PsychologyNow Team

Πώς να ξεφύγετε από μία κακοποιητική σχέση

Πώς να ξεφύγετε από μία κακοποιητική σχέση

PsychologyNow Team
ζευγάρι προσπαθεί να ξεφύγει από μία κακοποιητική σχέση
Image credit: Vera Arsic / pexels.com

Μην επιτρέπετε την χειραγώγηση, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε κακοποίηση. Μάθετε πως μπορείτε να ξεφύγετε από μία κακοποιητική σχέση.


Οι σύντροφοι που βιώνουν κακοποιητικές σχέσεις υφίστανται ένα συνεχές τραύμα. Αυτές οι σχέσεις μπορούν να υπονομεύσουν σοβαρά την αυτοεκτίμησή μας, ωστόσο κάποιοι άνθρωποι μπαίνουν σε αυτές έχοντας ήδη χαμηλή αυτοεκτίμηση, λόγω τραύματος ή δυσλειτουργικής ανατροφής στην παιδική ηλικία. Πιστεύουν ότι είναι κατώτεροι από τους άλλους και ότι αυτά που αισθάνονται, σκέφτονται, χρειάζονται ή επιθυμούν, είναι λιγότερο σημαντικά. Αυτή είναι η κρυμμένη ντροπή τους.

Ως αποτέλεσμα, διατηρούν την υποσυνείδητη πεποίθηση ότι δεν τους αξίζει να αγαπηθούν για αυτό που πραγματικά είναι, αλλά ότι πρέπει να κερδίσουν την αγάπη. Αυτό προκαλεί ανασφάλεια και φόβο εγκατάλειψης.


Διαβάστε σχετικά: Πώς να καταλάβεις ότι κάποιος σε χειραγωγεί και τι να κάνεις για αυτό


Με ποιο τρόπο αποπλανούνται οι σύντροφοι και μπαίνουν σε μια κακοποιητική σχέση;

Οι κακοποιητικοί σύντροφοι παρουσιάζονται ως χαρισματικοί και ρομαντικοί, επομένως εμφανίζονται γοητευτικοί και γεμίζουν τον σύντροφό τους με κοπλιμέντα, υποσχέσεις και χειρονομίες αγάπης. Είναι επιδέξιοι στα παιχνίδια και μπορεί ακόμη και να «βομβαρδίζουν με έρωτα» το ταίρι τους. Οι σύντροφοί τους από την άλλη πλευρά, αποζητούν την αγάπη και τη σύνδεση και μόλις νιώσουν επιθυμητοί, αισθάνονται ότι είναι αξιαγάπητοι.

Ωστόσο, η ανασφάλεια και η χαμηλή αυτοεκτίμηση τους κάνει επιρρεπείς στην αποπλάνηση, οπότε συγχέουν το ειδύλλιο με την αληθινή αγάπη. Η ανασφάλεια τους κάνει επίσης να φοβούνται την κριτική, την απόρριψη και την εγκατάλειψη και την αντιμετωπίζουν προσπαθώντας να είναι δοτικοί, ευχάριστοι, χρήσιμοι και γεμάτοι κατανόηση. Κάποιοι πιστεύουν ότι πρέπει να είναι ευγενικοί ακόμη και ενώ υπόκεινται σε εκμετάλλευση και κακομεταχείριση.

Συνεπώς, ο θύτης είναι αυτός που καθορίζει τη σχέση, ενώ ο/η σύντροφός του απλά την αποδέχεται όπως είναι, απλά για να τη διατηρήσει. Θαυμάζουν την τόλμη του θύτη και την δύναμη που επιδεικνύει (τα χαρακτηριστικά που τους λείπουν) και απολαμβάνουν τον υποστηρικτικό ρόλο τους ενώ αισθάνονται ότι τους φροντίζουν.

Καθώς έχουν μάθει να ζουν ήδη μαζί άλλους τύπους θυτών, παίρνουν συχνά τον ρόλο του βοηθού και του φροντιστή. Η αίσθηση ότι τους χρειάζονται, μοιάζει με την αγάπη. Τονώνει την αυτοεκτίμησή τους και τους διαβεβαιώνει ότι δεν θα τους εγκαταλείψουν ποτέ.

Όμως, οι θύτες βιώνουν έντονη ντροπή. Προβάλλουν τους εσωτερικούς δαίμονες τους στο άτομο που τους αγαπάει και προσπαθεί να τους βοηθήσει.

Αντιμετώπιση της κακοποίησης στη σχέση

Η κακοποίηση της αγάπης, βάζει τους θύτες σε έναν αντιδραστικό ρόλο, εστιάζοντας αποκλειστικά στον σύντροφό τους, προσέχοντας υπερβολικά κάθε τους κίνηση και κρύβοντας ποιοι πραγματικά είναι. Προσπαθούν όλο και περισσότερο να ελέγξουν το ανεξέλεγκτο, θυσιάζοντας τους εαυτούς τους και προσπαθώντας σκληρά να ευχαριστήσουν και να γίνουν αποδεκτοί. Αν και αρχικά είχαν εξιδανικευθεί, τώρα υποτιμούνται.

Κάποιοι θύτες αμφιταλαντεύονται μεταξύ μίας συμπεριφοράς εξιδανίκευσης-φροντίδας και υποτίμησης-απόρριψης. Αντί να εκφράζουν ότι έχουν ανάγκη την προσοχή, κάποιοι θύτες εκδηλώνουν με απαιτητικό τρόπο ότι έχουν ανάγκη τον/την σύντροφό τους ή ότι δεν τον/την έχουν καθόλου ανάγκη. Είναι σκληροί και μπορεί να γίνονται απόμακροι και συναισθηματικά ψυχροί. Κάποιοι μπορεί να δείχνουν φιλικότητα προς τον σύντροφό τους, ενώ άλλοι είναι συνεχώς επικριτικοί και περιφρονητικοί.

Όσο περισσότερο κακοποιείται η αγάπη ή γίνεται απρόβλεπτη, τόσο περισσότερο οι σύντροφοι προσπαθούν να την κερδίσουν, πέφτοντας στην παγίδα να παραδώσουν την αυτοεκτίμησή τους και την αίσθηση ευεξίας στον/στην σύντροφό τους. Το μυαλό τους υποτάσσεται στον εγκέφαλο του θύτη. Ποτέ δεν αισθάνονται αρκετά καλοί, γεγονός που ενισχύει την κρυφή ντροπή τους.

Αυτή η σιωπηρή συμφωνία μπορεί να αποδίδει για ένα διάστημα, επειδή οι σύντροφοι παρέχουν ασφάλεια και σταθερότητα καθώς και την αίσθηση ζεστασιάς και σύνδεσης που λείπει από τη σχέση. Όμως, λόγω της δικής τους ανασφάλειας και αδύναμων ορίων, οι σύντροφοι γίνονται δέκτες κατηγοριών, ενοχής και ντροπής που εκτοξεύουν οι θύτες.

Αισθάνονται ανίσχυροι να βοηθήσουν και να ικανοποιήσουν τον/την σύντροφό τους, νιώθουν ένοχοι για τα «λάθη» για τα οποία κατηγορούνται και αγανακτούν γιατί οι προσπάθειές τους δεν εκτιμούνται και αποτυγχάνουν. Οι θύτες ελέγχουν τους συντρόφους τους μέσω της επιθετικότητας και της προβολής τους, ενώ καθώς χειροτερεύει η σχέση, χειροτερεύει και η αίσθηση του εαυτού του συντρόφου.

Η δυναμική στις κακοποιητικές σχέσεις εντείνει το στρες των συντρόφων και κλιμακώνει τις προσπάθειές τους να ευχαριστήσουν και να βοηθήσουν το ταίρι τους. Με τον καιρό, η πραγματικότητα του εθισμένου ή διαταραγμένου ατόμου αρχίζει να μολύνει την ιδέα που έχει για τον εαυτό του ο/η σύντροφός του, καθώς και την αντίληψή του για την πραγματικότητα. Η αυτοεκτίμησή του μειώνεται, ενώ αγχώνεται περισσότερο και εξαντλείται, προσπαθώντας να περιορίσει μια κρίση, να αποφύγει την κακοποίηση και να διατηρήσει τη σχέση.

Ενώ οι σύντροφοι που βρίσκονται στις κακοποιητικές σχέσεις προσπαθούν να προσαρμοστούν απόλυτα σε κάποιον άλλον ώστε να μπορέσουν να αισθανθούν καλύτερα, εν τέλει απομακρύνονται από τις πραγματικές λύσεις. Διατηρούν τη λανθασμένη πεποίθηση ότι οι ίδιοι ευθύνονται για τα συναισθήματα και τις ανάγκες του θύτη, ενώ αγνοούν τα δικά τους. Η επιθετική και χειριστική συμπεριφορά του θύτη, ενισχύει τη λανθασμένη πεποίθηση του συντρόφου τους ότι σφάλλει και ότι είναι υπεύθυνος για τον εθισμό και τον πόνο του.

Όσο περισσότερο συνεχίζεται αυτό, τόσο χειροτερεύουν τα πράγματα. Αρνούνται τον ίδιο τους τον πόνο και εμποδίζουν τον θύτη να αναλάβει την ευθύνη για τη συμπεριφορά του, τις ανάγκες του, τα συναισθήματά του καθώς και να ζητήσει βοήθεια. Αυτό ονομάζεται «διευκόλυνση». Επιπλέον, η άρνησή τους τους αποτρέπει από το να δουν ότι οι πεποιθήσεις και η συμπεριφορά τους συμβάλλουν στη δυστυχία τους και ότι έχουν επιλογές για να αλλάξουν.

Αλλαγή της δυναμικής σε κακοποιητικές σχέσεις

Η λύση είναι να κάνετε ακριβώς το αντίθετο από αυτό που κάνουν φυσικά τα θύματα της κακοποίησης.

1. Βρείτε υποστήριξη

Βασικά, μην απομονώνεστε. Είναι δύσκολο έως πραγματικά αδύνατο να αλλάξετε τη δυναμική μέσα σε μια κακοποιητική σχέση χωρίς εξωτερική υποστήριξη. Βρείτε υποστήριξη για να δείτε μια άλλη οπτική της πραγματικότητας, καθώς οι σύντροφοι τείνουν να απομονώνονται και να μπερδεύονται από τις επιθέσεις, τις απειλές και τη στρεβλή πραγματικότητα που προβάλλει ο θύτης.

2. Εστιάστε στην ανάκαμψή σας

Η αλλαγή δεν προκύπτει μέχρι τα θύματα να εστιάσουν στην προσωπική τους ανάκαμψη και όχι στην αλλαγή του άλλου ατόμου, η οποία δεν είναι στο χέρι τους. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχουν καθόλου δύναμη ή επιλογές, αλλά αυτές αφορούν τις δικές τους πράξεις και ζωές.


Διαβάστε σχετικά: Σιωπηρές, κακοποιητικές σχέσεις: Αναγνωρίστε τα σημάδια


3. Μάθετε και αποδεχτείτε

Είναι σημαντικό να μάθετε όσα μπορείτε για την κακοποίηση. Όταν μάθετε την αλήθεια και την αποδεχτείτε σε βαθύ επίπεδο, θα μπορέσετε να βγείτε από την άρνηση.

4. Αποστασιοποίηση

Η αποστασιοποίηση δεν απαιτεί την φυγή ή την αδιαφορία. Λειτουργεί ως μια αόρατη, προστατευτική ασπίδα. Αντί να συνεχίζετε να απαντάτε στους θύτες, αποστασιοποιηθείτε και σταματήστε να αντιδράτε σε αυτά που κάποιος άλλος αποφασίζει να σας επιρρίψει, απλώς επειδή δεν αισθάνεται καλά με τον εαυτό του. Αρχίζετε να συνειδητοποιείτε ότι παρόλο που οι λέξεις τους μπορεί να πληγώνουν, δεν ανταποκρίνονται στην αλήθεια.

5. Ικανοποιήστε τις ανάγκες σας

Μάθετε να τιμάτε αυτά που χρειάζεστε, αισθάνεστε και επιθυμείτε. Ικανοποιήστε αυτές τις ανάγκες σας με ανθρώπους που νιώθουν ασφαλείς με τον εαυτό τους και είναι υποστηρικτικοί. Αυτό θα ενισχύει την αυτοεκτίμησή σας. Δεν θα σκέφτεστε πλέον ως θύμα και θα ενδυναμωθείτε.

6. Γίνετε αποφασιστικοί

Καθώς μεγαλώνει η αυτοαξία σας, μαθαίνετε να γίνεστε δυναμικοί. Τα όριά σας βελτιώνονται και ζητάτε αυτά που θέλετε ενώ βάζετε όρια σε ό,τι δεν θέλετε. Αυτό δεν είναι εύκολο, όμως το κουράγιο σας αυξάνεται κατά την ανάκαμψή σας. Μπορεί να γίνετε αρκετά δυνατοί ώστε να εγκαταλείψετε τη σχέση ή να επιμείνετε να κάνετε ψυχοθεραπεία ζεύγους μαζί με τον/την σύντροφό σας.

Ακόμη και αν αποφασίσετε να παραμείνετε στη σχέση, μπορεί να ανακαλύψετε ότι η ζωή σας είναι πλέον πιο χαρούμενη, επειδή πήρατε τον έλεγχο της αυτοεκτίμησής σας και της αίσθησης ευεξίας σας.


EFH MES 3N
Απόδοση: Έφη Μεσιτίδου

Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή

 

 

*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*

2. banner diafhmishs mypsychologist koino

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...