«Τα δικαιώματα των παιδιών που ζουν σε ιδρύματα/Τα αόρατα παιδιά» είναι το έργο που υλοποίησε το σωματείο Θεσσαλονίκης «Δίκτυο Αναδόχων Γονέων και Εθελοντών για την εξωιδρυματική κοινωνική φροντίδα των ανηλίκων «Δικαίωμα στην Οικογένεια» με εταίρο την Αναπτυξιακή Εταιρεία Μείζονος Αστικής Θεσσαλονίκης (ΜΑΘ ΑΑΕ) στο πλαίσιο του Προγράμματος Αctive citizens fund με διαχειριστή το ΄Ιδρυμα Μποδοσάκη και την Οργάνωση SolidarityNow. Το ΄Εργο έλαβε χώρα σε τέσσερις πόλεις της Ελλάδας (Καλαμάτα, Ιωάννινα, Θεσσαλονίκη, Αθήνα) με στόχο να διαχυθεί η ενημέρωση και η πληροφορία όσο το δυνατόν ευρύτερα.
Συνεργαζόμενοι φορείς υπήρξαν η Εταιρεία Προστασίας Ανηλίκων Καλαμάτας, ο Δήμος Ιωαννίνων, η Οργάνωση «ΕΛΙΖΑ Εταιρία Κατά της Κακοποίησης του Παιδιού» ενώ συμμετείχε σε όλες τις δράσεις η Δ/νση Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού.
Το ΄Εργο είχε ως έναυσμα και άξονα την Ειδική ΄Εκθεση της Ανεξάρτητης Αρχής Συνήγορος του Πολίτη – Κύκλος Δικαιωμάτων των Παιδιού που δημοσιεύθηκε το 2015 με τίτλο: «Τα δικαιώματα των παιδιών που ζουν σε ιδρύματα/ Διαπιστώσεις και προτάσεις του Συνηγόρου για τη λειτουργία των ιδρυμάτων παιδικής προστασίας». Για πρώτη φορά, η ΄Εκθεση εντόπιζε – μετά από δεκαετή ενδελεχή έρευνα του Βοηθού Συνηγόρου του Πολίτη – τα σημαντικά κενά στο σύστημα παιδικής προστασίας της χώρας που οδηγούν αποκλειστικά τα ευάλωτα παιδιά σε ιδρύματα, εντόπιζε τις εξακολουθητικές παραβιάσεις των δικαιωμάτων των παιδιών αυτών, όπως τα δικαιώματα περιγράφονται στη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, την έλλειψη εναλλακτικής οικογενειακής φροντίδας και κάθε εποπτείας από το κράτος, που θα διασφάλιζε την ευημερία των παιδιών.
Το ΄Εργο ξεκίνησε την 1η Νοεμβρίου 2021 και λήγει στις 30 Σεπτεμβρίου 2023. Επέλεξε και εφάρμοσε την διαδικασία διάχυσης της πληροφορίας και της παρέμβασης «από κάτω προς τα πάνω», ελλείψει αφενός θεσμικού πλαισίου για την εποπτεία και το έλεγχο των ιδρυμάτων που διαβιούν χιλιάδες παιδιά με σοβαρά τραυματικά βιώματα και χωρίς κανέναν ατομικό, προστατευτικό πλαίσιο που θα διασφαλίζει την συνεπή τήρηση των δικαιωμάτων τους, αφετέρου μιας επανειλημμένα διαπιστωμένης ανυπαρξίας ή υποστελέχωσης των υπηρεσιών της κοινότητας (Δήμων και Περιφερειών) αλλά και της απουσίας στόχου και πολιτικής προτεραιότητας στην προστασία των ευάλωτων παιδιών και νέων.
Έτσι επιλέχθηκε η επιμόρφωση των εργαζομένων κοινωνικών επιστημόνων σε δομές κοινωνικής προστασίας, εκπαίδευσης, τοπικής αυτοδιοίκησης, νοσηλευτικών ιδρυμάτων ώστε αυτοί να εφαρμόσουν και έμμεσα να επιβάλλουν προς τα «πάνω», προς τις διοικήσεις, τις κυβερνήσεις, τον ενδεικνυόμενο τρόπο κοινωνικής εργασίας προς όφελος των παιδιών των ιδρυμάτων. Επιμορφώθηκαν με συμμετοχικό και διαδραστικό τρόπο 331 κοινωνικοί επιστήμονες μέσω των 4 σεμιναρίων επιμόρφωσης, ενώ ευαισθητοποιήθηκαν και ενημερώθηκαν για τα δικαιώματα των παιδιών που ζουν σε ιδρύματα 5.328 άτομα μέσω της ιστοσελίδας του φορέα υλοποίησης www.fosterparentsnet.gr και του ραδιοτηλεοπτικού σποτ ως παραδοτέων του ΄Εργου αλλά και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης με παρουσίαση θεμάτων που αφορούσαν στην συνηγορία παιδιών που ζουνν σε κλειστές δομές φροντίδας.
Τέλος ένα εγχειρίδιο με όλες τις επιμορφωτικές εισηγήσεις που παρουσιάστηκαν σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος είναι διαθέσιμο σε κάθε ενδιαφερόμενο ως μακροχρόνια βιώσιμο αποτέλεσμα του μοναδικού στο αντικείμενό του ΄Εργου.
Το πρόγραμμα κλείνει τον κύκλο του με την οργάνωση της Εκδήλωσης Λήξης του Προγράμματος στις 3 Οκτωβρίου 2023 και ώρα 17.00 στην αίθουσα Εκδηλώσεων του ΄Ενωσης Συντακτών Μακεδονίας – Θράκης (ΕΣΗΕΜΘ), Στρ. Καλλάρη 5, Λευκός Πύργος στη Θεσσαλονίκη. Ενήλικα άτομα που έζησαν μέρος της ζωής τους σε ιδρύματα και ανάδοχοι ή θετοί γονείς που έμαθαν τί σημαίνει να μεγαλώνει ένα παιδί σε ίδρυμα και πώς θεραπεύεται το «τραύμα» με την τοποθέτηση του παιδιού σε μια ανάδοχη οικογένεια, θα μας δώσουν τις δικές τους προσωπικές μαρτυρίες. Μαζί με τη σύντομη παρουσίαση των αποτελεσμάτων του ΄Εργου θα αναφερθούμε στο ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης στην παιδική προστασία και θα συζητήσουμε για την πρόοδο του θεσμού της αναδοχής και πόσο αυτή συνέβαλε στην προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών των ιδρυμάτων.
Το έργο «Τα δικαιώματα των παιδιών που ζουν σε ιδρύματα/Τα αόρατα παιδιά» υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, με φορέα υλοποίησης το Δίκτυο Αναδόχων Γονέων και Εθελοντών για την εξωιδρυματική κοινωνική φροντίδα των ανηλίκων «Δικαίωμα στην Οικογένεια» και εταίρο την Αναπτυξιακή Εταιρεία Μείζονος Αστικής Θεσσαλονίκης (ΜΑΘ ΑΕΕ – Α.Ο.Τ.Α) Το πρόγραμμα Active citizens fund, ύψους € 13,5 εκ., χρηματοδοτείται από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία και είναι μέρος του χρηματοδοτικού μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) περιόδου 2014 – 2021, γνωστού ως EEA Grants.
Το πρόγραμμα στοχεύει στην ενδυνάμωση και την ενίσχυση της βιωσιμότητας της κοινωνίας των πολιτών και στην ανάδειξη του ρόλου της στην προαγωγή των δημοκρατικών διαδικασιών, στην ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τη διαχείριση της επιχορήγησης του προγράμματος Active citizens fund για την Ελλάδα έχουν αναλάβει από κοινού το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το SolidarityNow.Διαβάστε περισσότερα εδώ: www.activecitizensfund.gr
