Μαριάνθη Σπουργίτη

Όταν οι γονείς χωρίζουν

Όταν οι γονείς χωρίζουν

γονείς χωρισμός παιδιά ψυχολογία

Η ιδανική συνθήκη για κάθε παιδί είναι το να παραμείνουν οι γονείς του για πάντα μαζί, καθώς η διάλυση της οικογένειας σημαίνει το “γκρέμισμα” του κόσμου του.


Στην πραγματικότητα, όμως, η συνύπαρξη δύο ενηλίκων πολλές φορές αποδεικνύεται περίπλοκη υπόθεση, ειδικά όταν κάνουν την εμφάνισή τους κάποια σημαντικά προβλήματα. Τα προβλήματα μεταξύ των γονέων γίνονται αντιληπτά από το παιδί, είτε εκείνοι το εκφράσουν λεκτικά είτε όχι.

Σε κάθε περίπτωση, ο χωρισμός των γονέων αποτελεί τόσο για τους ίδιους όσο και για το παιδί, οποιασδήποτε ηλικίας, ένα τραυματικό γεγονός. Τις περισσότερες φορές, μάλιστα, ο χωρισμός αποτελεί το τέλος μιας περιόδου συγκρούσεων, οι οποίες δεν έχουν περάσει απαρατήρητες από το παιδί. Ένα διαζύγιο είναι πάντα προτιμότερο από ένα οικογενειακό περιβάλλον βίαιης συμβίωσης.

Πώς να μιλήσουμε, λοιπόν, στα παιδιά για το διαζύγιο;

Τα παιδιά έχουν δικαίωμα να ενημερώνονται για οποιαδήποτε αλλαγή πρόκειται να συμβεί στην ζωή τους, πόσο μάλλον όταν πρόκειται για το διαζύγιο των γονιών τους. Η ανακοίνωση αυτή θα πρέπει να συνοδεύεται από τις απαραίτητες εξηγήσεις, ενώ οι απορίες των παιδιών θα πρέπει να απαντώνται και να παρουσιάζεται ένα αρκετά λεπτομερές σχέδιο της νέας τους ζωής. Οι γονείς θα πρέπει να μιλήσουν στα παιδιά ανάλογα με την ηλικία τους. Αυτό σημαίνει πως ίσως να χρειασθεί να μιλήσουν ξεχωριστά στο κάθε παιδί, εάν αυτά έχουν μεγάλη διαφορά ηλικίας.

Οποιαδήποτε και αν είναι η απόφαση που έχουν πάρει οι γονείς, θα πρέπει να ανακοινωθεί από κοινού, και από τους δυο γονείς, πάντοτε σε κλίμα ηρεμίας. Σε καμιά περίπτωση οι γονείς δε θα πρέπει να απευθύνουν στα παιδιά ερωτήματα, του τύπου «Θέλετε να χωρίσουμε;» ή «Τι νομίζετε εσείς για τον χωρισμό μας;». Η συζήτηση για το διαζύγιο γίνεται ακόμη δυσκολότερη στην περίπτωση που οι γονείς δεν έχουν ξεκαθαρίσει τα πράγματα μεταξύ τους, ειδικά στην περίπτωση που ο ένας από τους δύο δεν επιθυμεί καθόλου το διαζύγιο.

Οι συζητήσεις μεταξύ των γονέων θα πρέπει να γίνονται όταν τα παιδιά απουσιάζουν από το σπίτι και όχι όταν απλώς βρίσκονται σε άλλο δωμάτιο. Διότι υπάρχει ο κίνδυνος να γίνουν μάρτυρες διαπληκτισμών. Η τελική απόφαση θα πρέπει να ανακοινώνεται στα παιδιά μόνο όταν οι γονείς έχουν επιλύσει στο μεγαλύτερο μέρος τις μεταξύ τους διαφωνίες.

Οι γονείς οι οποίοι παρουσιάζονται ήρεμοι και ενωμένοι κατά την διάρκεια της συζήτησης, μειώνουν τις πιθανότητες εμφάνισης άγχους και φόβου στα παιδιά, γιατί διατηρούν σταθερή τη συναισθηματική ασφάλεια που υπήρχε και πριν από το διαζύγιο. Αντίθετα, ένας αγχωμένος και βυθισμένος στην θλίψη γονέας, θα μεταδώσει την ανάλογη εικόνα και αίσθηση για τη νέα κατάσταση και στο παιδί. Επίσης, θεωρείται σημαντικό να παρουσιασθεί ως κοινή, και από τους δύο γονείς, η απόφαση του χωρισμού, ακόμη και εάν αυτό δεν ισχύει, προκειμένου να αποφευχθεί ο διαχωρισμός του «καλού» και του «κακού» γονέα.

Στην διατήρηση της θετικής εικόνας των γονέων από τα παιδιά τους, συμβάλλει και η εκδήλωση των συναισθημάτων τους για την αλλαγή που πρόκειται να συμβεί στην ζωή τους. Ένας γονέας, ο οποίος δείχνει πολύ άνετος με τον χωρισμό ή πολύ χαρούμενος, μπορεί να προκαλέσει ερωτήματα στα παιδιά σχετικά με το εάν τα αγαπάει ακόμα ή εάν χαίρεται που φεύγει.

Με την ολοκλήρωση της συζήτησης, θεωρείται προτιμότερο οι γονείς να μην επαναφέρουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα το ζήτημα του διαζυγίου, παρά μόνο εάν κρίνεται απαραίτητο για να συζητηθούν θέματα τα οποία δεν είχαν συζητηθεί την προηγούμενη φορά ή στην περίπτωση που το ίδιο το παιδί θελήσει να μάθει περισσότερες λεπτομέρειες. Οι γονείς είναι απαραίτητο να δώσουν χώρο και χρόνο στα παιδιά για  να επεξεργασθούν τη νέα κατάσταση.

Επιπρόσθετα, θεωρείται μεγάλης σημασίας η διατήρηση μιας σταθερής σχέσης ανάμεσα στο παιδί και στο γονέα που φεύγει από το σπίτι, καθώς και με όλα τα μέλη της οικογένειας αυτού (παππού, γιαγιά, ξαδέρφια κ.α.). Είναι σημαντικό να μην αλλάξουν οι συνήθειες στην ζωή του παιδιού, όπως το Κυριακάτικο γεύμα στο σπίτι των παππούδων. Ωστόσο, θα πρέπει να αποφεύγονται οι κοινές ψυχαγωγικές έξοδοι των δύο γονέων, διότι έτσι δημιουργείται η ψευδαίσθηση στο παιδί ότι δεν έχει αλλάξει τίποτα και μπορεί να ελπίζει σε μια επανένωση της οικογένειας.

Μια ακόμη παράμετρος σταθερότητας αφορά στην εργασία του γονέα που παραμένει με το παιδί. Με άλλα λόγια, θα ήταν καλό να μην προστεθούν περισσότερες ώρες εργασίας, γιατί δημιουργείται με αυτό τον τρόπο άγχος και ανασφάλεια στο παιδί, το οποίο ξαφνικά βρίσκεται να “χάνει” και τους δυο γονείς του. Είναι προτιμότερο επίσης το πρώτο διάστημα το παιδί να μην αλλάξει ούτε σπίτι, ούτε σχολείο.

Από την άλλη, ποια είναι τα συναισθήματα που βιώνουν οι γονείς απέναντι στα παιδιά τους;

Η απόφαση ενός χωρισμού δημιουργεί συναισθήματα ενοχής στους γονείς, με αποτέλεσμα να είναι έτοιμοι να προσφέρουν τα πάντα στα παιδιά τους. Με αυτόν τον τρόπο προσπαθούν να κατευνάσουν τις τύψεις τους και να εφησυχάστουν ότι τα παιδιά περνάνε καλά και ότι ο χωρισμός δεν τους κοστίζει.

Επίσης, οι γονείς διακατέχονται από ανασφάλεια σχετικά με την ανατροφή των παιδιών τους. Ο γονέας ο οποίος έχει παραμείνει με τα παιδιά φοβάται για το εάν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις νέες τους ανάγκες ή εάν θα μπορέσει να αποφύγει σημαντικά λάθη.

Αντίστοιχα, ο γονέας που φεύγει από το σπίτι έχει να αντιμετωπίσει τον φόβο ότι τα παιδιά μπορεί να αγαπάνε περισσότερο αυτόν που μένει μαζί τους ή ότι θα χαθεί η μεταξύ τους οικειότητα και σχέση.

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...