Αλεξία Ειρήνη Κωνσταντίνου

Βιβλιο-Προτάσεις: Μπλεγμένος σε ιστούς από αράχνες

Βιβλιο-Προτάσεις: Μπλεγμένος σε ιστούς από αράχνες

Αλεξία Ειρήνη Κωνσταντίνου
ζωγραφιά ενός ιστού αράχνης

Το βιβλίο της Άλκης Ζέη «Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της» έχει στόχο να βοηθήσει στη στην ενημέρωση για τη χρήση των ναρκωτικών, έχοντας ως μοναδικό όπλο πειθούς το ανάγλυφο, ρεαλιστικό, αφοπλιστικό, λογοτεχνικό της ύφος. 


kwnstantina araxnes

Όταν ακούμε τη λέξη «ναρκωτικά» οι περισσότεροι από εμάς μουδιάζουμε. Γιατί; Ίσως γιατί το μυαλό μας κάνει συνειρμούς και μπλέκει έναν ιστό, που το κέντρο του οδηγεί σε μια μεγάλη, μαύρη αράχνη έτοιμη να κατασπαράξει το θύμα της. Τι ορίζεται ως «ναρκωτικό»; Τι ωθεί έναν έφηβο στα ναρκωτικά; Και πώς ένα βιβλίο μπορεί να βοηθήσει τόσο το εφηβικό όσο και το ενήλικο κοινό, να κατανοήσει με απλά λόγια τι σημαίνει να είσαι έφηβος χρήστης ναρκωτικών;

Τα ναρκωτικά είναι καλά για να ξεφεύγεις από την πραγματικότητα, ενώ η πραγματικότητα είναι τόσο πλούσια, ώστε δεν αξίζει να ξεφεύγεις από αυτήν.

Τσάρλυ Τσάπλιν, 1889-1977, Βρετανός ηθοποιός

 

Το βιβλίο της Άλκης Ζέη «Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της» περιγράφει τη ζωή της έφηβης Κωνσταντίνας, που ενώ όταν μετακόμισε με τους γονείς της στη Γερμανία, ήταν χαρούμενη  με την καινούρια της ζωή, οι γονείς της αποφάσισαν να χωρίσουν και έτσι εκείνη έπρεπε να επιστρέψει στην Ελλάδα όπου θα έμενε για λίγο καιρό με τη γιαγιά της, τη Φάρμουρ. Στην προσπάθειά της να ισορροπήσει στη νέα της ζωή, γνωρίζει τον Λουμίνη, ένα μεγαλύτερο αγόρι από το νέο της σχολείο, και τα μικρά γαλάζια χάπια, που ποτέ δεν θα ήταν αρκετά και που την έκαναν να τα ξεχνάει όλες τις δυσκολίες της.

Η συγγραφέας το 2002 είχε πει σε συνέντευξή της:

Στο κοντινό μου περιβάλλον δεν είχαμε προβλήματα με ναρκωτικά, ούτε γνώριζα αυτό τον κόσμο. Σαν θέμα βέβαια μεπροβλημάτιζε πάντα. Σοκαρίστηκα λοιπόν πολύ όταν διάβασα στην εφημερίδα για ένα 13χρονο κορίτσι που πέθανε στη Θεσσαλονίκη από ηρωίνη. Μίλησα με γονείς και παιδιάκαι κατάλαβα ότι το πρόβλημα αγγίζει τους πάντες, ανεξάρτητα από κοινωνική τάξη και μορφωτικό επίπεδο.

Τα ναρκωτικά δεν απαχολούν την ανθρωπότητα μόνο στις σύγχρονες κοινωνίες.  Έχουν τις ρίζες τους βαθιά ριζωμένες στο χρονοντούλαπο αυτού του κόσμου. Οι θρησκείες στην αρχαιότητα χρησιμοποιούσαν τις ναρκωτικές ουσίες ως μέσο έμπνευσης και ένωσης με την εκάστοτε  θεότητα. Στην αρχαία Ελλάδα χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν η Πυθία που χρησιμοποιούσε σκληρές ναρκωτικές ουσίες για τη χρησμοδότηση. Οι Ίνκας  απ’την άλλη πίστευαν ότι η κοκαϊνη ήταν δώρο του θεού Ήλιου και περιόρισαν τη χρήση της για θρησκευτικούς λόγους. Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι οι ναρκωτικές ουσίες δεν είναι ένα φαινόμενο των καιρών, όπως λανθασμένα πολλοί πιστεύουν. Αντιθέτως η ύπαρξη τους συνδέεται άρρηκτα με την ανθρώπινη εξέλιξη και τον πολιτισμό.

Η χρήση απαγορευμένων ουσιών ορίζεται απ’την παρουσία ανοχής προς την ουσία, κάτι που οδηγεί σε αυξανόμενη χρήση, με στόχο να νιώσει ο χρήστης πλήρη ικανοποίηση, την άμεση αντικατάσταση της ουσίας από κάποια άλλη, καθώς και την ανικανότητα να αντισταθεί ο χρήστης στην ναρκωτική ουσία. 

Το χρονικό σημείο έναρξης της χρήσης ναρκωτικών ουσιών στην εφηβεία είναι μεταξύ 12 και 15 χρονών και οι διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα ως προς τη χρήση είναι απειροελάχιστες.  Επίσης όπως πολύ σωστά είχε πει και η Άλκη Ζέη τα ναρκωτικά δεν κάνουν διακρίσεις ως προς την κοινωνική ή οικονομική θέση κάποιου.

Αλήθεια όμως τι μπορεί να οδηγήσει έναν έφηβο στα ναρκωτικά; Έρευνες έχουν δείξει ότι ρόλο μπορεί να παίζουν τα γονίδια καθώς η τάση των ίδιων των γονιών για χρήση ναρκωτικών ουσιών μπορεί να επηρεάσει βιολογικά και τα παιδιά τους. Επίσης η χρήση ουσιών μέσα στο σπίτι από μέλη της οικογένειας αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την έναρξη χρήσης ουσιών από έναν έφηβο. Η πρόωρη έκθεση των παιδιών στο αλκοολ και στο τσιγάρο ενδεχομένως να οδηγήσει αργότερα έναν έφηβο στη χρήση άλλων ουσιών. 

Kαθοριστικός παράγοντας στην ώθηση ενός εφήβου στα ναρκωτικά, είναι και το οικογενειακό πλαίσιο.

Το γονεϊκό πρότυπο, οι ισορροπίες των σχέσεων μέσα στην οικογένεια, καθώς και η κατάθλιψη στους ενήλικες αποτελούν παράγοντες κινδύνου για χρήση ναρκωτικών απ’ τους εφήβους. Η σωματική ή η σεξουαλική κακοποίηση στην παιδική ή εφηβική ηλικία μπορεί να οδηγήσει και αυτή στη χρήση. Τέλος η σχέση με τους συνομηλίκους, όπως επίσης και η ίδια η ατομικότητα στο ηλικιακό βάθρο της εφηβείας, είναι ικανές να στρέψουν έναν νέο στη χρήση ουσιών. 

Όλα τα παραπάνω δεδομένα καταγράφονται με σαφήνεια και απλότητα μέσα στις σελίδες του βιβλίου της Άλκης Ζέη, που όπως φαίνεται στόχος της δεν ήταν απλά να γράψει για την ιστορία ενός κοριτσιού θύματος  των ναρκωτικων ουσιών αλλά να βοηθήσει με τη σειρά της στην ενημέρωση για τη χρήση, έχοντας ως μοναδικό όπλο πειθούς το ανάγλυφο, ρεαλιστικό, αφοπλιστικό, λογοτεχνικό της ύφος.

Η Κωνσταντίνα από μικρή φαντάζόταν τον εαυτό της μέσα σε ιστούς από αράχνες. Η ιδεοληψία του προσωπικού της εγκλωβισμού μέσα στους ιστούς, έγινε πιο έντονη όταν αναγκάστηκε να έρθει απ’τη Γερμανία στην Ελλάδα, λόγω του χωρισμού των γονιών της και να μείνει μαζί με τη γιαγιά της που η μεταξύ τους σχέση ήταν το λιγότερο τυπική, χωρίς συναισθηματική χροιά. Η Κωνσταντίνα λοιπόν, στο ευαίσθητο χρονικό ορόσημο της εφηβείας, έρχεται αντιμέτωπη όχι μόνο με την γονεϊκή απώλεια και τον αποχωρισμό του προσωπικού της χώρου και των συνηθειών της, αλλά βρίσκεται ξαφνικά σε ένα σπίτι, όπου καθημερινά βιώνει την απόρριψη.

Η συναισθηματική της ένταση και απόγνωση βρίσκει παρηγοριά σε ένα μεγαλύτερο συμμαθητή της ή καλύτερα στα μικρά μπλε χαπάκια, που της προσφέρει απλόχερα σε κάθε τους συνάντηση και την κάνουν να αισθάνεται ανεπανάληπτη ευφορία! Κάθε φορά η επιθυμία της Κωνσταντίνας για τα θαυματουργά χαπάκια αυξάνεται, ώσπου δεν μπορεί να ζήσει χωρίς αυτά. Όσο η επιθυμία της αυξάνεται τόσο η Κωνσταντίνα βουλιάζει σε ένα μαύρο σκοτάδι, μπλέγμενη σε όλο και περισσότερους ιστούς αράχνης. 

Το διάστημα της χρήσης εξωτερικεύει μια ναρκισσιστική, γεμάτη αυθορμητισμό προσωπικότητα, κάνοντας έναν εσωτερικό διαχωρισμό της παλιάς απ’τη νέα Κωνσταντίνα, το λεγόμενο splitting στη ψυχολογική ορολογία, κατά την οποία το άτομο αδυνατεί να συνδέσει τα αρνητικά και θετικά στοιχεία της προσωπικότητάς του, για την ύπαρξη ολοκληρωμένης προσωπικότητας. 

Μέσα της φωνάζει δυνατά «τα πόδια μου έχουν αρχίσει και τρέμουν», «χάνω όλο μου το κουράγιο», «τα μάτια μου γέμισαν δάκρυα», «έκανα αγώνα να μην κοιμηθώ», «φοβάμαι». Ποιος όμως την ακούει; Ποιος μπορεί να νιώσει τον εσωτερικό της πόνο; Ποιος μπορεί να πάρει μακριά το συναισθηματικό της βάρος; Στα μάτια της κανείς... μόνο τα μικρά μπλε χαπάκια και ο προμηθευτής τους. Έτσι, η Κωνσταντίνα χάνεται σε ένα κόσμο όπου κυριαρχεί το ψέμα, η πλάνη και οι ουσίες.

Κατάφερε η Κωνσταντίνα να επιστρέψει στον παλιό εαυτός της, να προστατευτεί από μια επιλογή που σε σπρώχνει όλο και πιο κοντά στο θάνατο; Μόνο όσοι επιχειρήσουν να διαβάσουν το βιβλίο θα μάθουν αν τελικά η Κωνσταντίνα κατάφερε να απεγκλωβιστεί απ’τους εσωτερικούς ιστούς της.

‘’Παλεύω να ξεμπερδευτώ από τις αράχνες. Με το ένα χέρι. Το άλλο κάποιος μου το κρατάει.’’

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...