Τη μείωση των εργάσιμων ημερών σε τέσσερις την εβδομάδα εξετάζει η Ισπανία, καθώς φαίνεται πως τα οφέλη είναι ποικίλα, από την ενδυνάμωση των οικογενειακών σχέσεων έως την ενίσχυση της ισότητας των φύλων.
H τετραήμερη εργασία σε εβδομαδιαία βάση πρόκειται να γίνει η νέα πραγματικότητα σε ορισμένες εταιρείες στην Ισπανία, αφού η κυβέρνηση ενέκρινε την εφαρμογή ενός πιλοτικού προγράμματος για εταιρείες που ενδιαφέρονται να δοκιμάσουν αυτή την ιδέα.
Οι λεπτομέρειες για το πείραμα είναι ακόμα υπό διαπραγμάτευση, όπως το πόσες εταιρείες θα εμπλακούν και πόσο καιρό θα διαρκέσει η δοκιμή. Η κυβέρνηση εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο θα καλυφθεί το κόστος που θα προκύψει για τις συμμετέχουσες εταιρείες (αν και εφόσον υπάρξουν) καθώς ο στόχος είναι να μειωθούν οι εργάσιμες ημέρες χωρίς επακόλουθες μειώσεις στον μισθό των εργαζομένων.
Με την τετραήμερη εργασία (32 ώρες), ξεκινάει η διαπραγμάτευση για το σημαντικό ζήτημα της εποχής μας. Έφτασε η ώρα, δήλωσε ο Ίνιγκο Ερεχόν, μέλος της αριστερής παράταξης Más País και εισηγητής της ιδέας.
Η πανδημία ανέδειξε την ανάγκη να αλλάξει η νοοτροπία γύρω από την εργασιακή ζωή – και όχι μόνο για τους εργαζόμενους. H Unilever, μια πολυεθνική εταιρεία καταναλωτικών αγαθών, ανακοίνωσε τον Νοέμβριο ότι θα εφάρμοζε πειραματικά την τετραήμερη εργασία στη Νέα Ζηλανδία. Οι εργαζόμενοι θα αμείβονται κανονικά καθ’ όλη τη διάρκεια της δοκιμής.
Ο Ολλανδός συγγραφέας και αρθρογράφος Ρούτγκερ Μπρέγκμαν είναι ανάμεσα στους υποστηρικτές της ιδέας. Για ορισμένους από εμάς, η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στη δουλειά και σε αυτό που αγαπάμε να κάνουμε είναι κάπως θολή, οπότε η ζωή μας δεν θα αλλάξει πολύ, αναφέρει σε συνέντευξή του στο Positive News. Όμως για πολλούς υπάρχει ξεκάθαρος διαχωρισμός ανάμεσα στη δουλειά και την υπόλοιπη ζωή.
Οι μειωμένες ώρες εργασίας δεν συνεπάγονται αυτομάτως μείωση της παραγωγικότητας. Στην πραγματικότητα, σε μια δοκιμαστική περίοδο το 2017 στη Σουηδία, όπου εφαρμόστηκε η 6ωρη εργασία, τα αποτελέσματα ήταν αντίθετα. Παρά το γεγονός ότι κάποιοι δεν πείστηκαν, οι υποστηρικτές αυτού του εγχειρήματος ισχυρίστηκαν πως τα οφέλη υπερτερούσαν σε σχέση με το κόστος.
Ο Ντάνιελ Μπέρνμαρ, πολιτικός που συνέβαλε στην υλοποίηση του πειράματος σε μονάδα διαμονής ηλικιωμένων στο Γκέτεμποργκ, σημειώνει πως τα αποτελέσματα παρουσίασαν «το ακριβώς αντίθετο από την ιδέα ότι πρέπει να δουλεύουμε περισσότερο και σκληρότερα».
Το ίδρυμα New Economics Foundation (NEF) έχει ευρέως υποστηρίξει την ιδέα των λιγότερων ωρών εργασίας. Η Άννα Κουτ παρουσιάζει 10 λόγους για τους οποίους αυτό θα ωφελήσει την κοινωνία στο σύνολό της.
Διαβάστε σχετικά: Έξι συμβουλές για επαγγελματίες με Άγχος Υψηλής Λειτουργικότητας
1. Μειώνεται το αποτύπωμα άνθρακα στο περιβάλλον
Οι χώρες με λιγότερες κατά μέσο όρο εργάσιμες ώρες έχουν μικρότερο οικολογικό αποτύπωμα. Ως κράτος, το Ηνωμένο Βασίλειο σήμερα καταναλώνει πολύ περισσότερα από το μερίδιό του σε φυσικούς πόρους. Αν μειώσουμε τους ρυθμούς, η υπερκατανάλωση που καταστρέφει το περιβάλλον θα μειωθεί και θα μας δοθεί η δυνατότητα να ζήσουμε πιο βιώσιμα.
2. Πιο ισχυρή οικονομία
Με τους κατάλληλους χειρισμούς, η μετάβαση σε μειωμένο ωράριο εργασίας θα βελτιώσει την κοινωνική και οικονομική ισότητα, μειώνοντας την εξάρτησή μας από μια ανάπτυξη βασισμένη σε χρέος – κύριο συστατικό μιας εύρωστης οικονομίας. Θα μπορούσε επίσης να ενισχύσει και τον ανταγωνισμό. Η Ολλανδία και η Γερμανία έχουν λιγότερες εργάσιμες ημέρες σε σύγκριση με την Αγγλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά οι οικονομίες τους είναι το ίδιο ισχυρές ή και ισχυρότερες.
3. Αποδοτικότεροι εργαζόμενοι
Οι εργαζόμενοι που δουλεύουν λιγότερο τείνουν να είναι πιο παραγωγικοί ανά ώρα, σε σύγκριση με εκείνους που τακτικά πιέζονται να αποδίδουν παραπάνω από 40 ώρες την εβδομάδα. Είναι λιγότερο επιρρεπείς σε ασθένειες και απουσία από την εργασία τους και φαίνονται πιο σταθεροί και δεσμευμένοι στη δουλειά τους.
4. Χαμηλότερα ποσοστά ανεργίας
Παρόλο που ο μέσος όρος των ωρών εργασίας έχει αυξηθεί ραγδαία, εντούτοις φαίνεται πως δεν κατανέμονται ισότιμα σε όλο το εύρος του εργατικού δυναμικού – ενώ μερικοί μπορεί να εργάζονται νυχθημερόν, άλλοι παλεύουν να βρουν μια θέση εργασίας. Μια μείωση στις εργάσιμες ώρες θα μπορούσε να ανακατανείμει τον αμειβόμενο και μη αμειβόμενο χρόνο πιο ομοιόμορφα στον πληθυσμό.
5. Μεγαλύτερη ευεξία
Το να έχει κάποιος περισσότερο ελεύθερο χρόνο για ευχάριστες δραστηριότητες εκτός εργασίας μπορεί να μειώσει δραστικά τα επίπεδα του στρες και να βελτιώσει την ευεξία, καθώς επίσης και την ψυχική και σωματική υγεία. Το να δουλεύουμε λιγότερο θα μας βοηθούσε να ξεφύγουμε από τον ατέρμονο κύκλο του «Ζούμε για να δουλεύουμε, δουλεύουμε για να βγάζουμε χρήματα και να τα ξοδεύουμε σε αγαθά». Θα μας βοηθούσε να ανασυγκροτηθούμε και να εκτιμήσουμε διαφορετικά τα πράγματα που έχουν αξία στη ζωή μας.
6. Ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών
Είναι γνωστό πως οι γυναίκες ξοδεύουν περισσότερο χρόνο σε μη αμειβόμενη εργασία σε σχέση με τους άνδρες. Η μετάβαση σε ένα καθεστώς λιγότερων ωρών εργασίας, θα βοηθούσε να αλλάξουν οι αντιλήψεις για τους ρόλους των φύλων, θα προωθούσε πιο ίσο καταμερισμό της αμειβόμενης και της μη αμειβόμενης εργασίας, και θα βοηθούσε να επανεκτιμηθούν οι εργασίες που είναι παραδοσιακά ταυτισμένες με το γυναικείο φύλο.
7. Ποιοτική και προσιτή φροντίδα των παιδιών
Η ραγδαία αύξηση στις ώρες εργασίας έχει αυξήσει τις ανάγκες για τη φροντίδα και τη φύλαξη των παιδιών. Ένα μειωμένο ωράριο θα βοηθούσε τους γονείς να κατανείμουν καλύτερα τον χρόνο τους και να μειώσουν τα έξοδα της πλήρους απασχόλησης των παιδιών τους.
Εκτός όμως από τη μείωση των εξόδων, πρακτικά οι γονείς θα μπορούν να αφιερώσουν περισσότερο χρόνο στην ανατροφή των παιδιών. Αυτή η ευκαιρία για περισσότερες δημιουργικές δραστηριότητες, εμπειρίες και αμφίδρομη διδασκαλία και μάθηση θα ευνοούσε πραγματικά τόσο τους γονείς όσο και τα παιδιά τους.
8. Περισσότερος χρόνος για την οικογένεια, τους φίλους και τους γείτονες
Η αφιέρωση λιγότερου χρόνου στην έμμισθη εργασία θα μας βοηθούσε να αφιερώνουμε περισσότερο χρόνο και να φροντίζουμε αυτούς για τους οποίους νοιαζόμαστε – τους γονείς, τα παιδιά, τους φίλους και τους γείτονες. Επίσης, θα μας βοηθούσε να εκτιμήσουμε και να ενδυναμώσουμε τους δεσμούς μας, οι οποίοι δίνουν το πραγματικό νόημα στη ζωή και συντελούν σε μια πιο δυνατή κοινωνία.
Διαβάστε σχετικά: Η τηλεργασία εν μέσω πανδημίας σχετίζεται με περισσότερες καταθλιπτικές συμπεριφορές
9. Ομαλότερη μετάβαση στη συνταξιοδότηση
Ένα μειωμένο και ευέλικτο ωράριο εργασίας θα μπορούσε να κάνει τη μετάβαση από την εργασία στη συνταξιοδότηση πιο ομαλή. Οι εργαζόμενοι θα μπορούσαν να μειώνουν τις ώρες τους σταδιακά σε διάστημα μιας δεκαετίας. Αντιθέτως, η ξαφνική μετάβαση από τις εντατικές ώρες σε πλήρη αποχή από την εργασία μπορεί να αποβεί τραυματική, ενώ συχνά προκαλεί ασθένειες, ακόμα και θάνατο.
10. Σταθερότερη δημοκρατία
Οι λιγότερες εργάσιμες ημέρες θα επέτρεπαν σε όλους να συμμετέχουν πιο ενεργά σε τοπικές δραστηριότητες, να ενημερώνονται για τα κοινωνικοπολιτικά ζητήματα και να εμπλέκονται στην πολιτική, να σκέφτονται για τον κόσμο και να συμμετέχουν σε ακτιβιστικές δράσεις.
Απόδοση: Ναταλία Παπακώστα – Ψυχολόγος
Επιμέλεια: Ισμήνη Τσοχαλή, επιμελήτρια κειμένων
Πηγή
