To ένστικτο να καταστρέφουμε τις σχέσεις μας έχει τις ρίζες του στην ανάγκη να προστατεύσουμε τον εαυτό μας από την πιθανότητα να γίνουμε ευάλωτοι με τους συντρόφους μας.
Αυτό δείχνει μία μελέτη η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Couple and Relationship Therapy.
Η σύνδεσή μας με τους άλλους με έναν ουσιαστικό και οικείο τρόπο είναι μία ενστικτώδη διαδικασία, εξηγεί η ψυχολόγος Ρακέλ Πιλ, επικεφαλής της έρευνας. Όμως, αν στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, βιώσουμε πόνο, το ένστικτο της αυτοπροστασίας μπορεί να μας κυριεύσει. Αυτό σημαίνει ότι η αποφυγή του πόνου γίνεται ο κύριος στόχος μας, η οποία και αντικαθιστά την αναζήτηση οικειότητας.
Με απλά λόγια, το σαμποτάζ στη σχέση προκύπτει όταν επιλέγουμε το ένστικτο της αυτοπροστασίας από το ένστικτο της σύνδεσης με τους άλλους, ώστε να αποφύγουμε την ευαλωτότητα και, επομένως, το τραύμα. Μπορεί επίσης να προέρχεται από το να μην θέλουμε να επαναλάβουμε αυτό που συνέβη σε μια προηγούμενη σχέση μας ή αυτό που έχουμε δει να συμβαίνει σε μια άλλη σχέση.
Το σαμποτάζ στη σχέση, το οποίο είναι και ένα είδος αυτοσαμποτάζ, προκαλεί εκ φύσεως ένα είδος ανταμοιβής. Υποθέτουμε ότι οι σχέσεις μας δεν θα διαρκέσουν και έτσι τις διαλύουμε προληπτικά, ενισχύοντας την πεποίθησή μας ότι οι σχέσεις μας δεν διαρκούν. Ο φαύλος κύκλος ανατροφοδότησης ενισχύεται και γίνεται όλο και πιο δύσκολο να διατηρήσουμε μια μακροχρόνια σχέση.
Η μελέτη διεξήγαγε λεπτομερείς συνεντεύξεις από ένα ποικίλο δείγμα 696 συμμετεχόντων για να κατανοήσει γιατί και πώς οι άνθρωποι αυτοσαμποτάρονται στις σχέσεις τους. Βρήκε τρεις βασικούς τρόπους με τους οποίους εξελίσσεται αυτό το φαινόμενο:
- Η αμυντικότητα συχνά εκδηλώνεται ως αντεπίθεση όταν κάποιος αισθάνεται ότι θυματοποιείται.
Κάποιος μπορεί να αισθάνεται ότι δέχεται επίθεση μέσω της συνεχούς κριτικής του συντρόφου του ή να αισθάνεται ευάλωτος στη σχέση του και να φοβάται ότι θα πληγωθεί. Ως εκ τούτου, για να καταπολεμήσει αυτά τα συναισθήματα, προσπαθεί να πάρει τον έλεγχο επιστρατεύοντας εκ των προτέρων άμυνες.
- Η δυσκολία να εμπιστευθούμε είναι μια μαθημένη στάση και συμπεριφορά.
Για παράδειγμα, κάποιο άτομο μπορεί να αναμένει ότι θα πληγωθεί η εμπιστοσύνη που δείχνει επειδή κάτι τέτοιο έχει συμβεί στο παρελθόν ή επειδή αυτό πιστεύει ότι ισχύει στις σχέσεις. Ως αποτέλεσμα, οι προσδοκίες του μπορεί συχνά να πυροδοτούν συμπεριφορές που εκπληρώνουν αυτή την «προφητεία».
- Η έλλειψη δεξιοτήτων στη σχέση αναφέρεται στο γεγονός ότι ορισμένα άτομα δεν γνωρίζουν πώς να συμπεριφέρονται σε αυτή ή πώς να δουλέψουν προς την επίτευξη υγιών δεσμεύσεων.
Πιθανώς να μην είχαν θετικά πρότυπα στην πρώιμη ζωή τους. Η εξάσκηση στις δεξιότητες στις σχέσεις, όπως η ειλικρινής και ανοιχτή επικοινωνία και η διαχείριση των προσδοκιών, μπορεί να βοηθήσει να επανέλθει μια σχέση στο σωστό δρόμο.
Διαβάστε σχετικά: Κεφάλαιο σχέσεις: συγκρούσεις και διαχείριση
Η μελέτη προσφέρει επίσης πέντε χρήσιμες συμβουλές για να αντιμετωπίσετε τα δικά σας μοτίβα αυτοσαμποτάζ στη σχέση ή αυτά του συντρόφου σας. Αν βιώνετε μία κατάσταση αυτοσαμποτάζ στη συναισθηματική ζωή σας, η Πιλ συνιστά να δουλέψετε στα εξής:
- Εμπιστοσύνη: Οι άνθρωποι με φόβο ή τάση για απιστία δυσκολεύονται να εμπιστευτούν τους συντρόφους τους. Αν δεν εμπιστεύεστε τον σύντροφό σας και αμφισβητείτε ότι δεν θα σας πληγώσει, μια σχέση μπορεί να μετατραπεί σε αγώνα εξουσίας.
- Δέσμευση: Συχνά φοβόμαστε τη δέσμευση επειδή μπορεί να σημαίνει διαφορετικά πράγματα για διαφορετικούς ανθρώπους. Καθορίζοντας πόσο βαθιά είναι η δέσμευσή σας απέναντι στον σύντροφό σας και ζητώντας του να ανταποκριθεί σε ένα συγκεκριμένο επίπεδο δέσμευσης, μπορεί να σας βοηθήσει να αποφύγετε τα προβλήματα της υπερβολικής δέσμευσης ή της ανοχής μιας απαράδεκτης συμπεριφοράς.
- Επικοινωνία: Οι σχέσεις εμφανίζουν ρήγματα όταν οι ανησυχίες, μένουν ανομολόγητες. Η έλλειψη επικοινωνίας μπορεί να οδηγήσει στο να προσποιείστε ότι όλα είναι καλά και να πηγαίνετε σε λειτουργία «αυτόματου πιλότου», όταν στην πραγματικότητα, απαιτείται ενεργή δράση από την πλευρά σας.
- Ασφάλεια: Το αίσθημα ανασφάλειας είναι συνήθως αποτέλεσμα ενός ανεπίλυτου τραύματος. Για τους συναισθηματικά ανασφαλείς, η ευαλωτότητα με κάποιον είναι ένα από τα πιο δύσκολα πράγματα που μπορούν να επιτύχουν, ωστόσο είναι απαραίτητο.
- Αποδοχή: Το να ξεκινήσετε μια σχέση είναι ένα ρίσκο που αναλαμβάνετε. Ναι, πρέπει να είστε προσεκτικοί και συνετοί όταν παίρνει μια τέτοια απόφαση. Όμως, το να αποδέχεστε ότι η πιθανότητα να πληγωθείτε ή να μην πληγωθείτε είναι πέρα από τον έλεγχό σας, μπορεί να κάνει τη σχέση σας περισσότερο ικανοποιητική.
Αν και δεν έχουμε μεγάλο έλεγχο ως προς τι θα πράξουν οι άλλοι και πως μπορεί να συμπεριφερθούν στη σχέση, μπορούμε να δουλέψουμε με τον εαυτό μας, καταλήγει η Πιλ. Μαθαίνοντας για τους φόβους και τους λόγους αυτοπροστασίας σας, μπορεί να σας διδάξει τρόπους να διαχειριστείτε την εμπειρία του να αισθάνεστε ευάλωτοι και να είστε ανοιχτοί στη δυνατότητα να συνδεθείτε με τους άλλους με αυθεντικό τρόπο.
Απόδοση – Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*