PsychologyNow Team

Πώς να επικοινωνήσετε αποτελεσματικά με παιδιά που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας

Πώς να επικοινωνήσετε αποτελεσματικά με παιδιά που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας

PsychologyNow Team
παιδιά που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας περπατούν σε ένα δάσος
Image credit: Annie Spratt / unsplash.com

Τέσσερις μέθοδοι που διευκολύνουν την αποτελεσματική επικοινωνία με παιδιά που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας και συμπεριφοράς.


Υπάρχουν διάφορα προβλήματα ψυχικής υγείας, τα οποία εμποδίζουν την ικανότητα των παιδιών να επικοινωνούν αποτελεσματικά, όπως η Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ), η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) και η Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες.

Πρόκειται για διαταραχές, οι οποίες μπορεί να καταστήσουν τα παιδιά αδύναμα ή απρόθυμα να επικοινωνήσουν με τους γονείς τους, τους φίλους τους και τους δασκάλους τους. Αυτή μπορεί να είναι μια αποθαρρυντική εμπειρία για όλους τους εμπλεκόμενους, ιδιαίτερα για το ίδιο το παιδί, το οποίο μπορεί να νιώσει απομονωμένο, φοβισμένο, ακόμα και μη αγαπητό.

Ευτυχώς, υπάρχουν διάφορα διαθέσιμα είδη θεραπείας και άλλες εκπαιδευτικές και κοινωνικές δραστηριότητες, που μπορούν να βοηθήσουν στην ενίσχυση της επικοινωνίας. Αυτές οι μέθοδοι μπορούν να μεταμορφώσουν τη ζωή του παιδιού και να το βοηθήσουν να γίνει κοινωνικά και εκπαιδευτικά πιο λειτουργικό. Το συγκεκριμένο άρθρο παρουσιάζει τέσσερις μεθόδους, οι οποίες διευκολύνουν την αποτελεσματική επικοινωνία με παιδιά που αντιμετωπίζουν διάφορα προβλήματα ψυχικής υγείας και συμπεριφοράς.


Διαβάστε σχετικά: Τι είναι η Λογοθεραπεία και πότε πρέπει να ξεκινήσει ένα παιδί


Κοινωνικές ιστορίες

Η Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ) είναι μια διαταραχή που επηρεάζει έναν ολοένα αυξανόμενο αριθμό παιδιών. Παρ’ όλο που οι ψυχολόγοι και οι επαγγελματίες υγείας δεν έχουν καταφέρει έως σήμερα να προσδιορίσουν την αιτία του αυτισμού, τα συμπτώματά του είναι εμφανή εδώ και αρκετό καιρό.

Ένα από τα βασικά συμπτώματα του αυτισμού είναι η δυσκολία ενσυναίσθησης και ενσυναισθητικής επικοινωνίας. Τα παιδιά με αυτισμό δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν τα κοινωνικά μηνύματα και να κατανοήσουν τα συναισθήματα των άλλων, με αποτέλεσμα να συμπεριφέρονται με αντικοινωνικό ή ασυγκίνητο τρόπο.

Οι κοινωνικές ιστορίες είναι ένα ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο διδασκαλίας των παιδιών σχετικά με τον τρόπο που πρέπει να συμπεριφέρονται σε διαφορετικές, συχνά επαναλαμβανόμενες, κοινωνικές καταστάσεις. Μπορούν να διαβαστούν μαζί με τους γονείς ή με έναν δάσκαλο και να εξιστορούν διάφορες πλοκές, όπως δύο παιδιά που μοιράζονται ένα παιχνίδι ή ένα παιδί που είναι στεναχωρημένο και χρειάζεται παρηγοριά.

Ο ενήλικας μπορεί να συζητήσει την πλοκή με το παιδί και να το ρωτήσει, τι πιστεύει ότι συμβαίνει, πως αισθάνονται οι χαρακτήρες της ιστορίας, και τι πιστεύει ότι πρέπει να γίνει στη συγκεκριμένη περίπτωση. Μέσω την επαναλαμβανόμενης εξερεύνησης αυτών των σεναρίων, το παιδί θα εξοικειωθεί με αυτές τις καταστάσεις, και όταν προκύψουν στη ζωή του, θα ξέρει πως να επικοινωνήσει και να συμπεριφερθεί, χωρίς να στεναχωρήσει τον εαυτό του ή τους άλλους.

Θεραπεία μέσω της τέχνης

Έχει αποδειχτεί ότι η θεραπεία μέσω της τέχνης έχει θετική επίδραση τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες, που υποφέρουν από ένα ευρύ φάσμα κοινωνικών, ψυχικών και συναισθηματικών διαταραχών.

Για τα παιδιά με Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες υπάρχουν διάφορες θεραπευτικές υπηρεσίες, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν, ωστόσο η θεραπεία μέσω της τέχνης είναι ιδανική για να τα βοηθήσει να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, χωρίς τη χρήση λέξεων. Τα παιδιά που έχουν υποστεί τραυματικές εμπειρίες συχνά σταματούν να μιλάνε και αυτή η εκλεκτική αλαλία μπορεί να παραμείνει για πάντα, αν δεν αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά.

Οι επαγγελματίες εικαστικοί θεραπευτές βοηθάνε τα παιδιά να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους με έναν ασφαλή και μη επικριτικό τρόπο. Αυτό βοηθάει τα παιδιά να αναπτύξουν αυτοπεποίθηση και μέσω συζητήσεων σχετικά με το έργο τέχνης τους, ο γονέας ή ο θεραπευτής έχει τη δυνατότητα να αποκτήσει μια καλύτερη εικόνα για το παιδί και μπορεί να το βοηθήσει με πιο αποτελεσματικό τρόπο.

Παιχνίδια ρόλων

Η ενσάρκωση διαφόρων σεναρίων μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά που αντιμετωπίζουν ψυχικές διαταραχές. Τα παιχνίδια ρόλων δίνουν στο παιδί την ελευθερία να επικοινωνήσει με όποιον τρόπο θέλει, ενώ ταυτόχρονα το εισάγει σε καταστάσεις, όπου συνήθως δυσκολεύεται να επικοινωνήσει. Τα παιχνίδια ρόλων μοιάζουν με τις κοινωνικές ιστορίες και συχνά χρησιμοποιούνται συνδυαστικά.

Εάν το παιδί έχει να πάει σε ένα πάρτι γενεθλίων ή είναι η πρώτη μέρα στο καινούργιο σχολείο του, τα παιχνίδια ρόλων είναι ο τέλειος τρόπος να προετοιμαστεί για ένα πιθανώς δύσκολο συναισθηματικά γεγονός. Μέσα από την ενσάρκωση διαφόρων πιθανών σεναρίων, το παιδί μπορεί να αντιληφθεί ότι οι ενέργειές του καταλήγουν σε διαφορετικά συμπεράσματα, έτσι ώστε όταν φτάσει η μέρα, να ξέρει είτε πως να επικοινωνήσει καλύτερα με τους φίλους του στα γενέθλια είτε με τον καινούργιο δάσκαλό του στο σχολείο.


Διαβάστε σχετικά: Τέχνες & Ψυχοθεραπεία – Θεραπεία μέσω των Εικαστικών Τεχνών


Παιχνίδι με άμμο

Η αμμοθεραπεία είναι άλλη μια μέθοδος, η οποία χρησιμοποιείται συχνά σε παιδιά με αυτισμό, αλλά και σε παιδιά με Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες. Το παιδί ενθαρρύνεται να φτιάξει το δικό του κόσμο από διάφορες μινιατούρες και σχέδια μέσα σε μια αμμοδόχο. Η θεραπεία αυτή αποτελεί μια ευκαιρία για το παιδί να είναι δημιουργικό και να εκφράσει τις σκέψεις του με έναν μη λεκτικό τρόπο.

Οι θεραπευτές που εφαρμόζουν την αμμοθεραπεία μπορούν να παρατηρήσουν τον κόσμο του παιδιού και να του ζητήσουν να τους εξηγήσει τι συμβαίνει. Το σημαντικό στη αμμοθεραπεία είναι ότι στο τέλος της συνεδρίας, το παιδί μπορεί να χαλάσει τον κόσμο που έφτιαξε και να ανοικοδομήσει έναν ολοκαίνουργιο.

Η έλλειψη επικοινωνιακών δεξιοτήτων είναι συχνά το αποτέλεσμα συναισθημάτων στρες και άγχους, ωστόσο η αμμοθεραπεία βοηθάει το παιδί να καταλάβει ότι τίποτα δεν είναι τόσο σοβαρό ενώ το βοηθάει να κατευνάσει το άγχος του.

Συμπέρασμα

Η αποτελεσματική επικοινωνία μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολη για τα παιδιά και μπορεί να ενισχύσει τα υφιστάμενα ψυχικά προβλήματά τους. Είναι περιττό να ειπωθεί ότι το ίδιο δύσκολο είναι και για τους γονείς. Αντιμετωπίζοντας τα υποκείμενα προβλήματα και βοηθώντας το παιδί να αποδεχτεί τις σκέψεις και τα συναισθήματά του, εισάγοντάς το ταυτόχρονα στα συναισθήματα των άλλων, αποτελούν πρακτικές ζωτικής σημασίας για να το βοηθήσουμε να ζήσει μια υγιή και ευτυχισμένη ζωή.


Sof Andr
Απόδοση: Σοφία Ανδριανάκη - Μετάφραση και επιμέλεια ξενόγλωσσων άρθρων

Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή

 

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Διαβαστε ακομη

Βρείτε μας στα...