Το μοίρασμα των εμπειριών σας σε μία συζήτηση είναι συνηθισμένο, αλλά μερικές φορές είναι καλύτερο απλώς να ακούτε.
Έχετε κάποιον φίλο που απαντά σχεδόν σε κάθε ιστορία που λέτε με «Θεέ μου, κι εγώ! Αυτό μου θυμίζει κάτι που μου συνέβη». Ή ίσως είσαι αυτός ο φίλος. Ίσως στοχεύετε ενστικτωδώς να δεθείτε με τους άλλους μιλώντας για εμπειρίες που είχατε που αισθάνεστε παρόμοια με αυτό που μόλις μοιράστηκε ο φίλος σας.
Στην ψυχολογία, αυτό ονομάζεται «αυτο-αποκάλυψη» – μια συνήθεια να αποκαλύπτεις κάτι για τον εαυτό σου σε άλλο άτομο, συχνά σε μια προσπάθεια να καλλιεργήσεις μια σύνδεση.
Όμως, ενώ αυτή η πρακτική φαίνεται απίστευτα φυσική σε κάποιους (συνήθως εξωστρεφείς παρά εσωστρεφείς), μπορεί να ενοχλήσει άλλους.
Γιατί λοιπόν η αυτό-αποκάλυψη προκαλεί τόσο έντονες αντιδράσεις; Και τι μπορεί να μας πει η ψυχολογία για αυτή τη συνήθεια;
Γιατί οι άνθρωποι χρησιμοποιούν την αυτο-αποκάλυψη;
Η αυτο-αποκάλυψη είναι ένα εργαλείο σύνδεσης, ένας τρόπος να μοιραστείς μέρος του εαυτού σου. Μπορεί να εμβαθύνει την οικειότητα και τις φιλίες και να σας κάνει λίγο ευάλωτους. Αυτή η ευαλωτότητα μπορεί να αγγίξει τα συναισθήματα των άλλων, να τους κάνει να νιώθουν ότι τους εμπιστεύεστε και μπορεί να δημιουργήσει μια σύνδεση.
Οι γυναίκες συνήθως το κάνουν περισσότερο από τους άνδρες. Ίσως αυτό οφείλεται στο ότι οι γυναίκες τείνουν να κοινωνικοποιούνται για να τους επιτραπεί να είναι ευάλωτες ή να εκφράσουν ότι δεν αντέχουν, ενώ οι άνδρες συχνά αδυνατούν να κοινωνικοποιηθούν στον μέγιστο βαθμό.
Γιατί λοιπόν η αυτό-αποκάλυψη τείνει να είναι ενοχλητική για μερικούς ανθρώπους;
Η απόχρωση είναι σημαντική εδώ. Δεν είναι χρήσιμη ολόκληρη η αυτο-αποκάλυψη και, επίσης, δεν νομίζω ότι κάποιος υποστηρίζει ότι ένα άτομο πρέπει απλώς να κάθεται εκεί βουβό ενώ ένας φίλος μιλά για τα προσωπικά του.
Ο στόχος είναι να έχουμε μια αίσθηση ισορροπίας και η αποτελεσματική αυτο-αποκάλυψη είναι αμοιβαία. Το να απαντήσεις πολύ γρήγορα με το «Ω ναι, αυτό συνέβη σε μένα» μπορεί να καταλήξει σε κορεσμένη συζήτηση και να κάνει τον φίλο σου να νιώσει ότι δεν ακούστηκε ποτέ από την αρχή. Μπορεί κατά λάθος να νιώσει ότι ακυρώθηκε και να επέλθει ανισορροπία στη σχέση.
Ένας τεράστιος όγκος ευρημάτων ψυχολογικής έρευνας υποστηρίζει ότι, οι άνθρωποι θέλουν να αισθάνονται ότι ακούγονται. Εάν ο φίλος σας μόλις σας μίλησε για κάποιο σημαντικό πράγμα που του συνέβη, αφήστε του χώρο να εκφράσει τα συναισθήματά του και την εμπειρία του.
Ένας άλλος τρόπος με τον οποίο μια καλοπροαίρετη αυτο-αποκάλυψη μπορεί να καταλήξει σε επιδείνωση της ανισορροπίας σε μια σχέση είναι όταν, ένα άτομο μοιράζεται μια εμπειρία που για το ίδιο το άτομο νοηματοδοτείται ως ισοδύναμη, αλλά στην πραγματικότητα για τον άλλον, δεν είναι. Η εμπειρία σας από τη στιγμή που παραλίγο να χάσετε ένα αγαπημένο σας πρόσωπο δεν είναι η ίδια με την εμπειρία του φίλου σας να χάσει πραγματικά ένα αγαπημένο του πρόσωπο, δε νοείται ως αυτό-αποκάλυψη.
Μερικές φορές οι άνθρωποι προβαίνουν σε συμβουλές σε μια άστοχη προσπάθεια να «διορθώσουν» τα προβλήματα του πρώτου προσώπου, κάτι που για αυτούς μοιάζει με «μοίρασμα» παρόμοιων ιστοριών.
Τα πλαίσια των ανθρώπων είναι διαφορετικά και οι ικανότητές τους είναι διαφορετικές.
Κατά ειρωνικό τρόπο, η προσπάθειά σας να «βοηθήσετε» μπορεί να αφήσει τον φίλο σας με μια αίσθηση ντροπής που δεν είναι σε θέση να λύσει το πρόβλημά του τόσο εύκολα όσο εσείς.
Διαβάστε σχετικά: Περί επικοινωνίας – Αποδοχή, απόρριψη, μη επιβεβαίωση
Η θλίψη μπορεί να είναι ένα σημείο ανάφλεξης
Η θλίψη μπορεί να είναι ένα πραγματικό σημείο πυροδότησης της σύγκρουσης γύρω από την αυτο-αποκάλυψη. Εάν ένας φίλος μιλάει για θλίψη και το ένστικτό σας είναι να εμπλακείτε με τις δικές σας εμπειρίες, θυμηθείτε ότι δεν υπάρχουν δύο εμπειρίες θλίψης.
Η θλίψη μπορεί να είναι μια εμπειρία απίστευτα απομονωτική. Στην οξεία φάση, οι άνθρωποι θα σας περιτριγυρίσουν και μπορεί να μην αισθάνεστε μοναξιά, αλλά λίγες μέρες ή εβδομάδες αργότερα να είστε προσκολλημένοι στη θλίψη ενώ όλοι οι άλλοι επιστρέφουν στην κανονική ζωή.
Ακόμα και οι στενοί φίλοι μπορεί να πανικοβληθούν και να μην ξέρουν τι να πουν. Μπορεί να προσπαθήσουν να «βοηθήσουν» μιλώντας για τις δικές τους εμπειρίες ή να ενθαρρύνουν ένα άτομο να «προχωρήσει», αλλά αυτό μπορεί να καταλήξει να ακυρώσει την εμπειρία του ατόμου που πενθεί.
Το πιο ασφαλές πράγμα είναι να ακούς και να αφήνεις ένα άτομο που πενθεί να νιώσει τα δικά του συναισθήματα.
Δεν είναι διαγωνισμός
Μερικές φορές η αυτοαποκάλυψη μπορεί να συμβεί για φαινομενικά κοινότοπα πράγματα. Είστε χαρούμενος για ένα μικρό επίτευγμα, αλλά αφού το μοιραστείτε με έναν φίλο να ισχυριστεί ότι το έχει ήδη καταφέρει και εκείνος.
Εάν είστε ένας ενστικτωδώς αυτό-αποκαλυπτικός τύπος, απλώς προσέξτε να μη μοιράζεστε τις εμπειρίες σας πολύ γρήγορα, αφού ο φίλος σας μπορεί μερικές φορές να το εκλάβει ως ανταγωνιστικότητα (ακόμα και αν δεν το θέλετε).
Δεν είναι λάθος όλη η αυτο-αποκάλυψη
Δεν είναι όλες οι αυτό-αποκαλύψεις επιβλαβείς. Η κοινή χρήση των βιωμένων σας εμπειριών μπορεί να αποτελέσει τη βάση μιας μεγάλης συνομιλίας και μιας ουσιαστικής σύνδεσης. Δεν θέλουμε να βρεθούμε σε μια θέση όπου πρέπει να μικρύνουμε τη χαρά μας επειδή ανησυχούμε για το πώς θα επηρεάσει οποιονδήποτε.
Στο τέλος της ημέρας, πρέπει να αφήσουμε ο ένας τον άλλον να έχει νιώσει και να εκφράσει χαρά, λύπη, θυμό και όλα τα συναισθήματα.
Το να δίνετε ο ένας στον άλλον τον χώρο να νιώσει αυτά τα συναισθήματα είναι το κλειδί. Όταν ο φίλος σας λέει την ιστορία του, κάντε του μερικές ερωτήσεις σχετικά με αυτό. Δώστε του χρόνο και χώρο να αναλογιστεί την εμπειρία του και πώς τον επηρέασε, προτού ξεκινήσετε αμέσως τη δική σας εμπειρία.
Και να θυμάστε ότι το πλαίσιο είναι το κλειδί: μερικές φορές η αυτο-αποκάλυψη θα εμβαθύνει τη σύνδεσή σας, ενώ άλλες φορές το να μιλάτε για τις εμπειρίες σας μπορεί να μην είναι και τόσο χρήσιμο.
Απόδοση: Ισιδώρα Σκουρλή, Διδάκτωρ του Τμήματος Νοσηλευτικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
