Μήπως βλέπουμε την χρήση των Smartphone με λάθος τρόπο; Μπορεί ο εθισμός στα «έξυπνα» τηλέφωνα να έχει στοιχεία υπερκοινωνικότητας και όχι αντικοινωνικότητας;
Όλοι μας γνωρίζουμε ανθρώπους που δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς τη φωτεινή οθόνη του τηλεφώνου τους για περισσότερο από λίγα λεπτά, στέλνοντας συνεχώς μηνύματα και τσεκάροντας διαρκώς ποιοι φίλοι τους είναι συνδεδεμένοι στα κοινωνικά δίκτυα.
Αυτά αποτελούν παραδείγματα της αντικοινωνικής συμπεριφοράς που προκαλείται από τον εθισμό στα «έξυπνα» τηλέφωνα, ένα φαινόμενο που έχει τραβήξει την προσοχή των μέσων μαζικής ενημέρωσης τους τελευταίους μήνες και έχει οδηγήσει επενδυτές και καταναλωτές να ζητήσουν από τους κολοσσούς της τεχνολογίας να αντιμετωπίσουν αυτό το πρόβλημα.
Αλλά μήπως βλέπουμε την κατάσταση αυτή με λάθος τρόπο; Μπορεί ο εθισμός στα «έξυπνα» τηλέφωνα να έχει στοιχεία υπερκοινωνικότητας και όχι αντικοινωνικότητας;
Ο καθηγητής Samuel Veissière, ένας γνωστικός ανθρωπολόγος που μελετά την εξέλιξη της γνωστικής λειτουργίας και του πολιτισμού, εξηγεί ότι η επιθυμία μας να παρακολουθούμε τους άλλους, αλλά και να μας βλέπουν και να μας παρακολουθούν οι άλλοι, έχει τις ρίζες του στο εξελικτικό μας παρελθόν. Οι άνθρωποι εξελίχθηκαν όντας ένα μοναδικό κοινωνικό είδος και απαιτούν συνεχή συνεισφορά από τους άλλους, αναζητώντας έναν οδηγό για την υιοθέτηση μίας πολιτισμικά κατάλληλης συμπεριφοράς. Αυτός είναι επίσης ένας τρόπος για να βρουν νόημα, στόχους και μία αίσθηση ταυτότητας στη ζωή τους.
Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Frontiers in Psychology, ο Samuel Veissière και ο Moriah Stendel, ερευνητές από το Τμήμα Ψυχιατρικής του πανεπιστημίου McGill, εξέτασαν την τρέχουσα βιβλιογραφία σχετικά με τη δυσλειτουργική χρήση της «έξυπνης τεχνολογίας» μέσω μίας εξελικτικής οπτικής και διαπίστωσαν ότι οι εθιστικές έξυπνες λειτουργίες έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: επικεντρώνονται στην ανθρώπινη επιθυμία για σύνδεση με άλλους ανθρώπους.
Οι υγιείς παρορμήσεις μπορούν να μετατραπούν σε ανθυγιεινούς εθισμούς
Παρόλο που τα «έξυπνα» τηλέφωνα εκμεταλλεύονται μια φυσιολογική και υγιή ανάγκη για κοινωνικότητα, ο καθηγητής Veissière συμφωνεί ότι ο ρυθμός και η ένταση της υπερσυνδεσιμότητας, ωθεί το σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου να λειτουργεί σε υπερτάχυνση, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε ανθυγιεινούς εθισμούς.
Στις μεταβιομηχανικές κοινωνίες, όπου τα τρόφιμα είναι άφθονα και άμεσα διαθέσιμα, η επιθυμία μας για την κατανάλωση λίπους και ζάχαρης, που έχει δημιουργηθεί από τις εξελικτικές πιέσεις του παρελθόντος μας, μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε ανικανοποίητη υπερβολική κατανάλωση και να οδηγήσει στην εμφάνιση παχυσαρκίας, διαβήτη και καρδιακών παθήσεων. Οι ανταμοιβές της χρήσης «έξυπνων» τηλεφώνων ως μέσο σύνδεσης, μπορούν παρομοίως να σφετεριστούν δημιουργώντας ένα «μανιακό θέατρο» υπερκοινωνικής παρακολούθησης, γράφουν οι ερευνητές.
Έχει δημιουργηθεί πολύς πανικός γύρω από αυτό το θέμα, υποστηριζει ο Veissière. Προσπαθούμε να προσφέρουμε κάποια καλά νέα και να δείξουμε η επιθυμία μας για ανθρώπινη αλληλεπίδραση είναι αυτή που είναι εθιστική και ότι υπάρχουν αρκετά απλές λύσεις για να αντιμετωπίσουμε αυτό το πρόβλημα.
Η απενεργοποίηση των ειδοποιήσεων και ο προγραμματισμός των χρόνων για τον έλεγχο των κινητών σας μπορεί να βοηθήσουν σημαντικά στην ανάκτηση του ελέγχου από την εξάρτηση των «έξυπνων» τηλεφώνων. Οι έρευνες δείχνουν ότι οι πολιτικές στο χώρο εργασίας που απαγορεύουν την ανταλλαγή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου τις βραδινές ώρες και τα Σαββατοκύριακα, είναι επίσης σημαντικές.
Αντί να αρχίσουμε να εντάσσουμε σε κανόνες τις εταιρείες τεχνολογίας ή τη χρήση αυτών των συσκευών, χρειάζεται να ξεκινήσει μια συζήτηση για τον κατάλληλο τρόπο χρήσης των «έξυπνων» τηλεφώνων, δήλωσε ο καθηγητής σε πρόσφατη συνέντευξή του. Οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί χρειάζεται να γνωρίζουν πόσο σημαντική είναι μία τέτοια πρωτοβουλία.
Ακολουθούν ορισμένες κατευθύνσεις για την ανάκτηση του ελέγχου αναφορικά με τον εθισμό στα «έξυπνα» τηλέφωνα:
1. Χαλαρώστε και γιορτάστε το γεγονός ότι ο εθισμός σας αντανακλά μια φυσιολογική επιθυμία σας να συνδεθείτε με τους άλλους!
2. Απενεργοποιήστε τις ειδοποιήσεις και ορίστε συγκεκριμένους χρόνους για τον έλεγχο του κινητού σας.
3. Δημιουργήστε «πρότυπα πρωτόκολλα» με τους φιλικούς, οικογενειακούς και εργασιακούς κύκλους σας για να ορίσετε σαφείς προσδοκίες αναφορικά με τους χρόνους επικοινωνίας σας.
Πηγή: medicalexpress.com
Έρευνα: Frontiers in Psychology
