O στόχος της ψυχοθεραπείας είναι η επίτευξη μίας ψυχολογικής αλλαγής προς το καλύτερο, όμως δεν γνωρίζουμε ακριβώς τι είναι αυτή η αλλαγή και πώς συμβαίνει. Άνθρωποι που έχουν κάνει ψυχοθεραπεία καταθέτουν πως και πότε βίωσαν την αλλαγή.
Τα ψυχολογικά μοντέλα αναφέρονται σε «στάδια αλλαγής» και αφομοίωσης, αλλά λίγοι ερευνητές έχουν αναζητήσει τις απόψεις των θεραπευόμενων που έχουν κάνει ψυχοθεραπεία.
Ο Tim Carey και η ομάδα του διεξήγαγαν δομημένες, ωριαίες συνεντεύξεις με 18 γυναίκες και 9 άνδρες, οι οποίοι είχαν ολοκληρώσει κατά μέσο όρο έξι συνεδρίες με βάση τη γνωσιακή ψυχοθεραπεία για περιπτώσεις όπως η κατάθλιψη, το άγχος ή ο εθισμός.
Οι 22 συμμετέχοντες που δήλωσαν ότι άλλαξαν κατά τη διάρκεια της ψυχοθεραπείας, δεν κατάφεραν να δώσουν έναν ορισμό της ψυχολογικής αλλαγής, αλλά περιέγραψαν την εμπειρία τους όσον αφορά στην αποδοχή, τις αλλαγές συμπεριφοράς, τα νέα ξεκινήματα και την επιστροφή σε θετικές συναισθηματικές καταστάσεις.
Οι περιγραφές τους για το πότε επήλθε η αλλαγή, έτειναν να είναι αντιφατικές, καθώς αναφέρονταν για μια σταδιακή διαδικασία που συνέβη σε μια αναγνωρίσιμη στιγμή. Ήταν σταδιακή, αλλά η συνειδητοποίηση ήταν ξαφνική, είπε ένας θεραπευόμενος.
Πολλοί από τους συμμετέχοντες μπορούσαν να θυμηθούν την ακριβή στιγμή που συνειδητοποίησαν ότι είχε συμβεί μια αλλαγή: Μπορούσα πραγματικά να την καταλάβω, είπε ένας συμμετέχων. Άλλοι μίλησαν για το που ήταν όταν ένιωσαν την αλλαγή: Ήμουν στην πισίνα με τον σύζυγό μου…
Διαβάστε σχετικά: 3 λόγοι για τους οποίους η ψυχοθεραπεία αποδεικνύεται αποτελεσματική
Οι περιγραφές των θεραπευομένων σχετικά με το πώς συνέβη η αλλαγή, κατηγοριοποιούνται σε έξι κεντρικές ιδέες:
- το κίνητρο και η ετοιμότητα («Ήθελα απελπισμένα να επιστρέψω στον παλιό εαυτό μου»)
- τα εργαλεία και οι στρατηγικές («Είναι οι αλλαγές στη συμπεριφορά που έμαθα»)
- η μάθηση («Έπαιρνα αρκετό υλικό στο σπίτι για να διαβάσω σχετικά με τη δυναμικότητα»)
- η αλληλεπίδραση με τον θεραπευτή («… δεν κρίνουν τον χαρακτήρα σας ούτε πιστεύουν ότι σας γνωρίζουν»)
- οι αντιληπτές πτυχές του εαυτού («Είμαι ένας διανοητικά δυνατός άνθρωπος»)
- η ανακούφιση μέσα από την συζήτηση («αφήστε με να βγάλω τα πάντα από μέσα μου, αφήστε με να ξαλαφρώσω από τα πάντα»)
Οι ερευνητές είπαν ότι ενώ πολλές από αυτές τις ιδέες δεν είναι καινούργιες – για παράδειγμα, αναφέρονται σε παράγοντες που θεωρούνται κρίσιμοι από τους ψυχολόγους, όπως η σημασία της θεραπευτικής συμμαχίας και της ετοιμότητας για την αλλαγή- το νέο είναι ότι αυτές οι περιγραφές προέρχονται από ανθρώπους που βιώνουν την αλλαγή και όχι από άλλες πηγές όπως και το ό,τι οι περιγραφές δεν καθοδηγούνταν από υποθέσεις σχετικά με κάποια συγκεκριμένα στάδια του μοντέλου αλλαγής.
Η έρευνα είναι δημοσιευμένη στο Counselling and Psychotherapy Research.
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
