Οι ψυχολόγοι είναι πολύ ανήσυχοι για το μέλλον των παιδιών που γεννιούνται σε ένα κόσμο ομορφιάς αλλά και μετανάστευσης, πολέμου και φρίκης. Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Συλλόγων Ψυχολογίας (EFPA), εφιστά την προσοχή μας στην επόμενη γενιά.
Τα νεογέννητα βρέφη και τα παιδιά, το μέλλον της γης, είναι η μεγαλύτερη ανησυχία για τους ψυχολόγους.
Την 20η Νοεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα του Παιδιού σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Συλλόγων Ψυχολογίας (EFPA), εφιστά την προσοχή μας στην επόμενη γενιά: σε όλα τα παιδιά που αυτή τη στιγμή γεννιούνται σε έναν κόσμο ομορφιάς, αλλά και πολέμου, μετανάστευσης και φρικαλεοτήτων.
Τα νεογνά τα βρέφη και τα νήπια είναι το πιο ελπιδοφόρο κομμάτι της ανθρωπότητας και το καθένα με ατομικά χαρακτηριστικά μπορεί να επικοινωνεί, να αισθάνεται, να επηρεάζει και να επηρεάζεται. Η επαναστατική γνώση της ψυχολογίας της πρώιμης παιδικής ηλικίας έχει προσφέρει νέες γνώσεις τόσο στις ικανότητες όσο και στην ευπάθεια των βρεφών.
«Ακόμα και σήμερα που γνωρίζουμε ότι ο εγκέφαλος είναι πολύ ευέλικτος σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας και μπορούμε πάντα να ελπίζουμε ότι θα προσαρμόζεται στις ικανοτητές και την ανθεκτικότητά μας, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι σημαντικοί ακρογωνιαίοι λίθοι για την ψυχική υγεία, καθώς και τα θεμέλια για τη μάθηση, τις κοινωνικές αρμοδιότητες και τις προοπτικές της ενήλικης συμμετοχής των πολιτών και την εκπλήρωση των ελπίδων και των ονείρων, χτίζονται κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής μας», λέει η Kerstin Söderström από το Διοικητικό Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων & Ψυχολογίας της ΕFPA.
Στα πρώτα χρόνια της ζωής μας, η ανισότητα, οι διακρίσεις και οι αναντίστοιχες αναπτυξιακές συνθήκες, επηρεάζουν την αρχιτεκτονική του εγκεφάλου και τον συνήθη τρόπο ύπαρξης και επιβίωσης. Παρά το γεγονός ότι γεννιόμαστε να εμπιστευόμαστε, να αγαπάμε και να συνδεόμαστε, τα βρέφη σύντομα προσαρμόζονται σε εχθρικές και πενιχρές συνθήκες. Τα βρέφη δεν είναι πάρα πολύ μικρά για να κατανοήσουν ή για να προστατευθούν από την αθωότητα και την ανωριμότητα. Είναι πλήρως εναρμονισμένα με τη συναισθηματική γλώσσα του περιβάλλοντος χώρου και είναι ευάλωτα σε τοξικό άγχος, σε παραμέληση και στη βία. Η υγιής προσκόλληση είναι πολύ ωφέλιμη για την ανάπτυξη τους.
Δικαίωμα στη ζωή και την ανάπτυξη, καθώς και στη φροντίδα και την προστασία
Η 20ητου Νοέμβρη σηματοδοτεί την ημέρα κατά την οποία το 1959 η Συνέλευση του ΟΗΕ υιοθέτησε την Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Παιδιού και το 1989 τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού είναι η πιο υπογεγραμμένη και τροποποιημένη σύμβαση στην ιστορία, υποδεικνύοντας ότι αυτή η τολμηρή σύμβαση διαπερνά όλες τις πολιτιστικές και θρησκευτικές διαφορές και επιτυγχάνει να συλλάβει μια παγκόσμια διαισθητική στάση της προστασίας και της προαγωγής των δικαιωμάτων και των αναγκών του παιδιού.
Οι αρχές της ΣΔΠ, αν και ευρέως αναγνωρισμένες, παραβιάζονται σε μεγάλη κλίμακα στη σημερινή Ευρώπη. Οι κοινωνικές ανισότητες και οι περιορισμένες ευκαιρίες μεταφέρονται από τη μια γενιά στην επόμενη. Σε απάντηση στο μεγάλο αριθμό των προσφύγων που αναζητούν ασφάλεια στην Ευρώπη, πολλές κυβερνήσεις έχουν διαστρεβλώσει την αρχή του μείζονος συμφέροντος του παιδιού για να χωρέσει σε μια περιοριστική μεταναστευτική πολιτική. Πρακτικές διακρίσεων και διαρθρωτικά, ψυχικά, διακριτά εμπόδια ή ακόμη και συρματοπλέγματα, απειλούν την εκπλήρωση της Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Παιδιού και την επείγουσα ανάγκη για την προστασία και την υποστήριξη των παιδιών και των γονέων τους.
Η γεφύρωση του χάσματος σε μια γενιά
Λόγω της ταχείας ανάπτυξης, της εξάρτησης και της ευπάθειας των βρεφών, η Παγκόσμια Ένωση Ψυχικής Υγείας για τα Βρέφη (World Association for Infant Mental Health – WAIMH) έχει αναπτύξει ένα πρωτόκολλο θέσης για την αναγνώριση συγκεκριμένων δικαιωμάτων του παιδιού, προκειμένου να παρακινήσει τις δράσεις και τις πολιτικές που προσανατολίζονται στα βρέφη τόσο σε κοινοτικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Η επιστήμη της πρώιμης παιδικής ηλικίας και τα δικαιώματα των βρεφών θα πρέπει να καθοδηγούν τις πολιτικές στήριξης για τις μητέρες, τους πατέρες και τους φροντιστές και να δίνουν αξία στα μικρά παιδιά στο πλαίσιο των κινδύνων και της βίας.
Η επιτροπή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τους Προσδιοριστικούς Κοινωνικούς Παράγοντες της Υγείας, περιγράφει την κοινωνική δικαιοσύνη ως ζήτημα ζωής και θανάτου. Κάνοντας τις σωστές ενέργειες στις τρυφερές ηλικίες, μπορούμε να κλείσουμε το χάσμα μεταξύ μειονέκτηματος και πλεονεκτήματος σε μια γενιά. Η EFPA υποστηρίζει τη σύσταση της Επιτροπής ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να δημιουργήσουν μια καθολική κάλυψη ποιοτικών προγραμμάτων και υπηρεσιών πρώιμης ανάπτυξης για τα παιδιά, τις μητέρες, και άλλους φροντιστές, ανεξάρτητα από την οικονομική τους ικανότητα. Οι ψυχολόγοι ενθαρρύνονται να διαδώσουν τη γνώση για τη σημασία της πρώιμης ανάπτυξης και να συμβάλουν στη δομή και το επαγγελματικό περιεχόμενο των υπηρεσιών πρώιμης παιδικής ηλικίας.
Μια βασική παραδοχή στην πολιτική της EFPA είναι ότι τα θέματα ψυχολογίας συνδέονται άρηκτα με τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και το αντίστροφο και η ομοσπονδία έχει ως στόχο να ενισχύσει τις ικανότητες και τα προσόντα του επαγγέλματός μας για να προωθήσει τα ανθρώπινα δικαιώματα και να αποτρέψει τιςπαραβιάσεις και να μετριάσει τις επιπτώσεις.
Την ημέρα των παιδιών, οι Polli Hagenaars και Kerstin Söderström από το Διοικητικό Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και την Ψυχολογία της EFPA, παροτρύνουν τις ομοσπονδίες μέλη και τους ψυχολόγους στην Ευρώπη να καταλάβουν ότι το άρθρο 3 της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού, ορίζει ότι: «σε όλες τις δράσεις που αφορούν στα παιδιά, είτε αυτές λαμβάνονται από δημόσιους ή ιδιωτικούς οργανισμούς κοινωνικής πρόνοιας, δικαστήρια, διοικητικές αρχές ή από τα νομοθετικά όργανα, πρώτο πρέπει να λαμβάνεται υπ’ όψιν το συμφέρον του παιδιού».
Πηγή: efpa.eu