Τα στερεότυπα και το στίγμα με απέτρεψαν να μιλήσω για τη διατροφική διαταραχή μου

“Δε διδάχθηκα ποτέ ότι είναι αποδεκτό να μιλάω ως άντρας για τα προβλήματά μου, πόσο μάλλον για την ψυχική ασθένειά μου. Η εμπειρία όμως του μοιράσματος υπήρξε για μένα όχι μόνο απελευθερωτική, αλλά με έφερε κοντά στους ανθρώπους που νόμιζα ότι θα με απορρίψουν”.

Έχετε βιώσει και εσείς ψυχική ασθένεια και θέλετε να μοιραστείτε την ιστορία σας, πολεμώντας το στίγμα για την ψυχική ασθένεια; Στείλτε το άρθρο σας για τις Καταθέσεις Ψυχής στο articles@psychologynow.gr.

Στα τέλη του 2018 διαγνώσθηκα με βουλιμία. Παρ’ όλο που ήδη υπέφερα για καιρό, ζούσα σε άρνηση ότι κάτι δεν πήγαινε καλά και ότι χρειαζόμουν βοήθεια. Όπως συμβαίνει σε πολλούς νεαρούς άντρες, έτσι και στη δική μου περίπτωση, μου έλεγαν ότι απλά θα πρέπει να ξεπεράσω το πρόβλημά μου. Αντί να μιλάμε για αυτά που μας προβληματίζουν, μάς λένε να τα καταπιέσουμε και να συνεχίσουμε να προχωράμε μπροστά.

Αν και το μήνυμα για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας είναι ωφέλιμο σε κάποιο βαθμό, συνήθως ξεπερνάει τα όρια και γίνεται επιβλαβές. Λόγω του ότι ποτέ δεν είχα ενημερωθεί κατάλληλα για την ψυχική ασθένεια, δεν μπορούσα να αντιληφθώ τα προβλήματα που με ταλαιπωρούσαν καθημερινά.

Ήξερα ότι κάτι δεν πήγαινε καλά, ωστόσο ποτέ δεν σκέφτηκα ότι ήταν κάτι που μπορούσα να αλλάξω.

Πίστευα ότι οι αρνητικές σκέψεις που έκανα ήταν απλώς κομμάτι της ζωής μου και ότι ούτε εγώ ούτε κανένας άλλος δεν μπορεί να τις αλλάξει. Για πολύ καιρό έπνιγα μέσα μου αυτά τα συναισθήματα. Σε κάποιο βαθμό, τα χρησιμοποιούσα ως μια προσπάθεια να αποδείξω πόσο σκληρός μπορούσα να γίνω, αγνοώντας τα και προσπαθώντας να τα ξεπεράσω μόνος μου.

Αυτή η ιδέα της προσπάθειας να παλεύω μόνος με τον πόνο μου, χωρίς καμιά βοήθεια, ενισχύθηκε ακόμα περισσότερο στην καθημερινή μου ζωή. Κατά τη διάρκεια των χειρότερων περιόδων της ψυχικής μου ασθένειας, ήμουν επικεφαλής της πανεπιστημιακής ομάδας πυγμαχίας. Πρόκειται για μια θέση που σχετίζεται με την υγεία, τη δύναμη, τον αθλητισμό.

Όμως, παρόλο που αυτή η θέση έδειχνε τόσο στους άλλους όσο και στον εαυτό μου ότι είμαι σωματικά υγιής, με έκανε να αποκρύψω το γεγονός ότι χειροτέρευα ψυχικά. Αποκλείεται να είμαι ψυχικά ασθενής αφού κάνω όλα αυτά τα υγιή πράγματα, σκεφτόμουν. Όλες αυτές ήταν απόπειρες να αποφύγω τα προβλήματά μου, αντί να τα μοιραστώ με άλλους και να ζητήσω βοήθεια.

Προτού πάρω τελικά την απόφαση να τηλεφωνήσω τον γιατρό μου για να ζητήσω βοήθεια, είχα αρχίσει να ανησυχώ για την ψυχική μου κατάσταση.

Ξεκίνησα να αναζητώ στο διαδίκτυο και άλλους άντρες με παρόμοια εμπειρία. Δυστυχώς, δεν μπόρεσα να βρω κανέναν που να μιλά ανοιχτά για τις εμπειρίες του με τις διατροφικές διαταραχές.

Αυτό ενίσχυσε ακόμη περισσότερο την ιδέα μου ότι οι άντρες προφανώς δεν υποφέρουν από διατροφικές διαταραχές, καθώς δεν υπάρχουν πουθενά άντρες που να τις δηλώνουν. Όμως, το θέμα δεν είναι ότι οι άντρες δεν αντιμετωπίζουν αυτά τα προβλήματα, αλλά ότι η συζήτηση γι’ αυτά τα προβλήματα θεωρείται αδυναμία.

Διαβάστε σχετικά: Το Στίγμα της Διπολικής Διαταραχής προερχόταν από μέσα μου

Ήθελα σιγά-σιγά να αλλάξω αυτή την άποψη. Όταν άρχισα να ανοίγομαι στους γύρω μου σχετικά με τη διάγνωσή μου, αισθάνθηκα ανακούφιση. Οι περισσότεροι φίλοι μου και η οικογένειά μου με υποστήριξαν απόλυτα. Στην αρχή ήμουν φοβισμένος, όμως ήξερα βαθιά μέσα μου ότι εκείνοι που νοιάζονταν για μένα θα ήταν για πάντα δίπλα μου, ακόμη και για κάτι που ήταν εντελώς άγνωστο τόσο σε μένα όσο και στους περισσότερους ανθρώπους που το μοιράστηκα.

Η εμπειρία του μοιράσματος υπήρξε για μένα όχι μόνο απελευθερωτική, αλλά απάντησε σε πολλά ερωτήματα που είχαν κοντινά μου πρόσωπα για εμένα. Πολλοί πίστευαν ότι κάτι μου συνέβαινε, αλλά δεν ήξεραν πως να το περιγράψουν ή πώς να μου μιλήσουν γι’ αυτό. Ακούγοντας τη δική μου πλευρά γι’ αυτό που βίωνα, το παζλ συμπληρώθηκε.

Δεν κατηγορώ κανέναν που δεν ήξερε πώς να μου μιλήσει για αυτά τα θέματα, αφού ούτε εγώ ο ίδιος δεν μπορούσα να συμφιλιωθώ με αυτά. Παρ’ όλα αυτά, η έλλειψη κατανόησης οδήγησε επίσης σε κάποιες αρνητικές αντιδράσεις.

Άκουγα το κλισέ: Δεν φαίνεται να έχεις διατροφική διαταραχή! και άλλες παρόμοιες φράσεις. Δεν θα πω ψέματα, στην αρχή ήταν πολύ δύσκολο. Βρισκόμουν σε μια διαρκή μάχη με τον εαυτό μου, λέγοντάς του ότι τα προβλήματά μου δεν είναι αληθινά, ακόμη και μετά τη διάγνωση και κατά τη διάρκεια της θεραπείας μου.

Το γεγονός ότι και οι άλλοι άνθρωποι αμφισβητούσαν ή δεν κατανοούσαν το πρόβλημά μου, ενίσχυε την ύπαρξή του. Όμως, άρχισα να καταλαβαίνω ότι αυτό ήταν αποτέλεσμα της έλλειψης κοινωνικής εκπαίδευσης πάνω σε αυτά τα θέματα.

Όπως ανέφερα προηγουμένως, οι άντρες διδάσκονται να είναι ανθεκτικοί, αδιαμαρτύρητοι και ακλόνητοι.

Όταν παραδεχόμαστε ότι αντιμετωπίζουμε κάποια πρόβλημα, είτε αυτό είναι μια διατροφική διαταραχή ή οποιαδήποτε άλλη ψυχική διαταραχή, πιστεύουμε ότι πηγαίνουμε ενάντια σε όσα έχουμε διδαχθεί.

Με άλλα λόγια, πιστεύουμε ότι πηγαίνουμε ενάντια σε ό,τι προϋποθέτει να είσαι άντρας. Όπως και εγώ, έτσι και πολλοί άντρες επιλέγουν να αποφεύγουν το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν, χρησιμοποιώντας επιβλαβή μέσα γι’ αυτούς. Για μένα, αυτό σήμαινε να τιμωρώ τον εαυτό μου μέσω του φαγητού και της γυμναστικής, καθώς και μέσα από τις στάσεις μου απέναντι σε αυτά. Άλλοι μπορεί να χρησιμοποιούν ως τρόπο αντιμετώπισης το ποτό, τα ναρκωτικά και κάποιες φορές τη δουλειά.

Πιστεύω ότι πρέπει να σταματήσουμε αυτές τις επιβλαβείς συμπεριφορές και να μιλήσουμε ανοιχτά για τα προβλήματά μας. Επειδή λίγοι άντρες ανοίγονται, διαιωνίζεται το μήνυμα ότι το να υποφέρει ένας άντρας από ψυχική ασθένεια, όχι μόνο είναι αδυναμία, αλλά και αρκετά αφύσικο. Αυτός είναι ο λόγος που ήθελα να μοιραστώ την ιστορία μου. Έχοντας πλέον καλή υγεία και υπευθυνότητα ως προπονητής πυγμαχίας, θέλω να τονίσω ότι είναι αποδεκτό να μιλάμε για αυτά τα θέματα.

Υπάρχει απίστευτη δύναμη στην παραδοχή ότι είμαστε ευάλωτοι, καθώς χρειάζεται να είσαι δυνατός προκειμένου να γνωρίζεις ποιος πραγματικά είσαι, τι ακριβώς βιώνεις και να έχεις το θάρρος να ζητήσεις βοήθεια γι’ αυτό. Αν ενώσουμε τις φωνές μας μπορούμε να αλλάξουμε την παλιά νοοτροπία ότι δεν είναι αποδεκτό να μιλάμε για την ψυχική υγεία μας. Αρχίστε να μιλάτε, να ζητάτε βοήθεια και να ενημερώνεστε ότι είναι αποδεκτό να βιώνετε αυτά τα προβλήματα όπως και ότι δεν είναι καλό για εσάς να υποφέρετε σιωπηλά απομονωμένοι.