Βρέθηκαν δύο μηχανισμοί που εξηγούν τον τρόπο με τον οποίο η καρδιά επηρεάζει την αντίληψή μας και κατ’ επέκταση τον εγκέφαλό μας, καθώς επίσης το πως αυτοί οι μηχανισμοί διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με μια επικίνδυνη κατάσταση, τα εγκεφαλικά σήματα διασφαλίζουν ότι η καρδιά μας χτυπά γρηγορότερα. Όταν χαλαρώνουμε, ο ρυθμός της καρδιάς επιβραδύνεται.
Ο καρδιακός παλμός επίσης επηρεάζει τον εγκέφαλο, ωστόσο οι βασικοί υποκείμενοι μηχανισμοί είναι ασαφείς. Οι ερευνητές εντόπισαν δύο μηχανισμούς που εξηγούν τον τρόπο με τον οποίο η καρδιά επηρεάζει την αντίληψή μας και κατ’ επέκταση τον εγκέφαλό μας, καθώς επίσης, πως αυτοί οι μηχανισμοί διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Ο πρώτος μηχανισμός εδραιώνει τη σχέση μεταξύ του καρδιακού παλμού και της συνειδητής εμπειρίας. Κατά τη διάρκεια ενός φυσιολογικού ρυθμού, η καρδιά συστέλλεται (συστολική φάση), διοχετεύοντας αίμα στο σώμα. Σε μια δεύτερη φάση, τη λεγόμενη διαστολική φάση, το αίμα ρέει και η καρδιά τροφοδοτείται ξανά με αίμα.
Σε μια παλιότερη δημοσίευση από το Ινστιτούτο Max Planck, αναφέρθηκε ότι η αντίληψη των εξωτερικών ερεθισμάτων αλλάζει ανάλογα με τον καρδιακό παλμό. Στη φάση συστολής, είναι λιγότερο πιθανό να ανιχνεύσουμε ένα ασθενές ηλεκτρικό ερέθισμα στο δάχτυλο, σε σύγκριση με τη διαστολή.
Σε αυτή τη νέα μελέτη, οι ερευνητές βρήκαν τον λόγο αυτής της αλλαγής στην αντίληψη. Η δραστηριότητα του εγκεφάλου αλλάζει κατά τη διάρκεια του καρδιακού κύκλου. Κατά τη συστολή, ένα συγκεκριμένο τμήμα της εγκεφαλικής δραστηριότητας, το οποίο σχετίζεται με τη συνείδηση, το λεγόμενο P300, καταστέλλεται. Με άλλα λόγια, φαίνεται ότι κατά τη συστολή, ο εγκέφαλος διασφαλίζει ότι ορισμένες πληροφορίες διατηρούνται εκτός συνειδητής εμπειρίας.
Διαβάστε σχετικά: Πώς ο εγκέφαλος αυξάνει ή μειώνει την αντίληψη του πόνου
Ο εγκέφαλος φαίνεται να λαμβάνει υπόψη τον παλμό, ο οποίος κρατάει το σώμα σε συστολή, προβλέποντας ότι οι σωματικές αλλαγές που σχετίζονται με τον παλμό δεν είναι «πραγματικές» αλλά μάλλον οφείλονται σε αυτόν. Συνήθως, αυτό μας βοηθά να μην αισθανόμαστε μια συνεχή ενόχληση από τον παλμό μας. Ωστόσο, όταν πρόκειται για αδύναμα ερεθίσματα τα οποία συμπίπτουν με τη συστολή, μπορεί να τα προσπεράσουμε, παρ’ όλο που μπορεί να είναι πραγματικά.
Κατά τη διάρκεια της έρευνας σχετικά με τις αλληλεπιδράσεις καρδιάς - εγκεφάλου, οι ερευνητές αποκάλυψαν επίσης μια δεύτερη επίδραση του καρδιακού παλμού στην αντίληψη. Εάν ο εγκέφαλος ενός ατόμου εμφανίζει υψηλότερη ανταπόκριση στον καρδιακό παλμό, η επεξεργασία του ερεθίσματος στον εγκέφαλο μετριάζεται, καθώς το άτομο αντιλαμβάνεται λιγότερο το ερέθισμα.
Αυτό φαίνεται να είναι αποτέλεσμα της εστίασης της προσοχής μας μεταξύ εξωτερικών περιβαλλοντικών σημάτων και εσωτερικών σωματικών σημάτων, εξηγούν οι ερευνητές. Με άλλα λόγια, μια υψηλή δυναμική η οποία προκαλείται από τον καρδιακό παλμό, φαίνεται να αντικατοπτρίζει μια «κατάσταση του νου», κατά την οποία εστιάζουμε περισσότερο στη λειτουργία των εσωτερικών οργάνων μας, όπως η κυκλοφορία του αίματος, ενώ όμως έχουμε λιγότερη επίγνωση των ερεθισμάτων από τον έξω κόσμο.
Τα αποτελέσματα της έρευνας δεν έχουν επιπτώσεις μόνο στην κατανόηση των αλληλεπιδράσεων καρδιάς - εγκεφάλου σε υγιή άτομα, αλλά και σε ασθενείς. Όπως αναφέρουν οι ερευνητές: Τα νέα ευρήματα θα μπορούσαν να βοηθήσουν να εξηγήσουμε γιατί μετά από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο, οι ασθενείς συχνά υποφέρουν από καρδιακά προβλήματα και γιατί οι ασθενείς με καρδιακή νόσο, συχνά παρουσιάζουν εξασθενημένη γνωστική λειτουργία.
Οι ερευνητές διερεύνησαν αυτές τις σχέσεις στέλνοντας αδύναμα ηλεκτρικά ερεθίσματα σε ηλεκτρόδια στερεωμένα στα δάχτυλα των συμμετεχόντων. Παράλληλα, κατέγραψαν τις εγκεφαλικές διεργασίες τους χρησιμοποιώντας ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (ΗΕΓ), καθώς και την καρδιακή τους δραστηριότητα μέσω της χρήσης ηλεκτροκαρδιογραφήματος (ΗΚΓ).
Απόδοση: Γεωργιάννα Βιολάτου, Φοιτήτρια Ψυχολογίας
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Μελέτη
