PsychologyNow Team

Η αποτυχία υποστήριξης του «ιδανικού εαυτού», μας οδηγεί να μετανιώνουμε περισσότερο στη ζωή μας

Η αποτυχία υποστήριξης του «ιδανικού εαυτού», μας οδηγεί να μετανιώνουμε περισσότερο στη ζωή μας

PsychologyNow Team
γυναίκα με κόκκινα μαλλιά περιτριγυρίζεται από πουλιά

Επιδιώξτε να εκπληρώσετε τις επιθυμίες σας για να ζήσετε μία ζωή χωρίς τύψεις και ενοχές.


Σε μία έρευνα που δημοσιεύθηκε τη δεκαετία του 1990, οι ψυχολόγοι ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να αναφέρουν τα πράγματα για τα οποία είχαν μετανιώσει περισσότερο στη ζωή τους. Διαπίστωσαν ότι οι συμμετέχοντες έτειναν να αναφέρουν πράγματα που δεν είχαν κάνει, παρά αυτά που είχαν κάνει. Σήμερα, ψυχολόγοι από το Πανεπιστήμιο Cornell και το Πανεπιστήμιο The New School for Social Research, μελέτησαν το περιεχόμενο των δηλώσεων μετάνοιας των συμμετεχόντων και όχι τον τρόπο με τον οποίο το ανέφεραν, δηλαδή αν έκαναν πράξη την επιθυμία τους ή όχι.

Μελετώντας τα αποτελέσματα έξι ερευνών, η ομάδα των ψυχολόγων παρουσιάζει νέα στοιχεία, τα οποία δημοσιεύονται στο περιοδικό Emotion. Σύμφωνα με τα ευρήματα, τα πράγματα για τα οποία μετανιώνουμε περισσότερο στη ζωή μας αφορούν στη μη ανταπόκριση των προσδοκιών του «ιδανικού εαυτού» μας, δηλαδή ότι δεν γίναμε το πρόσωπο που θέλαμε να είμαστε, σε αντίθεση με το να μην ζούμε σύμφωνα με τον «καθώς πρέπει εαυτό» μας, το πρόσωπο δηλαδή που θα έπρεπε να γίνουμε με βάση τις υποχρεώσεις και τις ευθύνες που μας αναλογούν.

Οι ερευνητές που παρακολούθησαν εκατοντάδες συμμετέχοντες, τους εξήγησαν αρχικά τη διαφορά μεταξύ εκείνων των πραγμάτων για τα οποία είχαν μετανιώσει και που αφορούσαν στον «ιδανικό εαυτό», δηλαδή αυτά που ήθελαν προσωπικά και δεν επιτεύχθηκαν, όπως τα όνειρά τους και τις φιλοδοξίες τους και του «καθώς πρέπει εαυτού», δηλαδή τους κανόνες που είχαν θέσει στον εαυτό τους ή την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους απέναντι σε άλλους, προτού τους ζητήσουν να καταγράψουν, να ονομάσουν και να ταξινομήσουν αυτά για τα οποία είχαν μετανιώσει στη ζωή τους.

Σε όλες τις μελέτες, οι συμμετέχοντες δήλωσαν ότι μετανιώνουν συχνότερα για πράγματα που αφορούν στον «ιδανικό εαυτό» τους (72% έναντι 28%), ανέφεραν περισσότερο πράγματα που συνδέονταν με τον «ιδανικό εαυτό» παρά με τον «καθώς πρέπει εαυτό» όταν τους ζητήθηκε να καταγράψουν τις απογοητεύσεις που ένιωθαν μέχρι τώρα στη ζωή τους (57% έναντι 43%) και όταν τους ζητήθηκε να ονομάσουν αυτό για το οποίο είχαν μετανιώσει περισσότερο στη ζωή τους, οι συμμετέχοντες ήταν πιθανότερο να αναφέρουν τη λύπη τους για το γεγονός ότι δεν εκπλήρωσαν τον «ιδανικό εαυτό» τους (76% έναντι 24% που αναφερόταν στον «καθώς πρέπει εαυτό»).

Οι ερευνητές στη συνέχεια εξέτασαν την πεποίθηση των συμμετεχόντων ότι ένας βασικός λόγος για τον οποίο μετανιώνουμε για πράγματα που αφορούν στην μη εκπλήρωση του «ιδανικού εαυτού» μας, συμβαίνει επειδή δεν μπορούμε να δράσουμε πρακτικά και ψυχολογικά εκείνη τη στιγμή για να επιδιορθώσουμε για ό,τι έχουμε μετανιώσει, σε αντίθεση με τις ενέργειες που κάνουμε για τον «καθώς πρέπει εαυτό» μας.

Για παράδειγμα, όταν παρουσίασαν στους συμμετέχοντες υποθετικά σενάρια που αφορούσαν στον «ιδανικό εαυτό» τους (όπως τα όνειρα ή τις σχέσεις που απαρνήθηκαν να επιδιώξουν) και υποθετικά σενάρια που αφορούσαν στον «καθώς πρέπει εαυτό» (όπως η αποτυχία να επισκεφθούν έναν συγγενή που ήταν βαριά άρρωστος ή η απιστία), οι συμμετέχοντες δήλωσαν ότι κάποιος θα μπορούσε να ενεργήσει ψυχολογικά και πρακτικά, για να αποκαταστήσει αυτά για τα οποία είχε μετανιώσει ο «καθώς πρέπει» εαυτός του, ενώ δεν μπορούσε να διορθώσει όσα δεν είχαν οδηγήσει στην εκπλήρωση του «ιδανικού εαυτού» του.

Οι ψυχολόγοι δεν υποστηρίζουν ότι ο μόνος λόγος που μετανιώνουμε περισσότερο για πράγματα που αφορούν στον «ιδανικό εαυτό» είναι επειδή τους δίνουμε λιγότερη προσοχή και δεν τα λύνουμε, αλλά πιστεύουν ότι αυτός είναι ένας βασικός παράγοντας που εξηγεί γιατί αυτά τα θέματα μας απασχολούν περισσότερο. Άλλοι πιθανοί λόγοι (που δεν ελέγχθηκαν στην τρέχουσα έρευνα) είναι ότι ο «ιδανικός εαυτός» μας είναι απλώς λιγότερο προσβάσιμος από τον «καθώς πρέπει εαυτό»» μας, πιο αφηρημένος και λιγότερο εξαρτώμενος από το περιβάλλον, κάτι που σημαίνει ότι τα πράγματα για τα οποία μετανιώνουμε, αναφορικά με τον «ιδανικό εαυτό» μας, πυροδοτούνται ευκολότερα.

Η μελέτη μας είναι η πρώτη που δείχνει ότι τα πιο εμφανή πράγματα που μετανιώνουμε στη ζωή μας, αφορούν συχνότερα αποτυχίες για τη μη εκπλήρωση του «ιδανικού εαυτού» παρά του «καθώς πρέπει εαυτού», καταλήγουν οι ψυχολόγοι. Και προσθέτουν: Eίναι η πρώτη μελέτη που καταγράφει το ρόλο που διαδραματίζουν οι συμπεριφοριστικοί και οι ψυχολογικοί μηχανισμοί αντιμετώπισης στην τάση των ανθρώπων να μετανιώνουν για τις αποτυχίες επίτευξης του «ιδανικού εαυτού» τους.

Μπορούμε να εφαρμόσουμε πρακτικά αυτά τα ευρήματα; Οι ψυχολόγοι εφιστούν την προσοχή μας δηλώνοντας ότι ο πιο ενδεδειγμένος τρόπος ζωής που θα ακολουθήσουμε, εξαρτάται από το βάρος που δίνουμε στον «καθώς πρέπει εαυτό» μας, σε σχέση με τον «ιδανικό εαυτό» μας.

Αν δίνετε ιδιαίτερη αξία στον «καθώς πρέπει εαυτό» σας, θα ήταν συνετό να φροντίσετε να ελαχιστοποιήσετε αυτά για τα οποία μπορεί να μετανιώσετε και να σκεφτείτε προσεκτικά προτού ενεργήσετε, προτείνουν οι ψυχολόγοι. Από την άλλη πλευρά, αν κάποιος είναι περιπετειώδης ως άνθρωπος που καθοδηγείται από τον «ιδανικό εαυτό», θα μπορούσε τελικά να καταλήξει να είναι πιο ευτυχισμένος ζώντας τη στιγμή χωρίς να κοιτάζει πίσω. Όπως έχουμε δείξει σε αυτή την έρευνα, ένα πρόσωπο που επικεντρώνεται στον «ιδανικό εαυτό» του πιθανώς προβληματίζεται περισσότερο αναφορικά με τα «θέλω» παρά με τα «πρέπει» του.


Πηγή: digest.bps.org.uk
Μελέτη: The ideal road not taken: The self-discrepancies involved in people’s most enduring regrets
Απόδοση-Επιμέλεια: PsychologyNow.gr

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...