Και αν η ευτυχία δεν είναι ένας προορισμός, δεν είναι καν το ταξίδι προς ένα προορισμό αλλά στιγμές ικανοποίησης, ευεξίας και πληρότητας μέσα στο χρόνο, που συσσωρεύονται; Μήπως λοιπόν χρειάζεται απλώς να προσέχουμε λίγο καλύτερα αυτές τις στιγμές στο τώρα, αντί να περιμένουμε εναγωνίως μία εξέλιξη σε ένα μακρινό αύριο;
Σταθερή στο επιστημονικό μου ενδιαφέρον ως θεραπεύτρια να αναζητώ τι κάνει τους ανθρώπους ευτυχισμένους διάβασα πριν λίγο καιρό, Το βιβλίο του Lykke. Ο Δανέζικος τρόπος για την κατάκτηση της ευτυχίας, του Wiking Meik, Διευθύνοντα Συμβούλου του Ινστιτούτου Έρευνας της Ευτυχίας στην Δανία. Βρήκα τις ιδέες που μοιράζεται μαζί μας στο βιβλίο αρκετά εύστοχες και ενδιαφέρουσες και την ερευνητική του τεκμηρίωση αξιόλογη.
Η αλήθεια είναι πως ανακίνησε τους προβληματισμούς μου γύρω από την ευτυχία με πρακτικό και εφαρμόσιμο τρόπο. Τι συνήθειες μπορούμε να ενσωματώσουμε ή να ενισχύσουμε στην ζωή μας προκειμένου να αυξήσουμε το αίσθημα πληρότητας, νοήματος και ευτυχίας;
Είναι τελικά η ευτυχία άπιαστο όνειρο; Προνόμιο των λίγων που κατέχουν τους πόρους και τα αγαθά για να ζουν πλουσιοπάροχα; Το τι κάνει τον καθένα ευτυχισμένο μπορεί να έχει μια προσωπική διάσταση. Ωστόσο φαίνεται να υπάρχουν καθολικοί παράγοντες που συμβάλλουν στην ευτυχία μας. Παράγοντες που ενυπάρχουν συνήθως στην ζωή μας με τον έναν ή τον άλλον τρόπο ή δεν είναι και τόσο δύσκολο να τους ενεργοποιήσουμε.
Σχέσεις: Ελάτε κοντά με τους ανθρώπους
Οι άνθρωποι είμαστε κοινωνικά όντα. Χρειαζόμαστε υγιείς και σταθερούς δεσμούς στην ζωή μας προκειμένου αισθανθούμε ασφάλεια και να εξελιχθούμε ψυχολογικά. Η σύγχρονη κοινωνία ενισχύει σε μεγάλο βαθμό την ατομικότητα. Η κοινότητα, ως ομάδα ανθρώπων που μοιράζεται τους ίδιους πόρους και τα ίδια αγαθά, τείνει να εκλείψει. Ωστόσο το αίσθημα του ανήκειν σε κάτι πάνω από τον εαυτό μας αποτελεί σημαντική διάσταση της ευτυχίας μας. Ο Wiking προτείνει να δημιουργούμε χρόνο με τους ανθρώπους μας γύρω από σταθερές ιεροτελεστίες όπως αυτή των γευμάτων.
Διαβάστε σχετικά: Πού Βρίσκεται Τελικά η Ευτυχία;
Ενδιαφέρουσα και σίγουρα εφαρμόσιμη είναι η ιδέα της επανοργάνωσης μας σε μικρές κοινότητες (όπως οι ένοικοι μιας πολυκατοικίας ή μια γειτονιά) με στόχο το μοίρασμα αγαθών, πόρων, δεξιοτήτων και την αλληλοβοήθεια. Αναθεωρήστε την καθημερινότητα σας προσπαθώντας να ενταχθείτε σε συλλόγους, κοινότητες και οργανώσεις προκειμένου να συνεισφέρετε προς ένα στόχο πάνω και πέρα από σας. Η σύνδεση με τους άλλους, η προσφορά και η λήψη συναισθημάτων ενισχύει σημαντικά την ικανοποίηση από τη ζωή μας
Χρήμα: αξιοποιήστε το, μην το ξοδεύετε απλώς
Τελικά φέρνει το χρήμα την ευτυχία; Είναι οι πιο πλούσιες χώρες στον κόσμο και οι πιο ευτυχισμένες; Η απάντηση είναι όχι. Σίγουρα χρειαζόμαστε μια χ οικονομική δυνατότητα για να καλύπτουμε τις βασικές μας ανάγκες προκειμένου να μην υποφέρουμε. Αλλά η υπερκάλυψη αυτών δεν αποτελεί εχέγγυο της ευτυχίας μας. Η ευτυχία μας χρειάζεται να είναι αποσυνδεδεμένη με το πόσο μπορούμε να ξοδέψουμε.
Ωστόσο, επειδή εκ των πραγμάτων ξοδεύουμε χρήματα για να μπορέσουμε να βιοποριστούμε αλλά και να καλύψουμε ανάγκες, επιθυμίες και υποχρεώσεις, μήπως θα ήταν καλύτερο να αξιοποιούμε το χρήμα αντί να το ξοδεύουμε. Αντί να καταναλώνουμε υλικά, η απόλαυση των οποίων κρατάει λίγο, μπορούμε να επενδύουμε σε εμπειρίες και δραστηριότητες δημιουργώντας ένα απόθεμα ωραίων αναμνήσεων. Το να ξοδεύουμε επίσης για άλλους επιφέρει συχνά περισσότερη ικανοποίηση από ότι να ξοδεύουμε για τον εαυτό μας.
Ξοδεύουμε χρήματα που δεν έχουμε για να αγοράσουμε πράγματα που δεν χρειαζόμαστε ώστε να εντυπωσιάσουμε ανθρώπους που δεν συμπαθούμε.
“Το βιβλίο του Lykke”
Επίσης να μην ξεχνάμε πως πολλές δραστηριότητες που ενισχύουν την αίσθηση ικανοποίησης και ευτυχίας είναι ανέξοδες. Βρείτε σε κάθε σας μέρα κάτι που μπορεί να σας κάνει λίγο πιο χαρούμενους και να μην χρειαστεί να ξοδέψετε για αυτό. Ένας περίπατος; Μια επίσκεψη σε έναν φίλο; Η αγαπημένη σας ταινία;
Υγεία: Μην την παίρνετε ως δεδομένη
Το να φροντίζουμε την υγεία μας θέτει τα θεμέλια για να μπορούμε να βιώσουμε την ευτυχία. Αυτό γιατί η βιολογία μας καθορίζει σε μεγάλο βαθμό. Δραστηριότητες που ενισχύουν την έκκριση ενδορφίνης στο σώμα μας δίνουν το αίσθημα της ευφορίας. Κάντε ποδήλατο, περπατήστε, κινηθείτε, γυμναστείτε.
Η σωματική άσκηση συμβάλει σε έναν υγιή οργανισμό, αποφορτίζει το σώμα μας από το άγχος και μας χαρίζει ηρεμία. Η σωστή διατροφή είναι το α και το ω της υγείας. Μην θεωρείτε δεδομένη την υγεία σας. Κάντε κάτι για αυτήν και κάθε μέρα. Φροντίστε το σώμα σας, αγαπήστε το και θα σας ανταμείψει.
Ελεύθερος χρόνος: Δημιουργήστε τον
Έχοντας όλοι μας – είτε εργαζόμαστε, είτε φροντίζουμε την οικογένεια μας, είτε τα συνδυάζουμε και τα δύο – περιορισμένο χρόνο από τις υποχρεώσεις που τρέχουν, συχνά νιώθουμε εγκλωβισμένοι σε μια καθημερινότητα που δεν ορίζουμε. Και όταν λέω δεν ορίζουμε εννοώ δεν έχουμε την επιλογή να κάνουμε κάτι διαφορετικό, πιο κοντά στα θέλω μας, αλλά υπηρετούμε απαρέγκλιτα τις υποχρεώσεις και τα πρέπει.
Η ύπαρξη ελεύθερου χρόνου θα έπρεπε ίσως όμως να ιδωθεί ως μια επιλογή και όχι ως ένα τυχαίο συμβάν. Βρείτε τρόπους να δημιουργήσετε λίγο ελεύθερο χρόνο για τον εαυτό σας. Αξιοποιήστε τον με τρόπο που να σας γεμίζει. Στο βιβλίο του Lykke θα βρείτε μερικές ενδιαφέρουσες προτάσεις πάνω σε αυτό.
Εμπιστοσύνη: Επενδύστε σε αυτήν
Το να ξεκινάμε τις σχέσεις μας από μια βάση εμπιστοσύνης και όχι δυσπιστίας και σκεπτικισμού αποτελεί μια ένδειξη για το τι είδους σχέσεις χτίζουμε ως άτομα αλλά και για το τι είδους κοινότητες δομούμε κατ επέκταση. Κατά κανόνα όσο εμπιστευόμαστε τον κόσμο γύρω μας τόσο ανταμειβόμαστε με τη δική τους εμπιστοσύνη χτίζοντας έτσι ένα ασφαλές περιβάλλον για όλους. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι ποτέ και κανείς δεν θα προδώσει την εμπιστοσύνη μας.
Σημαίνει όμως ότι θα έχουμε δομήσει αρκετά ισχυρούς δεσμούς με τους ανθρώπους γύρω μας για να μπορούμε να διαχειριστούμε την απογοήτευση. Οι άνθρωποι που νιώθουν ότι μπορούν να εμπιστευτούν τους ανθρώπους γύρω τους τείνουν να είναι πιο ευτυχισμένοι από όσους δυσκολεύονται να το κάνουν.
Διαβάστε σχετικά: 10 τεχνικές γνωστικής αναπλαισίωσης που προάγουν την ευτυχία
Καλοσύνη: Μοιράστε την
Το να είμαστε καλοί με τους ανθρώπους δίπλα μας, δεν είναι δύσκολο. Κι όμως αμελούμε τόσο συχνά να το κάνουμε. Οι πράξεις καλοσύνης δεν είναι μεγαλόπνοα σχέδια και δυσπρόσιτοι στόχοι. Είναι τα απλά πράγματα που κάνουμε κάθε μέρα.
Πείτε καλημέρα στο γείτονα, βοηθήστε μια άγνωστη να κατεβάσει το καρότσι με το μωρό από τις σκάλες, σηκωθείτε στο λεωφορείο για να καθίσει κάποιος που φαίνεται κουρασμένος, κεράστε έναν καφέ σε κάποιον που δεν έχει τα χρήματα να τον αγοράσει, αφήστε τα πράγματα που δεν χρειάζεστε σε «τοίχους καλοσύνης», κάντε ένα ευχαριστήριο δώρο σε κάποιον που σας βοήθησε…. Η λίστα μπορεί να γίνει ατελείωτη. Βρείτε τρόπο να ζωγραφίσετε έναν χαμόγελο στο πρόσωπο κάποιου. Αξίζει…
Διαβάζοντας όλα αυτά δεν παύω να αναρωτιέμαι: και αν η ευτυχία δεν είναι ένας προορισμός, δεν είναι καν το ταξίδι προς ένα προορισμό αλλά στιγμές ικανοποίησης, ευεξίας και πληρότητας μέσα στο χρόνο, που συσσωρεύονται; Μήπως λοιπόν χρειάζεται απλώς να προσέχουμε λίγο καλύτερα αυτές τις στιγμές στο τώρα, αντί να περιμένουμε εναγωνίως μία εξέλιξη σε ένα μακρινό αύριο;
Αν θες ευτυχία για μια ώρα πάρε έναν υπνάκο. Αν θες ευτυχία για μια μέρα πήγαινε για ψάρεμα. Αν θες ευτυχία για έναν χρόνο κληρονόμησε μια περιουσία. Αν θες ευτυχία για μια ζωή βοήθα κάποιον άλλον.
Κινέζικο Ρητό
Πηγές
- «Το βιβλίο του Lykke. Ο δανέζικος τρόπος για την κατάκτηση της ευτυχίας», Wiking Meik, Εκδόσεις Μίνωας
- On line course: “A life of happiness and fulfillment”. Indian School of Business. www.Coursera.org
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*