Η αποδοχή της αβεβαιότητας μπορεί να μας βοηθήσει να αναπτύξουμε μια νέα δεξιότητα: να εστιάσουμε σε πολλαπλές εναλλακτικές λύσεις, επιλογές και δυνατότητες και να επαναξιολογήσουμε καταστάσεις.
Η αβεβαιότητα συμβαδίζει με τη ζωή. Κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα το μέλλον. Και τώρα με τον κορωνοϊό, πολλοί αισθανόμαστε μεγαλύτερη αβεβαιότητα. Η αβεβαιότητα δεν περιορίζεται μόνο στα ζητήματα που σχετίζονται με την υγεία, καθώς απλώνεται και σε άλλους τομείς της ζωής. Εργασία, σχολική φοίτηση, οικογενειακή ζωή, τα πάντα επηρεάζονται.
Ο εγκέφαλος είναι μια μηχανή επίλυσης προβλημάτων. Θέλει να προβλέπει προβλήματα και να βρίσκει λύσεις. Όμως, όταν οι λύσεις δεν είναι άμεσα διαθέσιμες, αυτό προκαλεί άβολα συναισθήματα με σκοπό να παροτρυνθεί ο εγκέφαλος να ψάξει για περαιτέρω λύσεις.
Οπότε ο εγκέφαλος θεωρεί ότι βοηθάει αλλά στην πραγματικότητα δεν μπορεί να βρει ρεαλιστικές λύσεις για να μας καθησυχάσει. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, να ανησυχούμε για το μέλλον μας και να πιστεύουμε ότι έχουμε περισσότερο έλεγχο και βεβαιότητα για τη ζωή. Αλλά στην πραγματικότητα, η ανησυχία από μόνη της δεν κάνει τίποτα πιο σίγουρο ή προβλέψιμο και σίγουρα δεν αλλάζει ό,τι είναι να συμβεί.
Διαβάστε σχετικά: Προσέχοντας την Ψυχική σας Υγεία στο Πρόσωπο της Αβεβαιότητας
Το να μπορείς να συμβιώνεις με την αβεβαιότητα είναι μια θεμελιώδης ψυχολογική ικανότητα που μας κάνει πιο ανθεκτικούς στις αντιξοότητες. Για παράδειγμα, η αύξηση της ανοχής στην αβεβαιότητα μπορεί να οδηγήσει σε κλινική βελτίωση της αγχώδης διαταραχής και της κατάθλιψης. Η ανοχή στην αβεβαιότητα έχει επίσης διαπιστωθεί ότι έχει επίδραση στη φυσική πορεία των μακροχρόνιων ασθενειών. Για παράδειγμα, στην ασθένεια του Πάρκινσον διαπιστώθηκε ότι η μη ανοχή αβεβαιότητας σχετίζεται με κινητικές διακυμάνσεις, άγχος και αγωνία.
Μερικοί άνθρωποι, προκειμένου να ελαχιστοποιήσουν την αβεβαιότητα, είναι διατεθειμένοι να δεχτούν παθητικά γεγονότα που είναι δυσμενή γι' αυτούς. Άλλοι άνθρωποι θα αναζητήσουν πληροφορίες για να επαληθεύσουν τις προκαταλήψεις και τις πεποιθήσεις τους. Ο James, ένας Αμερικανός φιλόσοφος και ψυχολόγος, ισχυρίστηκε ότι οι άνθρωποι προσπαθούμε να απλοποιήσουμε τις εμπειρίες μας στην αναζήτηση βεβαιότητας.
Αλλά μια υπερβολικά απλουστευμένη κοσμοθεωρία θα οδηγήσει σε μια ζωή χωρίς νόημα. Δυστυχώς, δεν μπορούμε να σταματήσουμε να έχουμε αισθήματα αβεβαιότητας, αλλά μπορούμε να μάθουμε διαφορετικούς τρόπους να διαχειριζόμαστε την αβεβαιότητα. Ένας τρόπος να διαχειριστούμε την αβεβαιότητα είναι να αποφεύγουμε τις σκέψεις σχετικά με το μέλλον. Όταν δεν υπάρχουν άμεσες λύσεις, ίσως το να μην εστιάζουμε στη μελλοντική κατάσταση να είναι μια χρήσιμη λύση.
Ωστόσο, δεν είναι πάντοτε η ιδανική λύση. Το να μην σκεφτόμαστε και να μην προγραμματίζουμε το μέλλον, σε πολλές περιπτώσεις οδηγεί σε περισσότερο άγχος μακροπρόθεσμα. Επομένως, ποιοι είναι οι καλύτεροι τρόποι να αυξήσουμε την ανοχή μας στην αβεβαιότητα; Πρώτα απ' όλα, πρέπει να δούμε εάν υπάρχει κάποιος τρόπος να ελαχιστοποιηθεί η αβεβαιότητα.
Μπορούμε, για παράδειγμα, να μένουμε ενημερωμένοι σχετικά με τις τελευταίες επιστημονικές εξελίξεις που αφορούν τον ιό και τις εκάστοτε κατευθυντήριες γραμμές της κυβέρνησης. Καλό θα είναι να βρούμε ένα μεσαίο έδαφος ανάμεσα στην αποφυγή του προβλήματος και στην συλλογή υπερβολικών πληροφοριών σχετικά με την κατάσταση. Η υπερπληροφόρηση καθυστερεί την επίλυση προβλημάτων και παρατείνει την ανησυχία.
Με άλλα λόγια, επιλέγουμε πότε και από ποια μέσα θα λαμβάνουμε έγκυρες πληροφορίες και προσπαθούμε να τηρήσουμε το πλάνο μας. Σε δεύτερο επίπεδο, εξετάζουμε τι ακριβώς μας προκαλεί αβεβαιότητα. Για παράδειγμα, μπορεί να φοβόμαστε για την υγεία κάποιου κοντινού μας προσώπου ή για την δική μας υγεία ή για την απομόνωση που νιώθουμε. Μπορεί να είναι και ένας συνδυασμός φόβων.
Πρέπει επομένως να προσπαθήσουμε να εντοπίσουμε όλα τα βασικά στοιχεία που μας προκαλούν αβεβαιότητα, χωρίς να δώσουμε υπερβολική προσοχή στις μικρές λεπτομέρειες. Αφού εντοπιστούν τα βασικά στοιχεία, προχωρούμε στην επίλυση του προβλήματος, ακόμη και αν δεν είμαστε απόλυτα βέβαιοι για την έκβασή του εκ των προτέρων. Για παράδειγμα, αν φοβόμαστε την κοινωνική απομόνωση, βάζουμε στο ημερήσιο πρόγραμμά μας την επικοινωνία με κοντινούς μας ανθρώπους.
Αν φοβόμαστε για την υγεία μας, σκεφτόμαστε τρόπους που θα κρατήσουν το σώμα μας δυνατό για να αντιμετωπίσει τον ιό σε περίπτωση έκθεσης σε αυτόν. Όπως προγράμματα γυμναστικής ή νέες συνταγές υγιεινής διατροφής. Μπορούμε ακόμα να λάβουμε όλη αυτήν την κατάσταση ως μια ευκαιρία για να κόψουμε το κάπνισμα. Η συλλογή κατάλληλων πληροφοριών και η πρόληψη ενδεχομένων προβλημάτων δεν σημαίνει πως θα μας απαλλάξει από την αβεβαιότητα αλλά σίγουρα θα μειώσει την επίδραση της αβεβαιότητας στην ζωή μας.
Διαβάστε σχετικά: Μέσα σε δίνη...
Όταν αισθανόμαστε αβέβαιοι, ας δώσουμε χρόνο στον εαυτό μας να επεξεργαστούμε τι ακριβώς συμβαίνει. Ας αναζητήσουμε μέλη της οικογένειας και φίλους που μπορούν να μας βοηθήσουν να εξοικειωθούμε με την αβεβαιότητα. Συζητώντας τις ανησυχίες μας μαζί τους, μπορεί να μας βοηθήσει να δούμε την αβεβαιότητα ως μέρος μιας μεγαλύτερης εικόνας και όχι ως κάτι απειλητικό. Αβεβαιότητα σημαίνει ότι δεν μπορούμε να προβλέψουμε το αποτέλεσμα μιας κατάστασης.
Η συνειδητοποίηση του ότι η αβεβαιότητα είναι ένα αναπόφευκτο μέρος της πραγματικότητας είναι απελευθερωτική σε έναν κόσμο όπου κανείς δεν μπορεί να έχει μια σίγουρη ή τελική απάντηση. Μπορούμε να ελέγξουμε κάποια πράγματα στη ζωή, αλλά δεν μπορούμε να ελέγξουμε τα πάντα. Και όσο συμφιλιωνόμαστε με αυτή τη σκέψη, τόσο περισσότερο χώρο και ενέργεια δίνουμε στον εγκέφαλό να κατευθυνθεί και να ασχοληθεί με άλλα πράγματα που έχουμε επιλέξει.
Η αβεβαιότητα μπορεί και να είναι μια μεταβατική περίοδος που θα οδηγήσει τελικά σε μια νέα, υψηλότερη τάξη, σε μια πιο εμπλουτισμένη και συνειδητοποιημένη ζωή. Η αποδοχή της αβεβαιότητας μπορεί να μας βοηθήσει να αναπτύξουμε μια νέα δεξιότητα: να εστιάσουμε σε πολλαπλές εναλλακτικές λύσεις, επιλογές και δυνατότητες και να επαναξιολογήσουμε καταστάσεις. Μπορούμε να πάμε ένα βήμα παραπέρα και να δούμε πώς αυτή η αβεβαιότητα ανοίγει νέες ευκαιρίες στη ζωή. Για παράδειγμα, να συνδεθούμε πιο ουσιαστικά με τους ανθρώπους που αγαπάμε, να δώσουμε προτεραιότητα σε ένα διαφορετικό τρόπο ζωής.
