H προσέγγιση των Gottman και Levenson φάνηκε να μπορεί να προβλέψει το διαζύγιο κατά 93%.
Σε μια έρευνα του 2000 δυο ερευνητές (ο John Gottman από το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον και ο Robert Wayne Levenson από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια – Berkeley) διερεύνησαν την προβλεψιμότητα των διαζυγίων σε μακροχρόνιες σχέσεις. Πιο συγκεκριμένα κατάφεραν να βρουν μεταξύ άλλων ότι υπάρχουν 4 είδη συμπεριφοράς τα οποία πιθανότατα μπορούν να οδηγήσουν σ’ ένα διαζύγιο εάν τείνουν να εμφανίζονται συχνά. Το μοντέλο των Gottman και Levenson (2000) φάνηκε να μπορεί να προβλέψει το διαζύγιο κατά 93%.
Πιο συγκεκριμένα:
Δυο περίοδοι έχουν βρεθεί να είναι οι πιο κρίσιμες για τη διατήρηση/συνέχιση ενός γάμου:
–Τα πρώτα επτά χρόνια ενός γάμου κατά τα οποία τα μισά ζευγάρια παίρνουν διαζύγιο
–Την περίοδο κατά την οποία το πρώτο παιδί φτάνει στην ηλικία των 14 ετών η οποία έχει θεωρηθεί ως περίοδος χαμηλής συζυγικής ικανοποίησης κατά τη διάρκεια της κοινής ζωής ενός ζευγαριού (Gottman & Levenson, 2000).
Οι τέσσερις συμπεριφορές οι οποίες μπορούν να προβλέψουν το διαζύγιο αποκαλέστηκαν «οι τέσσερις καβαλάρηδες της αποκάλυψης». Αυτές είναι:
1. Περιφρόνηση: Όταν συμπεριφέρεσαι ή πιστεύεις πως ο/η σύντροφος σου είναι λιγότερο άξιος/α από ‘σένα, δηλαδή όχι ίσος/η μ’ εσένα. Πιστεύεις πως εσύ έχεις πάντα δίκιο, πως τα κάνεις όλα καλύτερα, είσαι ο/η έξυπνος/η του σπιτιού οπότε ο/η σύντροφος δείχνει πως δε μπορεί να κάνει τίποτα σωστά. Όσο κι αν καταβάλλει προσπάθεια να σ’ εντυπωσιάσει και να κάνει τα πράγματα σωστά, εσύ πιθανώς δε θα το δεις, ούτε θα το παραδεχθείς εξαιτίας της πεποίθησης σου πως είσαι σε όλα καλύτερος/η. Με αυτό τον τρόπο απλά δε νοιάζεσαι για τον/την σύντροφο σου, για τις όποιες σκέψεις και συναισθήματα έχει.
2. Κριτική: Άμεσα συνδεόμενη με την περιφρόνηση. Η κριτική δεν έχει να κάνει τόσο με το να σχολιάζεις πράγματα που σ’ ενοχλούν, αλλά περισσότερο με το να χρησιμοποιείς ταμπέλες οι οποίες δεν χαρακτηρίζουν το ταίρι σου. Μια πράξη, μια φράση, ένα λάθος δε χαρακτηρίζουν συνολικά έναν άνθρωπο! Ο/η κάθε σύντροφος έχει και χαρίσματα και αδυναμίες.
3. Κωλυσιεργία: Εδώ μιλάμε ουσιαστικά για τον απότομο τερματισμό μιας συζήτησης. Οι καυγάδες δεν είναι ευχάριστοι αλλά οι λύσεις προκύπτουν μέσα από συνομιλίες. Το ν’ αρνείσαι μια συζήτηση είναι σαν να κλείνεις μια πόρτα στα μούτρα του/της συντρόφου σου. Τα κακά νέα είναι πως με την κωλυσιεργία δεν αλλάζεις, εσύ, δεν αλλάζει το ταίρι σου, δεν αλλάζει τίποτα.
4. Αμυντικότητα: Κανένας δε μπορεί να είναι συνεχώς το θύμα, κανένας δε μπορεί να είναι συνεχώς υπεύθυνος για όλα τα προβλήματα. Εάν ένα ζευγάρι έχει προβλήματα τότε και οι δυο έκαναν λάθη. Υπάρχει μια γνωστή φράση που λέει: “Χρειάζονται δύο για να χορέψουν ταγκό”. Έτσι ανά διαστήματα πρέπει και οι δυο σύντροφοι να παραδέχονται τα λάθη τους και ν’ αναγνωρίζουν το δίκιο του/ης άλλου/ης. Το να παίρνεις την ευθύνη για κάτι δεν είναι πάντα ευχάριστο κι εύκολο αλλά μπορεί να κρατήσει μια κακή κατάσταση σ’ ένα κόσμιο επίπεδο.
Αλλά αφού όλοι μας λίγο-πολύ θα συμπεριφερθούμε με τους τέσσερις παραπάνω τρόπους, ποια είναι άραγε τα κλειδιά για να κρατήσουμε μια σχέση δυνατή και ζωντανή; Λοιπόν, το πρώτο πράγμα που οφείλουμε να έχουμε στο μυαλό μας είναι πως συνήθως γνωρίζουμε πολύ καλά τις στιγμές κατά τις οποίες πληγώσαμε του/τις συντρόφους μας. Οπότε όταν παρατηρούμε πως μια ή περισσότερες συμπεριφορές μας ενοχλούν τους/τις συντρόφους μας καλύτερα να τις αποφεύγουμε.
Επιπροσθέτως, μπορούμε πάντα να τις αντικαθιστούμε με θετικές πράξεις, όπως:
1. Χιούμορ: Μην τα παίρνεις όλα τόσο σοβαρά. Μάθε να γελάς με πολλά που σου συμβαίνουν! Δεν είσαι τέλειος/α, το ταίρι σου δεν είναι τέλειο, ούτε καν η ίδια η ζωή είναι τέλεια. Κάποιες φορές προσπάθησε απλά να χαλαρώσεις.
2. Ευγνωμοσύνη: Αν δεν μπορείς να νιώσεις τώρα ευγνωμοσύνη για όσα έχεις, τότε ποτέ δε θα αγγίξεις την ευτυχία!
3. Συγχώρεση: Η λέξη “συγχωρώ” πάνω απ’ όλα σημαίνει “κατανοώ”. Προσπάθησε να κατανοείς και να θυμάσαι πως όλοι κάνουμε λάθη και δεν υπάρχει εξαίρεση σ’ αυτό. Όταν συγχωρείς αληθινά, αυξάνεις το ευ-ζειν σου καθώς νιώθεις πως ανεξαρτήτως της διαφορετικότητας μεταξύ διαφόρων ατόμων, τα ανθρώπινα όντα μοιράζονται πολλά κοινά χαρακτηριστικά μεταξύ τους.
4. Γνωστοποίηση: Προσπάθησε να μην κρίνεις και να μην κάνεις δηλώσεις κρίνοντας τον/την σύντροφο σου. Δεν είμαστε οι σκέψεις, τα αισθήματα και οι πράξεις μας. Είμαστε κάτι πολύ περισσότερο. Οπότε οι ταμπέλες συνήθως δε λένε πολλά για τους ανθρώπους. Από την άλλη, προσπάθησε να λες ξεκάθαρα την άποψη σου και μην καταπιέζεις τα συναισθήματα και τις σκέψεις σου. Μίλα ειλικρινά και θαρραλέα χωρίς όμως να προσβάλλεις το ταίρι σου. Πάντα να προσπαθείς να ξεκαθαρίζεις τα πράγματα ώστε να νιώθεις πως και οι δυο γνωρίζετε πως βαίνει η μεταξύ σας σχέση.
Πηγές:
Brodwin, E. (2015) 4 behaviors are the most reliable predictors of divorce. Retrieved from: http://www.businessinsider.com/4-behaviors-can-predict-divorce-2015-1.
Gottman, J. M. &Levenson, R. W. (2000). The Timing of Divorce: Predicting When a Couple Will Divorce Over a 14-Year Period. Journal of Marriage and the Family 62 (August 2000): 737–745.
