Η σεξουαλική κακοποίηση περιλαμβάνει τραυματικά γεγονότα και τα θύματα έχουν το δύσκολο καθήκον να δημιουργήσουν ένα αφήγημα στον εαυτό τους για το τι συνέβη ώστε να μπορέσουν να συνεχίσουν τη ζωή τους όπως πριν. Ωστόσο, στη θεραπεία δεν βρίσκουν πάντα την υποστήριξη που χρειάζονται.
Η σεξουαλική κακοποίηση στη θεραπεία περιβάλλεται από αρκετή σιωπή. Στην πραγματικότητα, οι θεραπευτές διδάσκονται να μην πιέζουν τους ασθενείς για πληροφορίες ή να τους κάνουν ερωτήσεις που μπορεί να είναι πολύ επώδυνες. Ωστόσο, αυτή η στρατηγική, ενώ δείχνει σεβασμό, δεν φαίνεται να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική για εκείνους που δεν έχουν ξεπεράσει την παιδική σεξουαλική κακοποίηση.
Η θεραπεία θα πρέπει να προσπαθήσει να αποκαλύψει το ταμπού και το τραύμα της σεξουαλικής κακοποίησης όταν εκείνο βασανίζει τον ασθενή. Το τραύμα δεν εκδηλώνεται μόνο με τη μορφή εφιάλτη ή επαναλαμβανόμενων αναμνήσεων, αλλά μπορεί να εκδηλωθεί με πολλούς τρόπους. Ως εκ τούτου, οι επαγγελματίες πρέπει συχνά να είναι δραστήριοι για να το εντοπίσουν.
Ο ασθενής δεν θα πρέπει να θυμάται συγκεκριμένες πτυχές και περιττές λεπτομέρειες της κακοποίησης. Πράγματι, το γεγονός και μόνο ότι έχουν υποστεί σεξουαλική κακοποίηση συχνά κάνει τους πάσχοντες να αισθάνονται ενοχές και ντροπή. Ως εκ τούτου, θέλουν να αποφύγουν να επαναλάβουν την ιστορία τους και να επιστρέψουν στην εμπειρία. Θέλουν να αποφύγουν τον πόνο, όχι να τον ξαναπεράσουν.
Η σιωπή της σεξουαλικής κακοποίησης στη θεραπεία
Η σεξουαλική κακοποίηση και ο βιασμός είναι ταμπού ακόμη και μεταξύ των επαγγελματιών ψυχικής υγείας. Παρ’ όλα αυτά, είναι εξαιρετικά συνηθισμένα περιστατικά στην κοινωνία μας. Η σεξουαλική κακοποίηση δεν συνδέεται με την τάξη, την εθνικότητα, την ηλικία, την παραμέληση, το φύλο ή τη σεξουαλικότητα: δεν γνωρίζει σύνορα και ο καθένας μπορεί να επηρεαστεί.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο μία στις πέντε γυναίκες (5,8 εκατομμύρια) και ένας στους έξι άνδρες (4,6 εκατομμύρια) στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν υποστεί κάποια μορφή σεξουαλικής κακοποίησης από την ηλικία των 16 ετών. Επιπλέον, εκτιμάται ότι ένα στα δέκα παιδιά στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει κακοποιηθεί σεξουαλικά.
Αυτές οι στατιστικές υποτιμούν στην πραγματικότητα την πραγματική έκταση του προβλήματος. Στην πραγματικότητα, μόνο ένα στα έξι θύματα αποκαλύπτει ή καταγγέλλει εγκλήματα σεξουαλικής βίας, λόγω του «φόβου να μην γίνει πιστευτό» ή των συναισθημάτων «αμηχανίας» και «ταπείνωσης». Το 85% των θυμάτων δεν αναφέρει αν έχουν κακοποιηθεί ή βιαστεί σεξουαλικά, και μόνο το 1,7% από το 16% των βιασμών διώκονται.
Η σεξουαλική κακοποίηση είναι ένα πολύ προσωπικό θέμα που τις περισσότερες φορές τα θύματα δε θέλουν να συζητήσουν. Ως εκ τούτου, οι εργαζόμενοι στον τομέα της ψυχικής υγείας πρέπει να τους ενθαρρύνουν να μιλήσουν χωρίς να τους εξαναγκάζουν. Πρέπει να ευαισθητοποιήσουν την κοινωνία ότι δεν είναι λάθος των θυμάτων και πως μπορούν εκείνα να συζητήσουν το θέμα εμπιστευτικά.
Οι συνέπειες της σεξουαλικής κακοποίησης χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής
Οι συνέπειες της σεξουαλικής κακοποίησης μπορεί να είναι καταστροφικές και μακροχρόνιες, επηρεάζοντας όχι μόνο το θύμα, αλλά και την οικογένεια και τους φίλους, καθώς και την κοινότητα γενικότερα. Στην πραγματικότητα, πολλοί υποφέρουν από κατάθλιψη, διαταραχή μετατραυματικού στρες, άγχος, απομόνωση, διατροφικές διαταραχές, κατάχρηση ναρκωτικών και αλκοόλ, αυτοτραυματισμό και σκέψεις αυτοκτονίας.
Για παράδειγμα, το 15% όλων των αυτοκτονιών και το 40% όλων των άστεγων νέων αποδίδονται στη σεξουαλική βία. Επιπλέον, χωρίς έγκυρη επαγγελματική και προσωπική υποστήριξη, τα θύματα έχουν τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες να πέσουν στη παγίδα της θυματοποίησης.
Διαβάστε σχετικά: «Το βλέμμα της Μέδουσας»: Μαρτυρίες σεξουαλικής κακοποίησης και ψυχανάλυση
Μακροχρόνιες επιπτώσεις στο καθημερινό άγχος
Όλοι βιώνουμε άγχος στην καθημερινή μας ζωή. Ωστόσο, το να υποφέρει κανείς από σεξουαλική κακοποίηση μεταφράζεται σε μια σημαντική πρόσθετη δυσκολία για την αντιμετώπιση του στρες. Στην πραγματικότητα, έρευνες βρήκαν μια ισχυρή σύνδεση μεταξύ του καθημερινού στρες και των συμπτωμάτων που σχετίζονται με το τραύμα.
Η μελέτη της έδειξε επίσης ότι η ένταση των συμπτωμάτων της μετατραυματικής καταπόνησης μεταξύ των σοβαρά κακοποιημένων σεξουαλικά γυναικών, σχετίζεται με υψηλό βαθμό αντιληπτών καθημερινών ενοχλήσεων, χαμηλό αριθμό καθημερινών ερεθισμάτων, τη χρήση στρατηγικών κακής προσαρμογής και χαμηλό επίπεδο συναισθηματικής σταθερότητας.
Το καθημερινό και παρατεταμένο στρες είναι καμουφλαρισμένο με άλλα ψυχολογικά προβλήματα
Τα δυσάρεστα περιστατικά ζωής, όπως η σεξουαλική κακοποίηση, μπορεί να είναι εκτός ελέγχου για τη γυναίκα που τα υποφέρει. Οι γυναίκες που έχουν υποστεί σεξουαλική κακοποίηση, φοβούνται να ανακαλέσουν αυτό το γεγονός. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι βρίσκονται σε προφανώς μειονεκτική θέση σε σχέση με τον δράστη. Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο αξιολογούν και αντιμετωπίζουν τα καθημερινά γεγονότα μπορεί να βελτιωθεί με παρεμβάσεις που απευθύνονται σε επιζώντες.
Η κακοποίηση επηρεάζει ολόκληρη την καθημερινή ζωή των ατόμων. Στις συνεντεύξεις, φάνηκε ότι πολλές από τις καθημερινές δραστηριότητες όπως το να πάρουν το λεωφορείο ή να πάνε σε ένα μαγαζί, βιώνονται ως αφόρητα αγχωτικές, υποστηρίζουν οι ερευνητές.
Για παράδειγμα, ο φόβος της ενδεχόμενης αναγνώρισης της μυρωδιάς ή του ακούσματος του διαλόγου τους με τον θύτη, γίνεται ανυπόφορος. Επιπλέον, πολλοί άνθρωποι με ιστορικό σεξουαλικής κακοποίησης στο παρελθόν θέλουν να απομονωθούν μετά το συμβάν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Επειδή βίωσαν μόνο αισθήματα ενοχής και ντροπής μετά την κακοποίηση.
Σταδιακά, με την πάροδο του χρόνου, αυτά τα συναισθήματα εδραιώνονται στο σώμα. Κατά συνέπεια, μπορεί να υπάρχουν πολλές σωματικές παθήσεις και συμπεριφορές για τις οποίες δεν μπορεί να βρεθεί εξήγηση, αλλά υπάρχουν. Αυτό σημαίνει ότι πολλοί άνθρωποι αποκλείονται από την κανονική καθημερινή ζωή, την εκπαίδευση και την επαγγελματική ζωή. Ζουν τα βάσανά τους σε απόλυτη μοναξιά και χωρίς επαγγελματική βοήθεια.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι γυναίκες που είχαν συμπτώματα μετατραυματικής καταπόνησης ανέφεραν περισσότερο καθημερινό στρες, λιγότερες συνηθισμένες απολαύσεις, μικρή ανάπαυλα στην καθημερινή τους ζωή και μεγαλύτερη χρήση ακατάλληλων στρατηγικών αντιμετώπισης.
Ως εκ τούτου, τι θα συμβεί αν, ρωτώντας τον ασθενή αν έχει υποστεί κακοποίηση, οι πόρτες ανοίξουν για αυτόν σε μια νέα αρχή; Έχουν πάντα την επιλογή να μην το πουν, αλλά το να τους δοθεί η επιλογή είναι ίσως αυτό που χρειάζονται.
Τα μεγάλα θεραπευτικά αποτελέσματα της απόφασης να ανοιχτεί
Οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας έχουν καθήκον να βοηθήσουν στην πρόληψη των μακροπρόθεσμων αποτρεπτικών συνεπειών ενός τραυματικού συμβάντος. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να είναι ενήμεροι για τα σημεία και τα συμπτώματα που βιώνουν συνήθως οι επιζώντες της σεξουαλικής κακοποίησης. Ωστόσο, το θέμα είναι δύσκολο να συζητηθεί και πολλοί θεραπευτές μπορεί να φοβούνται να πουν κάτι λάθος ή να κάνουν τις λάθος ερωτήσεις.
Η εκπαίδευση στο τραύμα δίνει στους θεραπευτές την ευκαιρία να μορφωθούν και έτσι να βοηθήσουν τους ασθενείς. Με τη σειρά τους, τα σωματικά και συναισθηματικά προβλήματα που σχετίζονται με το στρες, τα συμπτώματα και οι πιθανές ασθένειες μπορούν να προληφθούν.
Με την εκπαίδευση στο τραύμα, ο επαγγελματίας αποκτά μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση στο να κάνει ερωτήσεις σχετικά με την κακοποίηση. Κατά συνέπεια, οι ασθενείς αναγνωρίζουν ότι τα ερωτήματα είναι όλα μέρος της ρουτίνας και δεν αισθάνονται άβολα για την απάντησή τους. Κατά συνέπεια, μπορούν να αποκαλυφθούν περισσότερα περιστατικά κατάχρησης.
Είναι εξαιρετικά σημαντικό να ανακαλύψετε τη σεξουαλική κακοποίηση και να προωθήσετε την έκφραση του ασθενούς για το τι τους συνέβη όταν προφανώς εξακολουθούν να υποφέρουν. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να βοηθηθούν το συντομότερο δυνατό.
Μακροπρόθεσμα, αυτό σημαίνει επίσης μείωση του άγχους και βελτίωση των στρατηγικών αντιμετώπισης, για την οποία οι ασθενείς θα είναι εξαιρετικά ευγνώμονες.
Απόδοση: Μαρούσα Δαρεμά, προπτυχιακή φοιτήτρια του τμήματος Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
