Η 6η Μαρτίου καθιερώθηκε το 2011 από το Υπουργείο Παιδείας ως «Ηµέρα κατά της Βίας στο Σχολείο».
Την πρόταση για την καθιέρωση της ηµέρας αυτής είχε υποστηρίξει και ο Συνήγορος του Πολίτη, συµµετέχοντας, µε την ιδιότητά του ως Συνήγορος του Παιδιού, στο ∆ίκτυο κατά της Βίας στο Σχολείο.
Από το 2003 που ανέλαβε την αποστολή της προάσπισης και προαγωγής των δικαιωµάτων του παιδιού µέχρι σήµερα, ο Συνήγορος έχει διερευνήσει σηµαντικό αριθµό υποθέσεων που σχετίζονται µε τη σχολική βία και έχει συζητήσει για το θέµα αυτό µε χιλιάδες µαθητές, εκπαιδευτικούς αλλά και γονείς, ακούγοντας µε προσοχή τις απόψεις τους. Έχει αποστείλει τις προτάσεις του στο Υπουργείο Παιδείας και έχει λάβει µέρος σε µεγάλο αριθµό επιστηµονικών συναντήσεων, ηµερίδων και σεµιναρίων (βλ: www.0-18.gr/gia-megaloys/bia-sto-scholeio).
Άποψη του Συνηγόρου είναι ότι η σχολική βία έχει σύνθετα αίτια, σχετίζεται µε ποικίλα κοινωνικά φαινόµενα που έχουν εµφανιστεί στη σύγχρονη κοινωνία και δεν µπορεί να αντιµετωπίζεται τιµωρητικά, ούτε µε απλές συµβουλές. Χρειάζεται κόπο και πολύπλευρες συνεργασίες. Είναι αναγκαίο οι σχολικές κοινότητες να ευαισθητοποιούνται σχετικά µε τη βία και το σχολικό εκφοβισµό και να ενδυναµώνονται προληπτικά. Οι εκπαιδευτικοί να επιµορφώνονται και να συνεργάζονται µεταξύ τους και µε άλλες αρµόδιες υπηρεσίες, για την αναγνώριση και την προσεκτική διαχείριση της. Οι µαθητές να εκπαιδεύονται βιωµατικά διαρκώς, από το νηπιαγωγείο µέχρι και το λύκειο, σχετικά µε την κατανόηση και προάσπιση των δικαιωµάτων τους, τον σεβασµό των δικαιωµάτων των άλλων και την έκφραση αλληλεγγύης προς τα θύµατα, όταν γίνονται µάρτυρες περιστατικών βίας.
Το σχολείο χρειάζεται να προωθεί την συµµετοχή των παιδιών στη σχολική ζωή, την επεξεργασία και εφαρµογή κοινά αποδεκτών σχολικών κανόνων και τη συνεργασία όλων των µερών για την ειρηνική επίλυση των συγκρούσεων που εκδηλώνονται µέσα και έξω από αυτό. Οι µαθητές µπορούν να έχουν ενεργό ρόλο στην πρόληψη και διαχείριση της βίας στο σχολείο, µέσα από τη λειτουργία των µαθητικών κοινοτήτων, οµάδων φιλίας, εκπαιδευµένων συνοµηλίκων διαµεσολαβητών ή ανάπτυξη άλλων πρωτοβουλιών. Στις προσπάθειες αυτές κρίσιµος είναι ο ρόλος των εκπαιδευτικών, ως παιδαγωγών, εµπνευστών και µεσολαβητών, όπως και των σχολικών συµβούλων ως εξωτερικών υποστηρικτών του έργου τους.
Οι γονείς καλούνται να συνδράµουν και να συµπαρασταθούν στα παιδιά τους µε το δικό τους τρόπο, ενώ, όποτε χρειάζεται, τα σχολεία µπορούν να προσφεύγουν σε ειδικευµένους επαγγελµατίες και υπηρεσίες της κοινότητας. Μέσα από συλλογικότητα, ζωντανή παιδαγωγική σχέση και κοινοτική λειτουργία, τα σχολεία µπορούν να βρίσκουν τις δικές τους θετικές απαντήσεις στα φαινόµενα βίας.
Τα τελευταία χρόνια έγιναν πράγµατι θετικά βήµατα στην ευαισθητοποίηση της κοινής γνώµης σχετικά µε τη σχολική βία. Ο Συνήγορος ωστόσο προβληµατίζεται από το γεγονός ότι η δηµόσια ανάδειξη του ζητήµατος συνδυάστηκε συχνότατα µε υπερβολικές αναφορές στο φαινόµενο από τα ΜΜΕ, που, επιδιώκοντας τη συναισθηµατική διέγερση του κοινού, συνοδεύουν συχνά τα σχετικά ρεπορτάζ µε την διόγκωση και διαστρέβλωση του θέµατος και επαναλαµβανόµενη προβολή οπτικοακουστικού υλικού παιδιών που ασκούν βία µεταξύ τους (πολλές φορές µάλιστα προερχόµενο από ξένους ιστοχώρους), προκαλώντας φόβο, πανικό και µεγάλη ανησυχία στους γονείς.
Ως αποτέλεσµα αυτού, πολλοί γονείς, αντί να στηρίζουν τα παιδιά τους και να ζητούν τη συνεργασία των εκπαιδευτικών και των σχολικών συµβούλων, όταν αυτά τους αναφέρουν κάποια ενέργεια βίας ή εκφοβισµού εις βάρος τους, στρέφονται νοµικά ή µε άλλους τρόπους κατά των εκπαιδευτικών και των γονέων άλλων µαθητών.
Η υπερβολική δηµόσια αναφορά στη σχολική βία καθιστά πλέον αναγκαίο να επαναπροσδιοριστεί ο δηµόσιος λόγος σχετικά µε το φαινόµενο αυτό και να δοθεί έµφαση στην παιδαγωγική λειτουργία του σχολείου, που αποσκοπεί στην πρόληψη, στην καλλιέργεια της συνεργασίας και της αίσθησης ασφάλειας µέσα από παιδαγωγικές σχέσεις εµπιστοσύνης και συνεργασίας.
Ο Συνήγορος του Πολίτη / Συνήγορος του Παιδιού εκτιµά ότι στην ιδιαίτερα κρίσιµη σηµερινή συγκυρία, το µήνυµα που θα πρέπει να τονιστεί προς όλα τα µέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας, µαθητές - µαθήτριες, εκπαιδευτικούς και γονείς είναι η ανάγκη να ενισχυθεί ο δηµοκρατικός και ο κοινοτικός χαρακτήρας του σχολείου, ώστε µέσω αυτού να αναδειχθούν οι δυνατότητες αποτελεσµατικής πρόληψης και επιτυχούς διαχείρισης κάθε µορφής σχολικής βίας. Αυτό άλλωστε είναι και το αίτηµα που απευθύνουν οι µαθητές προς τον Συνήγορο στις µέρες µας: «ένα σχολείο που να µας σέβεται, να µας υπολογίζει και να µας εµπνέει».
Για τον λόγο αυτό, ο Συνήγορος µε αφορµή την 6η Μαρτίου τονίζει ότι Ηµέρα κατά της Σχολικής Βίας χρειάζεται να αποτελέσει ορόσηµο για κοινές προσπάθειες µε στόχο το δηµοκρατικό σχολείο, που µέσα από διαδικασίες συµµετοχής και διαλόγου θα καλλιεργήσει τις συλλογικές άµυνες απέναντι τόσο στη βία όσο και στην ενισχυόµενη από τα µέσα ενηµέρωσης φοβία και ανασφάλεια.
