Μια νευρολογική μελέτη στην Ολλανδία αποκάλυψε ότι τα αυθεντικά έργα τέχνης που εκτίθενται σε ένα μουσείο διεγείρουν δέκα φορές περισσότερο τον εγκέφαλο μας από το να κοιτάζουμε ένα αντίγραφο.
Η ανεξάρτητη μελέτη, η οποία υλοποιήθηκε από το Μουσείο Mauritshuis στη Χάγη, όπου βρίσκεται «το Κορίτσι με το μαργαριταρένιο σκουλαρίκι» του Γιοχάνες Βερμέερ, χρησιμοποίησε τη μεθοδολογία καταγραφής οφθαλμικών κινήσεων και μαγνητικές τομογραφίες για να καταγράψει την εγκεφαλική δραστηριότητα εθελοντών που κοιτούσαν γνήσια έργα τέχνης και τις αντιγραφές τους.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι 20 εθελοντές είχαν μια εγκεφαλική αντίδραση που ήταν 10 φορές ισχυρότερη όταν κοιτούσαν τα αυθεντικά έργα.
Γίνεσαι “πνευματικά” πλουσιότερος όταν βλέπεις πράγματα, είτε το κάνεις συνειδητά είτε όχι, και αυτό γιατί κάνεις συνδέσεις στον εγκέφαλό σου, δήλωσε η Μαρτίν Γκόσλινκ, διευθύντρια του μουσείου. Πρόσθεσε ότι είχε πειστεί για τη δύναμη της αυθεντικότητας πολύ πριν από τη μελέτη, αλλά ήθελε να διερευνηθεί επίσημα το προαίσθημά της. Όλοι νιώθουμε τη διαφορά, ωστόσο είναι μετρήσιμη, είναι πραγματική; είχε ρωτήσει τους συναδέλφους της. Πλέον, μπορούμε με σιγουριά να πούμε ότι είναι αληθινό.
Η μελέτη
Ο Martin de Munnik, συνιδρυτής του ερευνητικού ινστιτούτου Neurensics, το οποίο διεξήγαγε την έρευνα μαζί με άλλους ειδικούς νευρολόγους, δήλωσε ότι η μελέτη είχε δύο σκέλη.
Οι εθελοντές, ηλικίας μεταξύ 21 και 65 ετών, υπεβλήθησαν σε έναν εγκεφαλικό σαρωτή ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος (EEG) και στη μεθοδολογία καταγραφής οφθαλμικών κινήσεων ενώ τους ζητήθηκε να κοιτάξουν πέντε πίνακες στο μουσείο, καθώς και τις αφίσες τους στο κατάστημα του μουσείου.
Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης τις επιδράσεις των εικόνων των αυθεντικών έργων σε σύγκριση με αυτές των αντιγραφών που αναβόσβηναν στα γυαλιά των εθελοντών, μέσα σε ένα μηχάνημα λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας του Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ. Αν θέλετε να μάθετε τι σκέφτονται οι άνθρωποι, είναι προτιμότερο να το μετρήσουμε παρά να τους ρωτήσουμε, είπαν. Τα αποτελέσματα ήταν εξαιρετικά.
Τα αυθεντικά έργα τέχνης προκάλεσαν ισχυρή θετική ανταπόκριση στο τμήμα του εγκεφάλου που εμπλέκεται με τη συνείδηση, τον αυτο-αναστοχασμό και τις προσωπικές αναμνήσεις, δήλωσαν οι ερευνητές.
Η έρευνα εξέτασε, επίσης, «το Κορίτσι με το μαργαριταρένιο σκουλαρίκι». Το δημοφιλές έργο προσέλκυσε τη μεγαλύτερη προσοχή και έστρεψε το ενδιαφέρον σε αυτό που οι ερευνητές περιέγραψαν ως «βρόχο συνεχιζόμενης προσοχής» – ένα τρίγωνο μεταξύ του τονισμένου ματιού, του στόματος και του μαργαριταρένιου σκουλαρικιού του κοριτσιού.
Φωτογραφία: Mauritshuis
Ο Erik Scherder, καθηγητής κλινικής νευροψυχολογίας λέει ότι η μελέτη υπογραμμίζει τη σημασία της τέχνης. Αποτυπώνεται ερευνητικά τι συμβαίνει στον εγκέφαλό σας όταν βλέπετε ένα έργο τέχνης. Πρόκειται για ένα ενεργό περιβάλλον που πραγματικά κάνει τη διαφορά … ιδιαίτερα για τα παιδιά στη φάση της ανάπτυξής τους.
