Μεγάλη απήχηση έχει πάρει η ανάλυση της ζωγραφιάς ενός παιδιού που χάθηκε πρόσφατα από τη ζωή, με την υπόθεση της απώλειας των 3 παιδιών από την Πάτρα να προβληματίζει το κοινωνικό σύνολο.
Η ανάγκη να βρεθούν στοιχεία για την υπόθεση, η αγωνία των ΜΜΕ να βγάλουν το πόρισμα πριν τη δικαιοσύνη και το παράπτωμα στο οποίο αβίαστα υποπίπτουν ειδικοί ψυχικής υγείας να αναλύσουν τηλεοπτικά και φεϊσμπουκικά μία ζωγραφιά, χωρίς τις απαραίτητες θεραπευτικές προϋποθέσεις, καθιστά αναξιόπιστη την αξιολόγηση αυτή και βάζει για ακόμη μια φορά την ψυχολογία να αναμετρηθεί με τους δαίμονές της.
Η ανάλυση των παιδικών ζωγραφιών αποτελούσε ανέκαθεν ένα συστηματικό εργαλείο για την αξιολόγηση των αντιλήψεων των παιδιών και των στάσεων τους απέναντι στο περιβάλλον τους, αποτελούν συναισθηματικούς δείκτες για περιφερειακά προβλήματα που τυχόν αντιμετωπίζουν και λειτουργεί σαν ένα επιπρόσθετο, διαθέσιμο εργαλείο για την κατανόηση της καθημερινής συμπεριφοράς των παιδιών. Οι γονείς, οι εκπαιδευτικοί και οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας δεν πρέπει να επιδιώκουν να αναλύσουν τις παιδικές ζωγραφιές με μοναδικό σκοπό να εντοπίσουν φόβους και στενοχώριες ή να επιφέρουν σημαντική αλλαγή συμπεριφοράς.
Στην έγκυρη αξιολόγηση του παιδιού μέσω των ζωγραφιών, πρέπει να αναλυθούν κατά τη θεραπευτική παρακολούθηση δεκάδες ζωγραφιές που έχουν γίνει σε μια περίοδο τουλάχιστον έξι μηνών, και σε διαφορετικά πλαίσια. Ο λόγος γι’ αυτό είναι ότι μόνο κατά τη διάρκεια ενός τέτοιου χρονικού διαστήματος μπορούν να εντοπιστούν σαφείς, μακροπρόθεσμες τάσεις συμπεριφοράς και όχι μεμονωμένες συμπεριφορές.
Επίσης, ένας συναισθηματικός δείκτης δεν είναι ποτέ αρκετός για να υποδηλώσει ένα μοτίβο. Για την κατάληξη σε έγκυρα συμπεράσματα πρέπει να διασταυρωθούν διάφοροι δείκτες και να ακολουθηθεί η συνεπής εμφάνισή τους στις ζωγραφιές. Μόνο επαναλαμβανόμενα φαινόμενα και διασταυρωμένοι δείκτες μπορούν να υποστηρίξουν αξιόπιστα συμπεράσματα σχετικά με το συναισθηματικό κόσμο του παιδιού αλλά και τις δεξιότητές του.
Μία σειρά ακόμη από παράγοντες που δεν μπορεί η φεϊσμπουκική ή τηλεοπτική αξιολόγηση να γνωρίζει, σχετίζεται με την παρουσία του ειδικού στη δημιουργία της ζωγραφιάς: π.χ. μπορεί το παιδί να επέλεξε συγκεκριμένο χρώμα γιατί δεν ήταν άλλο διαθέσιμο, το πάχος του μαρκαδόρου, η κίνηση του παιδιού κατά τη ζωγραφιά κτλ.
Ακόμη, όπως και ως ψυχολόγοι πρώτα βλέπουμε τους γονείς και μετά το παιδί, έτσι γίνεται και με κάθε ψυχολογική αξιολόγηση: πρέπει να ληφθεί υπόψιν το οικογενειακό περιβάλλον, με τους γονείς να αποτελούν τους σημαντικότερους παράγοντες στην αξιολόγηση.
Όλα τα παραπάνω παρουσιάζουν την πολυπλοκότητα των αναλύσεων των παιδικών ζωγραφιών, όπως πολύπλοκη είναι και η ανθρώπινη ψυχή. Για αυτό θα ήταν προτιμότερο να μην επιδεικνύουμε άστοχα τις γνώσεις μας και τον επαγγελματικό ρόλο μας αλλά να σεβόμαστε συλλογικά το επάγγελμά μας αναδεικνύοντάς το με μέτρο, εγκυρότητα, αξιοπιστία όπως δηλαδή του αξίζει.
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
