Η επιστήμη πίσω από τα γραφεία των θεραπευτών

***Πώς* σε κάνει να νιώθεις το γραφείο *του ψυχοθεραπευτή σου***

Οι φωτογραφίες στο παρόν άρθρο ανήκουν στον φωτογράφο Saul Robbins, το έργο του οποίου με τίτλο Initial Intake (Πρώτη Εντύπωση) προσπαθεί να απαθανατίσει την αίσθηση των γραφείων διαφόρων θεραπευτών, με έδρα το Μανχάταν, από την οπτική γωνία των θεραπευόμενων.

Εκτός από τον καλλιτεχνικό του σκοπό, το έργο αυτό εξυπηρετεί και ένα επιστημονικό στόχο. Εδώ και μερικά χρόνια, οι ερευνητές περιβαλλοντικού σχεδιασμού Τζακ Νάσαρ από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο και Αν Ντέβλιν από το Κολέγιο του Κονέκτικατ, χρησιμοποιούν φωτογραφίες επαγγελματικών χώρων για να αξιολογήσουν τις εντυπώσεις που μεταφέρει η εσωτερική διακόσμηση διαφόρων τύπων γραφείων θεραπευτών στους θεραπευόμενους.

Είναι γνωστό ότι το ανάκλιντρο μπορεί να μην είναι πια το σύμβολο της ψυχοθεραπευτικής συνεδρίας, όμως η διακόσμηση του γραφείου παίζει ακόμα σημαντικό ρόλο στην εμπειρία του θεραπευόμενου. Μελέτες έχουν βρει ότι οι άνθρωποι κρίνουν την ικανότητα και την εμπειρογνωσία του ψυχοθεραπευτή, με βάση την επισημότητα του γραφείου του και τον αριθμό των πτυχίων στον τοίχο.

Από την άλλη πλευρά, οι προσωπικές πινελιές μπορεί να βοηθήσουν στο να φαίνεται πιο ανθρώπινος ο ψυχοθεραπευτής, ακόμα και να διευκολύνουν τις αποκαλύψεις του θεραπευόμενου. Ο καθορισμός του καλύτερου υπόβαθρου για το θεραπευτικό δεσμό, χρειάζεται στυλιστική ισορροπία, ίσως περισσότερη από όση διαθέτουν οι ψυχοθεραπευτές.

Οι άνθρωποι κρίνουν την ικανότητα και την εμπειρογνωσία του ψυχοθεραπευτή, με βάση την επισημότητα του γραφείου του.

Η εκπαίδευση των θεραπευτών δεν δίνει ουσιαστική σημασία στο ρόλο που παίζει το φυσικό περιβάλλον στην αντίληψη των θεραπευόμενων, αναφορικά με την ποιότητα της φροντίδας που αναμένουν να λάβουν, λένε οι Νάσαρ και Ντέβλιν. Πιστεύουμε ότι η έρευνά μας αποτελεί ένα καλό σημείο εκκίνησης για την εκπαίδευση των ψυχοθεραπευτών σχετικά με αυτά τα θέματα.

Στη διάρκεια της πρώτης μελέτης¹ τους, η οποία δημοσιεύθηκε το 2011, οι Νάσαρ και Ντέβλιν έδειξαν 30 φωτογραφίες του Ρόμπινς, σε αρκετές διαφορετικές ομάδες συμμετεχόντων. Κάποιες ομάδες αξιολόγησαν την ποιότητα της φροντίδας που περίμεναν να λάβουν βάσει αυτών των εικόνων. Άλλες ομάδες αξιολόγησαν την αντίληψή τους με βάση τα προσόντα και τη φιλικότητα του ψυχοθεραπευτή.

Γίνε καλύτερος Θεραπευτής/τρια με το ΑCADEMY Επιμορφωτικό Σεμινάριο: «Ο Ίρβιν Γιάλομ και η Τέχνη της Ψυχοθεραπείας»

Οι 242 συμμετέχοντες αξιολόγησαν τη σημασία 23 σχεδιαστικών ιδιοτήτων, από το χρώμα του γραφείου και το χαλί έως τα πτυχία και τα φυτά. Στη συνέχεια μοιράστηκαν τις σκέψεις τους, αναφορικά με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά γραφείων που τους έκαναν εντύπωση.

Οι Νάσαρ και Ντέβλιν βρήκαν ότι 2 από τους 23 συνολικά σχεδιαστικούς παράγοντες, είχαν πολύ μεγαλύτερη σημασία, ως προς την εντύπωση που έκανε το γραφείο στους θεραπευόμενους και αυτοί ήταν: η περιποιημένη εμφάνιση και η άνεση του καθίσματος. Η τάξη, ο χώρος, το στυλ και το χρώμα του χώρου σχημάτισαν μια δεύτερη βαθμίδα αξιολογήσεων. Τα προσωπικά αντικείμενα, οι πίνακες και τα πτυχία στους τοίχους είχαν μικρότερη σημασία, ενώ οι οικογενειακές φωτογραφίες ήταν στην τελευταία θέση.

Οι οικογενειακές φωτογραφίες φαίνεται να είναι το λιγότερο σημαντικό διακοσμητικό στοιχείο.

Ανεξάρτητα από τους ατομικούς παράγοντες, οι ερευνητές προσδιόρισαν δύο κυρίαρχα σχεδιαστικά μοτίβα, τα οποία είχαν σημαντική επίδραση στην αντίληψη του θεραπευτικού περιβάλλοντος. Το ένα ήταν η απαλότητα και η εξατομίκευση: μία μίξη άνετων, ελκυστικών καθισμάτων με την παρουσία προσωπικών αναμνηστικών και διακοσμητικών, σε αντίθεση με το σκληρό στυλ επίπλων και την αυστηρή απρόσωπη τυπικότητα. Το άλλο ήταν η οργανωτικότητα: η καθαριότητα και η απουσία του χάους.

Οι ψυχαναλυτές παρουσιάζουν μειωμένη ευαισθησία, ως προς τη σημασία ενός τακτοποιημένου γραφείου συγκριτικά με τους δυνητικούς θεραπευόμενους.

Όσο περισσότερο αντανακλούσε ένα γραφείο αυτά τα στοιχεία, τόσο υψηλότερα αξιολογούσαν οι συμμετέχοντες την αναμενόμενη ποιότητα φροντίδας από τη θεραπευτική συνεδρία και τόσο υψηλότερα αξιολογούσαν τα προσόντα του άγνωστου σε αυτούς, ψυχοθεραπευτή.

Η φωτογραφία στην κορυφή αυτού του άρθρου, με τα ζεστά χρώματα, μια άνετη πολυθρόνα, ένα τακτοποιημένο τραπεζάκι και τα απολύτως απαραίτητα προσωπικά αντικείμενα τα οποία προσδίδουν χαρακτήρα, αξιολογήθηκε υψηλότερα και ως προ τα δύο προαναφερόμενα σχεδιαστικά μοτίβα. Ήταν επίσης η πρώτη επιλογή των συμμετεχόντων, όταν τους ζητήθηκε να επιλέξουν έναν ψυχοθεραπευτή που θα τους άρεσε να επισκεφτούν, με βάση την εμφάνιση του γραφείου του.

Οι Νάσαρ και Ντέβλιν συμπέραναν ότι ένα “απαλό” και εξατομικευμένο γραφείο μπορεί να παρέχει ένα ασφαλές περιβάλλον, ενώ ένα τακτοποιημένο γραφείο, επικοινωνεί επαγγελματισμό και συγκρότηση. Αλλά το να επιτύχεις αυτή την ισορροπία, δεν είναι εύκολο.

Το παρακάτω γραφείο, για παράδειγμα, είχε υψηλή βαθμολογία όσον αφορά την αντιλαμβανόμενη φιλικότητα του ψυχοθεραπευτή, αδιαμφισβήτητα βάσει της απαλής και σπιτικής διακόσμησής του. Ωστόσο, απέτυχε να μεταφέρει την περιποιημένη εμφάνιση, την οποία απαιτεί ένα επαγγελματικό θεραπευτικό περιβάλλον και όταν τους ζητήθηκε να επιλέξουν ένα θεραπευτή βάσει της εμφάνισης του γραφείου του και μόνο, οι συμμετέχοντες το κατέταξαν στο τέλος της λίστας.

Σε μια συμπληρωματική έρευνα², η οποία δημοσιεύθηκε το 2012, οι Νάσαρ και Ντέβλιν έδειξαν τις ίδιες 30 φωτογραφίες γραφείων σε 32 επαγγελματίες ψυχοθεραπευτές. Βρήκαν ότι, γενικά μιλώντας, οι ψυχαναλυτές έδειχναν μειωμένη ευαισθησία ως προς τη σημασία ενός τακτοποιημένου γραφείου, από ό, τι ήταν οι δυνητικοί θεραπευόμενοι.

Ωστόσο, βαθμολόγησαν υψηλότερα τα περιβάλλοντα που αντανακλούσαν απαλότητα και εξατομίκευση. Η εικόνα με τη μεγαλύτερη βαθμολογία τους, η οποία παρουσιάζεται παρακάτω, έχει πολλά παρόμοια χαρακτηριστικά με αυτή που βαθμολογήθηκε υψηλότερα στην προηγούμενη έρευνα, η οποία και ήρθε δεύτερη σε αυτή τη μελέτη.

Οι Νάσαρ και Ντέβλιν υποστηρίζουν ότι είναι νωρίς για να μιλήσουμε για μία παγκόσμια προτίμηση, ως προς τα γραφεία ψυχοθεραπευτών που μεταφέρουν απαλότητα, εξατομίκευση και τάξη, αλλά ότι τα ευρήματα όντως δείχνουν μια “κοινή προτίμηση”. Θα ήταν ακόμα πιο χρήσιμο να ξέρουμε, αν η διακόσμηση του γραφείου του ψυχοθεραπευτή έχει μια μετρήσιμη επίδραση στη βελτίωση του θεραπευόμενου.

Διαβάστε σχετικά: Δημιουργήστε το ιδανικό ψυχολογικό γραφείο για τους θεραπευόμενούς σας

Οι ερευνητές δηλώνουν ότι ο χαρακτήρας του περιβάλλοντος μπορεί να το κάνει πιο ελκυστικό και μπορεί να επηρεάσει ελαφρώς τα αποτελέσματα της θεραπείας, αλλά μέχρι να ποσοτικοποιηθεί αυτή η επίδραση, ίσως να είναι ακόμη δύσκολη η παρακίνηση των ψυχοθεραπευτών να σκεφτούν περισσότερο τη διακόσμηση του γραφείου.

Δείτε ακόμη περισσότερες φωτογραφίες γραφείων ψυχολόγων και ψυχοθεραπευτών: