Όταν κάνεις μια ερώτηση, σιγουρέψου πρώτα ότι είσαι έτοιμος να διαχειριστείς και την απάντηση.
Δεν έχει σημασία τι θέλεις να κάνεις/πετύχεις εάν δεν είσαι διατεθειμένος να πράξεις κι ό, τι χρειάζεται γι’ αυτό. Όλα έρχονται με κάποιο «κόστος». Εάν θες να πετύχεις ένα στόχο που έθεσες, το κόστος κρύβει ξεβόλεμα, ανάληψη ευθυνών, λήψη αποφάσεων και δράση. Επαναλαμβανόμενη δράση, με συνέπεια και αφοσίωση. Εάν σου ακούγονται «πολλά», αναρωτήσου: Είσαι όντως διατεθειμένος να κάνεις ό, τι μπορείς για να πετύχεις κάτι;
Να ρωτάς τον εαυτό σου: Η σκέψη που κάνω, με βοηθάει; Ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα; Είναι κάτι εφικτό; Με οδηγεί μπροστά ή μήπως με κρατάει προσκολλημένο σε κάτι; Είναι δική μου σκέψη; Ή μήπως έχω ενδοβάλει τη σκέψη κάποιου άλλου; Κι αν η σκέψη που περνάει από το μυαλό μου δεν είναι λειτουργική για μένα, με τι θα μπορούσα να την αντικαταστήσω για να μεταστρέψω κάτι που στέκεται ως «εμπόδιο» για μένα σε «σύμμαχο»;
Το μυαλό λειτουργεί σαν μαγνήτης. Όπου επενδύεις το χρόνο και την προσοχή σου, αυτό (προς)ελκύεις και θρέφεις. Θετικό ή αρνητικό.
Να καταπιάνεσαι πρώτα με την πιο δύσκολη/χρονοβόρα/απαιτητική/βαρετή δουλειά της μέρας σου. Η αντίσταση που θα προβάλλεις το πρωί είναι μικρότερη. Όσο περνάει η μέρα και το αναβάλλεις για «αργότερα», τόσο περισσότερες δικαιολογίες θα σκαρφίζεσαι για να μην το κάνεις καθόλου. Η αναβολή τελικά οδηγεί στην αποφυγή.
Να μην διαπραγματεύεσαι με το μυαλό σου για κάτι που ξέρεις ότι είναι αναγκαίο/χρήσιμο/ωφέλιμο να πράξεις, επειδή είναι «δύσκολο». Το μυαλό μεγαλοποιεί τις καταστάσεις κάνοντας το απλό να φαίνεται δύσκολο και το δύσκολο να φαντάζει «ακατόρθωτο».
Ξεκίνα να λες «Θέλω να…» αντί για «Πρέπει να…»: 1ον, θα καταλάβεις εάν το πρέπει είναι κάτι δικό σου ή κάτι που σου έχει επιβάλει κάποιος άλλος. Ενδεχομένως, κάποια από τα «πρέπει» δεν έχουν θέση στη ζωή σου πια. 2ον, το πρέπει υποδηλώνει καταναγκασμό, απολυτότητα και ασκεί μια μορφή πίεσης. Στην πίεση πολύ συχνά αντιδρούμε έντονα, με άρνηση, άγχος, θυμό κ.λπ. Επιπλέον, μέσα σε ένα πρέπει κρύβεται η στέρηση επιλογής.
Υποκύπτω στον κανόνα που μου υπαγορεύει να λειτουργήσω με έναν αυστηρά προκαθορισμένο τρόπο, γιατί εξαναγκάζομαι. Φράσεις όπως «Θέλω να…», «Χρειάζεται ή Θα ήταν καλό/ωφέλιμο/χρήσιμο να…» έχουν πιο διαπερατά όρια. Η αυστηρότητα χαλαρώνει, η πίεση υποχωρεί. Πρακτικά μπορεί να λένε το ίδιο πράγμα με το πρέπει.
Όμως, δηλώνουν μια πρόθεση δική μου να ενεργήσω με έναν συγκεκριμένο τρόπο, γιατί αναγνωρίζω πως αυτή η κίνηση θα έχει κάποια οφέλη για μένα. Όταν βρίσκω χρησιμότητα σε κάτι, η αρνητική διάθεση που είχα απέναντι σε αυτό, χρωματίζεται πιο θετικά, γιατί όταν για μένα κάτι αποκτά αξία, είναι πιο πιθανόν να κινητοποιηθώ με στόχο την επίτευξή του.
Η αύξηση του ελέγχου σε έναν τομέα της ζωής σου, αυξάνει τον έλεγχο και στους υπόλοιπους.
Η μέρα σου ξεκινά από το προηγούμενο βράδυ. Να οργανώνεσαι. Να προγραμματίζεις τι θέλεις και τι χρειάζεται να κάνεις μέσα στη μέρα σου, θέτοντας μικρούς, εφικτούς στόχους. Και να κρατάς λίγο χρόνο για σένα. Για αυτοφροντίδα και ανανέωση. Στο τέλος της μέρας σου, να κάνεις τον απολογισμό. Τι πέτυχε και τι όχι. Από τα όχι θα μάθεις ό, τι χρειάζεσαι για να θέτεις πιο αποτελεσματικά τους στόχους σου και να τους πετυχαίνεις.
Όταν λέω «ναι» σε κάτι, λέω «όχι» αλλού. Εγώ όμως επιλέγω πού θα πω τα ναι και πού τα όχι μου. Κάποιες φορές χρειάζεται να πεις όχι σε κάτι ή κάποιον για να πεις ναι στον εαυτό σου.
Για να μάθεις να «ακούς» πρέπει να μάθεις να σιωπάς. Σιωπώ δεν σημαίνει απλώς κάνω παύση.
Στη σιωπή θα ακούσεις τα πιο ηχηρά λόγια, θα κάνεις τις μεγαλύτερες διαπιστώσεις και θα (προ)κληθείς να αντιμετωπίσεις τα πιο πονεμένα κομμάτια του εαυτού σου και τους μεγαλύτερους φόβους σου. Δεν είναι τυχαίο που δεν αντέχουμε για πολλή ώρα τη σιωπή και ψάχνουμε να την καλύψουμε με αντιπερισπασμούς.
Μουσική, τηλεόραση, χάζεμα στον υπολογιστή ή το κινητό ή ενασχόληση με κάποια άλλη δραστηριότητα που θα απορροφήσει την προσοχή μας και «δεν θα σκεφτόμαστε». (Πάντα σκεφτόμαστε είτε το συνειδητοποιούμε είτε όχι, απλώς επιζητούμε να σκεφτόμαστε κάτι λιγότερο επίπονο για μας). Γεμίζουμε με ήχους και θορύβους τη ζωή μας για να ξεχνιόμαστε. Πάντα να κάνουμε «κάτι». Ακόμα και να μιλάμε χωρίς ουσία στα λόγια μας, αρκεί να μην υπάρχει σιωπή…
Να μάθεις να αναγνωρίζεις πότε κάτι είναι ευθύνη σου κι οφείλεις να την αναλάβεις. Αλλά να μάθεις να διαχωρίζεις και ποιες ευθύνες δεν είναι δικές σου, για να μη φορτώνεσαι με βάρη αλλωνών.
Να ζητάς βοήθεια όταν τη χρειάζεσαι, αλλά να είσαι και δεκτικός σε αυτήν. Όταν πνίγεσαι και φωνάζεις βοήθεια, δεν αρκεί απλώς να σου πετάξουν οι άλλοι ένα σωσίβιο. Για να σωθείς, χρειάζεται να κινηθείς για να το πιάσεις και να αρχίσεις να κολυμπάς.
Το να μιλάμε απλώς για τα προβλήματά μας δεν έχει καμία ουσία εάν δεν είμαστε πρόθυμοι να κάνουμε και κάτι για αυτά σε πρακτικό επίπεδο. Αλλιώς θα καταλήξουμε δυστυχείς, να μεμψιμοιρούμε και να απαριθμούμε τις αδικίες και τις αναποδιές της ζωής.
Ο πόνος είναι σύμφυτος με την ανάπτυξή μας. Εμείς τον αντιμετωπίζουμε σαν κάτι εξ’ ορισμού «κακό», που πρέπει να το αποφεύγουμε. Μέσα από τον πόνο όμως, κάποιες φορές, έρχεται η ανάπτυξη, η ωρίμανση και η μετουσίωση. Όταν ως παιδάκια βγάζαμε δόντια πονούσαμε, όπως κι όταν ψηλώναμε πονούσαν τα κόκαλά μας.
Χρειαζόμασταν χώρο για να αναπτυχθούμε και να ωριμάσουμε. Έτσι συμβαίνει και με τον ψυχικό πόνο. Πονάμε, γιατί κάτι παλιό μπορεί να παύει να υπάρχει, ή να αλλάζει μορφή για να αναπτυχθούμε. Κάποια κομμάτια μας πρέπει να πεθάνουν, για να ανθίσουν κάποια άλλα.
Διαβάστε σχετικά: Τι μου έμαθε η ζωή ως τώρα
Να μιλάς και να συμπεριφέρεσαι σύμφωνα με τις αξίες σου και το ποιος θέλεις να είσαι εσύ σαν άνθρωπος. Να μην επιτρέψεις να χάσεις αυτό που είσαι, παρασυρόμενος από τη συμπεριφορά των άλλων. Εκείνοι ορίζουν τις δικές τους αντιδράσεις.
Συχνά χάνουμε το focus μας. Κάνε επανεστίαση. Πόσες φορές; Όσες χρειάζεσαι.
Να είσαι φιλικός με όλους. Φίλος με λίγους.
Να μετράς τις ευλογίες σου. Αυτά για τα οποία είσαι ευγνώμων που έχεις. Δεν είναι τίποτα δεδομένο. Και κανένας.
Δεν μπορείς να αλλάξεις τους άλλους. Μπορείς όμως να αλλάξεις εσένα.
Μην προσπαθείς να κάνεις κάτι ή κάποιον ή ακόμα κι εσένα τον ίδιο «όπως πριν», «κάποτε», «παλιά». Δεν είναι ούτε εφικτό ούτε και λειτουργικό το να θες να αναβιώσεις/αναζωπυρώσεις κάτι παρελθοντικό. Δεν κυλάει το ίδιο νερό σε ένα ποτάμι δυο φορές.
Όταν αποτυγχάνεις σε κάτι κι αισθάνεσαι ότι γυρνάς ξανά και ξανά στο ίδιο σημείο, στο «μηδέν», σταμάτα και σκέψου το εξής: «Στο ίδιο σημείο ακριβώς δεν μπορείς να βρεθείς, γιατί μέσα σε όλη την προσπάθειά σου σίγουρα αποκόμισες γνώσεις κι εμπειρία. Όσα έμαθες, αναπόφευκτα σε αλλάζουν. Δεν μπορείς να είσαι ακριβώς ο ίδιος άνθρωπος που ήσουν πριν προσπαθήσεις. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν μπορείς πραγματικά να ξαναβρεθείς και στην αφετηρία σου.
Όταν ήσουν εκεί, αγνοούσες πολλά που τώρα ξέρεις. Μπορεί να έχεις την αίσθηση πως είσαι κολλημένος στο ίδιο σημείο γιατί η προσπάθειά σου δεν αποδίδει τους καρπούς που θες. Μήπως, όμως, ερμηνεύεις λανθασμένα κάποια πράγματα; Μήπως βιάζεσαι για να γίνει γρήγορα αυτό που θες κι αντιδράς παρορμητικά αντί να κάνεις υπομονή μέχρι να βρεις μια πιο κατάλληλη λύση;
Μήπως η προσπάθειά σου χρειάζεται ενίσχυση μέχρι να υλοποιηθεί ο στόχος; Μήπως ο στόχος που έθεσες ήταν εξαρχής κάτι μη εφικτό/ρεαλιστικό; Και τέλος, μήπως το γεγονός πως συνεχώς αποτυγχάνεις θέλει να σου διδάξει ότι χρειάζεται να στραφείς σε έναν νέο στόχο;
Στη ψυχοθεραπεία να λες πρώτα αυτό που θέλεις περισσότερο να κρύψεις από ενοχή, ντροπή, φόβο […] Αυτό είναι που θα σε «θεραπεύσει».
Για να λύσεις ένα πρόβλημα χρειάζεται πρωτίστως να το αναγνωρίσεις. Να δεχτείς την ύπαρξή του και να αναλάβεις την ευθύνη της επίλυσης/διαχείρισής του. Το πρόβλημά σου είναι ευθύνη σου να το αντιμετωπίσεις και κανενός άλλου. Όσο και να το αγνοείς (ίσως με την ελπίδα πως θα εξαφανιστεί δια μαγείας) εκεί θα παραμένει και θα ριζώνει. Θες να είσαι αυτός που βρίσκει το εμπόδιο και τη δυσκολία σε μια λύση ή τις λύσεις στις δυσκολίες;
Να ενεργείς «σαν να» είσαι ήδη ο άνθρωπος που θέλεις να γίνεις. Τι χαρακτηριστικά έχει αυτός ο άνθρωπος; Πώς αντιδρά και συμπεριφέρεται; Κάνε εξάσκηση σε αυτές τις ποιότητες που εντόπισες μέχρι να γίνουν συνήθειά σου. Κι ό, τι συνηθίζουμε να κάνουμε, γίνεται μέρος της ταυτότητάς μας.
Περνάς όλη σου τη ζωή μέσα στο σώμα σου και το μυαλό σου. Αυτό είναι το σπίτι σου όπου κι αν είσαι. Κάνε τη διαμονή σου σε αυτό όσο πιο όμορφη μπορείς. Να επενδύεις στη φροντίδα του εαυτού σου. Δεν είναι πολυτέλεια. Είναι ανάγκη και προϋπόθεση της ψυχοσωματικής υγείας κι ευεξίας. Να σου δείχνεις το σεβασμό και την προσοχή που χρειάζεσαι.
Το γεγονός πως κάποιος ή κάτι σου λείπει δεν σημαίνει ότι το(ν) έχεις κι ανάγκη.
Άλλο «ανάγκη», άλλο «αγάπη».
Είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε πότε είναι καλό ή και αναγκαίο να εγκαταλείπουμε. Μια στρατηγική αντιμετώπισης, μια συνήθεια, μια σχέση, μια δουλειά. Ή και κομμάτια του εαυτού μας που συμβάλλουν στο να δυσφορούμε και συχνά να δυσλειτουργούμε.
Όπως το σώμα μας έτσι και η ψυχή μας έχει ικανότητες αυτό-ίασης.
Οι λέξεις που χρησιμοποιούμε έχουν δύναμη και χρωματίζουν τα συναισθήματά μας με ανάλογο τρόπο. Αν για παράδειγμα, κάνω κάποιο λάθος κι αρχίσω να με βρίζω και να με κακοχαρακτηρίζω, θα νιώσω αρνητικά συναισθήματα για μένα και στην προσπάθειά μου να τα ανακουφίσω θα δράσω κατά πάσα πιθανότητα με ανάλογο τρόπο, δηλαδή τιμωρητικό και αυτοκαταστροφικό.
Όμως, είμαι άνθρωπος κι όπως όλοι, κάνω λάθη. Αν μου μιλήσω με πιο θετικό τρόπο (αυτό δεν σημαίνει ότι θα μου χαϊδέψω τα αυτιά) ίσως να με παρακινήσω/ενθαρρύνω με τον τρόπο που χρειάζομαι για να είμαι πιο αποτελεσματική στο μέλλον. Σε τι με ωφελεί να εχθρεύομαι τον εαυτό μου;
Να δίνεις περισσότερο χώρο στην αυτοσυμπόνια και λιγότερο στην αυτεπίκριση.
Όταν βιώνεις σωματικό πόνο, στρέφεις την προσοχή σου στο μέρος του σώματός σου που πονά, το φροντίζεις όσο καλύτερα μπορείς και κάνεις υπομονή μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία επούλωσης. Δεν οφείλεις να κάνεις το ίδιο κι όταν πονά η ψυχή σου;
Τα δυσάρεστα συναισθήματα συχνά γίνονται εξίσου οδυνηρά με κάποιον σωματικό πόνο. Όπως κι ο σωματικός πόνος εν τέλει θα υποχωρήσει, έτσι θα συμβεί και με τον ψυχικό.
Όταν κάτι υπάρχει στην υπερβολή του, κάτι άλλο βρίσκεται σε έλλειψη. Και αντιστρόφως. Για να ισορροπήσεις, δες τι σου λείπει.
Να ψάχνεις το «δώρο» σου πίσω από κάθε δυσκολία και πρόκληση της ζωής.
Όπως το σώμα χρειάζεται τροφή και άσκηση για να επιβιώσει και να είναι εύρωστο και υγιές, έτσι χρειάζεται να ακονίζουμε και να θρέφουμε το μυαλό μας, με βιβλία, προσευχή και πνευματική άσκηση.
Η επιτυχία δεν έρχεται χωρίς προσπάθεια. Και σε κάθε προσπάθεια ενυπάρχει ο κίνδυνος της αποτυχίας. Πάρτο. Όταν δεν προσπαθείς έχεις προεξοφλήσει την αποτυχία. Αν τολμήσεις, μπορεί να αποτύχεις (ναι, θα την αντέξεις και θα πας παρακάτω. Αποτυγχάνω δεν σημαίνει είμαι αποτυχημένος). Μπορεί όμως και να αποκτήσεις όσα επιθυμούσες.
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*