να επαναπροσδιορίσω τις σκέψεις μου. Ώστε να βοηθηθώ για να διαχωρίσω τη ΔΜΤΣ (και άλλες νευρολογικές διαταραχές) από το ποια πραγματικά είμαι. Για να με αποτρέψει από το πάρω μία αρνητική ψυχική πορεία.
  2. Να δει έναν εργοθεραπευτή για να μάθει να ρυθμίζει το νευρικό του σύστημα. Βλέπω έναν εργοθεραπευτή εδώ και έναν χρόνο που με βοήθησε να μάθω πώς να διατηρώ επαφή με το σώμα μου.
  3. Πρακτική αυτο-φροντίδας και αυτο-αγάπης. Χρειάζεται να γίνεται σε καθημερινή βάση. Μπορεί να σημαίνει ότι κάποιες μέρες θα γίνεται με πιο αργό ρυθμό ενώ άλλες μέρες το άτομο γίνεται πιο παραγωγικό.
  4. Διαλογισμός. Βοηθάει στην παραμονή στο παρόν. Διαλογίζομαι κάθε πρωί για να καθαρίσω το μυαλό μου και να θέσω τους στόχους μου για την ημέρα.
  5. Καταγραφή. Γράφω τις σκέψεις μου και παρακολουθώ τις συμπεριφορές μου καθημερινά, επιτρέποντάς μου να αντιλαμβάνομαι καλύτερα τι πυροδοτεί κάποιες αντιδράσεις μου, να μπορώ να διαχειριστώ τα συναισθήματά μου και να καταγράφω την πρόοδό μου.
  6. Άσκηση. Για να απαλυνθεί η ένταση στο νευρικό σύστημα και να απελευθερωθούν ενδορφίνες. Επιχειρώ καθημερινά να κάνω κάποια μορφή άσκησης. Είτε τρέξιμο είτε περπάτημα.
  7. Εξάσκηση αναπνοών. Οι αναπνοές μου παραμένουν ρηχές, γι’ αυτό προσπαθώ να παίρνω βαθιές αναπνοές συχνά μέσα στην ημέρα.
  8. Εύρεση ενός ασφαλούς μέρους σε περίπτωση πυροδότησης. Όχι μόνο στο περιβάλλον μας αλλά και μέσα στον εαυτό μας. Όντας μέσα σε έναν ασφαλή χώρο, μπορεί να γίνει επανασύνδεση με τον εαυτό μέσω του διαλογισμού και της μουσικής.
  9. Επικοινωνία με όσους βρίσκονται κοντά του. Εκπαιδεύστε τους για το τι συμβαίνει όταν είστε σε ευερέθιστη κατάσταση. Βεβαιωθείτε ότι ξέρουν ότι δεν πρέπει να σας αγγίζουν όταν συμβαίνει αυτό και ότι χρειάζεστε τον χώρο και τον χρόνο σας. Ότι θέλετε να καταλάβουν τι σας συμβαίνει, κρατώντας επαφή με όσους είναι πρόθυμοι να καταλάβουν για να σας βοηθήσουν να αισθανθείτε ασφαλείς.

Πώς οι άλλοι μπορούν να βοηθήσουν αυτούς που υποφέρουν από ΔΜΤΣ

Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πότε κάποιος έχει διαταραχή μετατραυματικού στρες (ΔΜΤΣ) έτσι ώστε όσοι υποφέρουν να αισθάνονται ασφαλείς για να μοιράζονται και να εκφράζουν τι περνούν. Αρκετά ασφαλείς για να ζητήσουν βοήθεια. Γιατί όταν κάποιος υποφέρει από ένα τραύμα, δεν νιώθει πλέον καμία ασφάλεια. Αυτή είναι και η βάση της διαταραχής μετατραυματικού στρες (ΔΜΤΣ): είναι μια θεμελιώδης αντίδραση στο φόβο.

Έτσι, αν γνωρίζετε κάποιον που υποφέρει από ΔΜΤΣ να σέβεστε τα όρια του και αυτά που υπομένει ειδικά όταν βρίσκεται σε ευερέθιστη κατάσταση. Κάντε τους να νιώσουν ότι τους νοιάζεστε και ότι τους καταλαβαίνετε δείχνοντάς τους ότι όντως πιστεύετε ότι αυτό που τους συμβαίνει δεν είναι δικό τους λάθος. Γιατί πράγματι δεν είναι. Καταλάβετε ότι ζουν έναν καθημερινό αγώνα επιβίωσης.


RafVoud

 

Πηγή: blogs.psychcentral.com
Απόδοση: Ραφαέλα Βουδουραγκάκη
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr

 

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...