Ανακοίνωση του Κλάδου Αυτοκαταστροφικών Συμπεριφορών της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας για την 10η Σεπτεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Πρόληψης των Αυτοκτονιών.
Η 10η Σεπτεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Πρόληψης της Αυτοκτονίας με απόφαση της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (Π.Ο.Υ.) προκειμένου να εστιάσει την παγκόσμια προσοχή σε αυτό το φαινόμενο με στόχο την ευαισθητοποίηση μέσω ανάληψης δράσεων πρόληψης και θεραπείας.
Η αυτοκτονία είναι ένα μείζον πρόβλημα της δημόσιας υγείας σε παγκόσμιο επίπεδο. Αφορά τον καθένα, ανεξαρτήτως φύλου, φυλής ή κοινωνικοοικονομικής τάξης.
Η αυτοκτονία είναι μια σιωπηλή επιδημία, που επηρεάζει εκατομμύρια ζωές κάθε χρόνο. Ξεπερνά τα σύνορα, τους πολιτισμούς και τα κοινωνικοοικονομικά υπόβαθρα, καθιστώντας την, παγκόσμια πρόκληση που απαιτεί συλλογική δράση. Τα στατιστικά στοιχεία είναι συγκλονιστικά: σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ., περίπου 800.000 άνθρωποι αυτοκτονούν ετησίως. Στην πραγματικότητα οι αυτοκτονίες είναι πολύ περισσότερες αυτών που καταγράφονται, ενώ δεν υπάρχουν στοιχεία για τις μη θανατηφόρες απόπειρες, οι οποίες εκτιμάται ότι είναι 15-20 φορές περισσότερες των καταγεγραμμένων αυτοκτονιών.
Η αυτοκτονία είναι μεταξύ των κορυφαίων 20 αιτιών θανάτου για ανθρώπους όλων των ηλικιών και δεύτερη κυριότερη αιτία θανάτου μεταξύ των νέων ηλικίας από 15-29 ετών.
Η αιτιολογία της αυτοκτονίας είναι πολυπαραγοντική. Οι παράγοντες που συμμετέχουν μπορεί να είναι γενετικοί, ψυχολογικοί και κοινωνικοί, όπως τραυματικές εμπειρίες, διαπροσωπικές συγκρούσεις, κοινωνική απομόνωση, οικονομικές δυσκολίες, μείζονα γεγονότα ζωής, πανδημίες, συγκεκριμένες ψυχιατρικές διαταραχές. Οι ψυχικές διαταραχές συνήθως προϋπάρχουν κατά το χρόνο της αυτοκτονίας.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η αυτοκτονία μπορεί να προληφθεί και αυτό πρέπει να αποτελεί το βασικό μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Πρόληψης της Αυτοκτονίας.
Ένα από τα πρώτα βήματα για την πρόληψη της αυτοκτονίας είναι η σωστή ενημέρωση και εκπαίδευση για το φαινόμενο της αυτοκτονικής συμπεριφοράς μέσω του συντονισμού των κυβερνητικών υπηρεσιών της ψυχικής υγείας, της εκπαίδευσης, της κοινωνικής πρόνοιας, της απασχόλησης και της δικαιοσύνης.
Η πρόσβαση σε ποιοτική φροντίδα ψυχικής υγείας είναι ένα θεμελιώδες δικαίωμα που πολλοί εξακολουθούν να μην απολαμβάνουν. Η έγκαιρη παρέμβαση και η πρόσβαση στην κατάλληλη φροντίδα μπορούν να σώσουν ζωές.
Η εκπαίδευση είναι ένα ισχυρό εργαλείο για την καταπολέμηση της αυτοκτονίας. Η εκπαίδευση στην πρόληψη της αυτοκτονίας πρέπει να είναι διαθέσιμη σε όλους.
Η προώθηση της ανθεκτικότητας και των δεξιοτήτων αντιμετώπισης είναι μια άλλη βασική πτυχή της πρόληψης της αυτοκτονίας. Μπορεί να βοηθήσει τα άτομα να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις της ζωής χωρίς να υποκύπτουν στην απελπισία.
Κάθε ζωή είναι πολύτιμη και κάθε άτομο που αγωνίζεται με αυτοκτονικές σκέψεις αξίζει τη φροντίδα και την υποστήριξή μας.
Ως κοινωνία πρέπει να σταθούμε μαζί για να καταπολεμήσουμε την αυτοκτονία, να ευαισθητοποιήσουμε και να προωθήσουμε έναν κόσμο όπου κάθε μέρα να είναι μια ημέρα επιλογών που επιβεβαιώνουν τη ζωή. Η αυτοκτονία αποτελεί ένα πολυσύνθετο πρόβλημα, και μόνο με συλλογική προσπάθεια με στόχο τη μείωση του κινήτρου της αυτοκτονίας μέσω των μέτρων πρόληψης, μπορεί να αντιμετωπιστεί.
Ας γίνει στόχος μας η δημιουργία ενός κόσμου όπου η ελπίδα θα υπερισχύει.
Το βασικό μήνυμα της ημέρας αυτής είναι ότι η αυτοκτονία μπορεί να προληφθεί. Είναι αυτή η μέρα που υπενθυμίζει στις κυβερνήσεις ότι το φαινόμενο αυτό οφείλει να αποτελεί την προτεραιότητα της δημόσιας υγείας. Είναι η μέρα επίσης που όλοι οι πολίτες θα πρέπει να ενημερώνονται για την αυτοκτονική συμπεριφορά. Αυτή είναι μια σημαντική Ημέρα για την ΕΨΕ καθώς δουλεύει πάνω στο πεδίο αυτό και συμβάλλει στην ευαισθητοποίηση για την πολυπλοκότητα και το μέγεθος του παγκοσμίου αυτού φαινομένου.
Ο Κλάδος Αυτοκαταστροφικών Συμπεριφορών
Η. Τζαβέλλας
Δ. Καραΐσκος
Θ. Παπασλάνης
