Όλοι μοιραζόμαστε ένα μαζικό ασυνείδητο νου, διαμορφωμένο από τις μνήμες και τα πρότυπα συμπεριφοράς σε όλη την ιστορία της ανθρωπότητας. Από εδώ πηγάζουν πράγματα όπως οι αρχέγονοι φόβοι και ο μυστικισμός. -Καρλ Γκούσταβ Γιουνγκ-
Ο Καρλ Γκούσταβ Γιουνγκ είναι χωρίς αμφιβολία μία ιδιαίτερα σημαντική προσωπικότητα στην ιστορία της ψυχολογίας με τις θεωρίες του να αποτελούν τόσο πηγή αντιπαράθεσης όσο και έμπνευσης. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο που είναι ο ιδρυτής της Γιουνγκιανής Σχολής σκέψης στο πεδίο της ψυχανάλυσης ή αλλιώς Σχολή της Αναλυτικής ψυχολογίας.
Για αρκετό καιρό, ο Γιουνγκ υπήρξε οπαδός του Φρόιντ. Ωστόσο, αποστασιοποιήθηκε από αυτόν κυρίως επειδή δεν συμφωνούσε με τη θεωρία του για τη σεξουαλικότητα. Ο Γιουνγκ υποστήριξε την ύπαρξη ενός συλλογικού ασυνείδητου, το οποίο είναι ένα μέρος του ασυνείδητου νου, κοινό σε όλους τους ανθρώπους και περιέχει αρχέτυπα, παγκόσμιες «νοητικές προδιαθέσεις» μη βασισμένες στην εμπειρία.
Όλοι μοιραζόμαστε ένα μαζικό ασυνείδητο νου, διαμορφωμένο από τις μνήμες και τα πρότυπα συμπεριφοράς σε όλη την ιστορία της ανθρωπότητας. Από εδώ πηγάζουν πράγματα όπως οι αρχέγονοι φόβοι και ο μυστικισμός.
-Καρλ Γκούσταβ Γιουνγκ-
Εκτός από τη νευρολογία και την ψυχανάλυση, οι θεωρίες του Γιουνγκ επηρεάστηκαν από τη μυθολογία, τη θρησκεία ακόμη και την παραψυχολογία. Ένα από τα μεγάλα του πάθη ήταν η αρχαιολογία, και πιθανότατα από εκεί προέρχεται και η θεωρία του για τα αρχέτυπα. Μια θεωρία για τα παγκόσμια σύμβολα που υπάρχουν στο ασυνείδητο ανθρώπινο νου.
Η θεωρία του Γιουνγκ για τους τύπους προσωπικότητας
Για τον Καρλ Γιουνγκ, υπάρχουν τέσσερις βασικές ψυχολογικές λειτουργίες: η σκέψη, το συναίσθημα, η αίσθηση και η αντίληψη. Για κάθε άνθρωπο, μία ή περισσότερες από αυτές τις λειτουργίες έχουν ιδιαίτερη σημασία. Για παράδειγμα, όταν κάποιος είναι παρορμητικός, σύμφωνα με τον Γιουνγκ, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι λειτουργίες αίσθησης και αντίληψης υπερισχύουν των λειτουργιών συναισθήματος και σκέψης.
Με βάση αυτές τις τέσσερις βασικές λειτουργίες, ο Γιουνγκ υποστήριξε ότι υπάρχουν δύο βασικοί τύποι χαρακτήρων: ο εσωστρεφής και ο εξωστρεφής, καθένας με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.
Εξωστρεφής χαρακτήρας
Οι εξωστρεφείς χαρακτήρες παρουσιάζουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
- Τα ενδιαφέροντά τους επικεντρώνονται στην εξωτερική πραγματικότητα, αντί στον εσωτερικό τους κόσμο.
- Παίρνουν αποφάσεις, σκεπτόμενοι την επίδρασή τους στην εξωτερική πραγματικότητα παρά στην εσωτερική τους ύπαρξη.
- Οι ενέργειές τους βασίζονται στο τι μπορεί να σκεφτούν οι άλλοι γι’ αυτούς.
- Η ηθική και οι αρχές τους καθορίζονται με βάση τις αξίες που επικρατούν στον κόσμο.
- Είναι άνθρωποι που μπορούν να ταιριάξουν σε οποιοδήποτε περιβάλλον, ωστόσο παρουσιάζουν δυσκολία στο να προσαρμοστούν αληθινά.
- Είναι ευαίσθητοι, επηρεάζονται εύκολα και τείνουν να μιμούνται άλλους.
- Έχουν ανάγκη την αναγνώριση από τους άλλους.
Εσωστρεφής χαρακτήρας
Από την άλλη πλευρά, οι εσωστρεφείς χαρακτήρες έχουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
- Ενδιαφέρονται για τον εαυτό τους, τα συναισθήματα και τις σκέψεις τους.
- Προσανατολίζουν τη συμπεριφορά τους σύμφωνα με αυτό που αισθάνονται και σκέφτονται, παρόλο που αυτό μπορεί να έρχεται σε σύγκρουση με την εξωτερική πραγματικότητα.
- Δεν ανησυχούν ιδιαίτερα για την επίδραση των ενεργειών τους στο περιβάλλον τους.
- Προσπαθούν πολύ να ταιριάξουν και να προσαρμοστούν στο περιβάλλον που βρίσκονται. Ωστόσο, εάν καταφέρουν να προσαρμοστούν, θα το κάνουν με έναν δημιουργικό και ολοκληρωμένο τρόπο.
Τύποι Προσωπικότητας
Με βάση τις τέσσερις βασικές ψυχολογικές λειτουργίες και τους δύο τύπους βασικών χαρακτήρων, ο Γιουνγκ επιβεβαιώνει ότι μπορούμε να περιγράψουμε οκτώ διαφορετικούς τύπους προσωπικότητας, οι οποίοι είναι οι ακόλουθοι:
Ο «αντανακλαστικός» εξωστρεφής
Η προσωπικότητα αυτή αντιστοιχεί στα εγκεφαλικά άτομα, των οποίων οι ενέργειες βασίζονται σχεδόν αποκλειστικά στη λογική. Αποδέχονται μόνο ως αληθινά τα πράγματα που μπορούν να επιβεβαιώσουν με επαρκείς αποδείξεις. Δεν είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα άτομα και μπορεί ακόμη και να συμπεριφέρονται τυρρανικά χειραγωγώντας τους άλλους.
Ο «αντανακλαστικός» εσωστρεφής
Ο «αντανακλαστικός» εσωστρεφής είναι ένα άτομο με σημαντική πνευματική δραστηριότητα, το οποίο όμως έχει δυσκολίες στην αλληλεπίδραση με άλλους ανθρώπους. Τείνουν να είναι επίμονοι και πεισματάρηδες όταν πρόκειται για την επίτευξη των στόχων τους. Μερικές φορές θεωρούνται απροσάρμοστοι και ακίνδυνοι, αλλά ενδιαφέροντα ως άτομα.
Ο συναισθηματικός εξωστρεφής
Οι άνθρωποι που εμπίπτουν σε αυτήν την κατηγορία έχουν μεγάλη ικανότητα να κατανοούν τους άλλους και να δημιουργούν κοινωνικούς δεσμούς. Ωστόσο, δυσκολεύονται να διαχωριστούν από το πλήθος και υποφέρουν όταν αγνοούνται από τους γύρω τους. Είναι πολύ επιδέξιοι στην επικοινωνία.
Ο συναισθηματικός εσωστρεφής
Αυτός ο τύπος προσωπικότητας αντιστοιχεί σε μοναχικούς ανθρώπους που έχουν μεγάλη δυσκολία να δημιουργήσουν κοινωνικές σχέσεις με τους άλλους. Μπορεί να φαίνονται αντικοινωνικοί και μελαγχολικοί. Κάνουν ό,τι μπορούν για να περνούν απαρατήρητοι και τους αρέσει να παραμένουν σιωπηλοί. Ωστόσο, είναι πολύ ευαίσθητοι απέναντι στις ανάγκες των άλλων.
Ο «αντιληπτικός» εξωστρεφής
Τα συγκεκριμένα άτομα έχουν μια ιδιαίτερη αδυναμία στα αντικείμενα, στα οποία μπορούν να αποδώσουν ακόμη και μαγικές ιδιότητες, αν και κάποιες φορές το κάνουν ασυνείδητα. Δεν είναι παθιασμένα με τις ιδέες, αλλά με τον τρόπο με τον οποίο οι ιδέες αυτές παίρνουν τη μορφή συγκεκριμένων πραγμάτων. Πάνω από όλα αναζητούν την ευχαρίστηση.
Ο «αντιληπτικός» εσωστρεφής
Πρόκειται για έναν τύπο προσωπικότητας που συνήθως συναντάται στους καλλιτέχνες και τους μουσικούς. Οι συγκεκριμένοι εσωστρεφείς άνθρωποι δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στις αισθητηριακές εμπειρίες, όπως και στο χρώμα, τη μορφή και την υφή.
Ο διαισθητικός εξωστρεφής
Είναι ο τυπικός εξερευνητής. Οι διαισθητικοί εξωστρεφείς είναι πολύ δραστήριοι και ανήσυχοι. Χρειάζονται να έχουν διαρκώς πολλά ερεθίσματα. Είναι επιθετικοί όταν πρόκειται για την επίτευξη των στόχων τους, και μόλις τους επιτύχουν, κατευθύνονται στο επόμενο στόχο έχοντας γρήγορα ξεχάσει τον προηγούμενο. Δεν ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για την ευημερία των γύρω τους.
Ο διαισθητικός εσωστρεφής
Αυτοί οι άνθρωποι είναι εξαιρετικά ευαίσθητοι ακόμη και στα πιο ανεπαίσθητα ερεθίσματα. Οι διαισθητικοί εσωστρεφείς μπορούν σχεδόν να μαντέψουν τι σκέφτονται, αισθάνονται ή είναι πρόθυμοι να κάνουν οι γύρω τους. Είναι ευφάνταστοι, ονειροπόλοι και ιδεαλιστές. Δυσκολεύονται να παραμείνουν «προσγειωμένοι» στην πραγματικότητα.
Πηγή: psychcentral.com
Απόδοση: Άννα Μπαρδακά
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
