Ένα από τα πιο ιδιόμορφα πειράματα για τη σεξουαλική ταυτότητα πραγματοποιήθηκε τη δεκαετία του ’60 με υποκείμενα μελέτης τα δίδυμα αδέρφια Bruce και Brian Reimer.
Ένα ιδιαίτερα σημαντικό κοινωνικό ζήτημα που βρίσκεται στο επίκεντρο της επιστήμης τα τελευταία χρόνια είναι η ταυτότητα των φύλων, καθώς και η συμμετοχή της φύσης και της ανατροφής στη διαμόρφωσή της.
Με σκοπό τη διερεύνηση του παραπάνω ερωτήματος και συγκεκριμένα για να αποδείξει τη σημασία της ανατροφής έναντι της φύσης, το 1966 ο ψυχολόγος John Money προέβη σε ένα πείραμα, χρησιμοποιώντας ως υποκείμενα τα δίδυμα Bruce και Brian Reimer. Το πείραμα αυτό έμεινε γνωστό ως «John/Joan».
Πιο αναλυτικά, τα δίδυμα αυτά γεννήθηκαν το 1965 στον Καναδά, με τον Bruce να είναι ο μεγαλύτερος από τα δύο αγόρια. Μετά από έξι μήνες διαγνώστηκαν με φίμωση και αποφασίστηκε πως έπρεπε να χειρουργηθούν. Ωστόσο η επέμβαση δεν ήταν επιτυχημένη, με αποτέλεσμα ο Bruce να υποστεί ένα σοβαρό τραυματισμό στα γεννητικά του όργανα. Μετά την αποτυχία της επέμβασης ο Brian δεν υποβλήθηκε στο χειρουργείο.
Οι γονείς τους, ανήσυχοι για την επιρροή του τραυματικού αυτού γεγονότος στη μετέπειτα σεξουαλική ζωή και την ευτυχία του Bruce, απευθύνθηκαν στο διακεκριμένο ψυχολόγο John Money που τότε εργαζόταν στο νοσοκομείο Johns Hopkins στη Βαλτιμόρη. Ο Money ήταν ευρέως γνωστός και θεωρούταν πρωτοπόρος στον τομέα της σεξουαλικής ανάπτυξης και της ταυτότητας των φύλων, υποστηρίζοντας πως η τελευταία είναι πρωτίστως αποτέλεσμα κοινωνικής μάθησης.
Έτσι, ως υπέρμαχος της σημασίας της ανατροφής στη διαμόρφωση ταυτότητας φύλου, πρότεινε στους γονείς των διδύμων να υποβληθεί ο Bruce σε επέμβαση αλλαγής φύλου και να ανατραφεί σαν κορίτσι.
Διαβάστε σχετικά: Μια επισκόπηση της θεωρίας για τη σταθερότητα του φύλου
Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθεί πως τα δίδυμα Reimer αποτελούσαν την τέλεια ευκαιρία για τον Money να αποδείξει τη θεωρία του: τα δύο αγόρια μοιράζονταν τα ίδια γονίδια, και τα δύο μεγάλωναν στο ίδιο περιβάλλον και ο Bruce (που πίστευε πως είναι κορίτσι) θα λειτουργούσε σαν το «πειραματόζωο», ενώ ο Brian θα ήταν η ομάδα ελέγχου.
Σε ηλικία 22 μηνών λοιπόν ο Brian υποβλήθηκε σε αλλαγή φύλου και του δόθηκε το όνομα Brenda. Η Brenda ανατράφηκε σαν κορίτσι και συμπεριφερόταν ακριβώς όπως ένα μικρό κορίτσι. Κάθε χρόνο επισκεπτόταν τον ψυχολόγο Money για ψυχολογική υποστήριξη αλλά και για να αξιολογηθεί από τον ίδιο.
Γύρω στην ηλικία των 7 ετών όμως η Brenda άρχισε να συμπεριφέρεται με πιο ανδροπρεπή τρόπο, με αποτέλεσμα ο Money να επιχειρεί διάφορες πρακτικές προκειμένου να της θυμίσει την «θηλυκή φύση της». Κατηγορήθηκε μάλιστα ακόμα και για παιδοφιλικές πράξεις απέναντι στην Brenda και τον αδερφό της.
Σε ηλικία 13 ετών η Brenda έπασχε από κατάθλιψη με αυτοκτονικές τάσεις και αρνήθηκε κατηγορηματικά να ξαναεπισκεπτεί τον ψυχολόγο. Τότε οι γονείς της είπαν όλη την αλήθεια για την αλλαγή φύλου και από τότε άρχισε ξανά να αυτοπροσδιορίζεται ως αγόρι, έκανε θεραπεία για να αναστρέψει την αλλαγή φύλου και έδωσε στον εαυτό του το όνομα David.
Οι επιπτώσεις του πειράματος στη μετέπειτα ζωή των αγοριών ήταν τρομερές. Μεγαλώνοντας, ο David και ο αδερφός του υπέφεραν από πολλά ψυχολογικά προβλήματα. Ο Brian είχε κατάθλιψη και σχιζοφρένεια και πέθανε από υπερβολική δόση αντικαταθλιπτικών. Ο David δυσκολευόταν πολύ τόσο στην επαγγελματική όσο και στην προσωπική ζωή του, ενώ αυτοκτόνησε στην ηλικία των 38 ετών, μετά από άλλες δύο απόπειρες στην ηλικία των 20.
Το πείραμα αυτο επομένως κρίνεται ανήθικο και αντιδεοντολογικό για πολλούς λόγους. Αρχικά οι γονείς των διδύμων Reimer εξαπατήθηκαν από τον Money, καθώς δεν ενημερώθηκαν για την πρόθεσή του να χρησιμοποιήσει το γιο τους ως μέρος ενός πειράματος αλλά οδηγήθηκαν στο να πιστεύουν πως η επέμβαση αλλαγής φύλου του μικρού Bruce ήταν η μόνη λύση. Επιπλέον ο Bruce δεν έδωσε ποτέ τη συγκατάθεσή του για την αλλαγή φύλου ούτε για την εμπλοκή του στο πείραμα. Αν και μωρό, όλη του η ζωή επηρεάστηκε από τις αποφάσεις των άλλων.
Βιβλιογραφία:
- OPD Editor & OPD Editor. (2014). 10 Bizarre Psychology Experiments that Completely Crossed the Line. Online Psychology Degrees. https://www.online-psychology-degrees.org/10-bizarre-psychology-experiments/
- Gaetano, Phil, “David Reimer and John Money Gender Reassignment Controversy: The John/Joan Case”. Embryo Project Encyclopedia (2017-11-15). ISSN: 1940-5030 http://embryo.asu.edu/handle/10776/13009.
- Wikipedia contributors. David Reimer. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved 17:56, February 18, 2021, from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=David_Reimer&oldid=1006832847
- S. (2012, April 29). David Reimer – Possibly the most unethical study in psychological history. Samantha kate psychology. https://samanthakatepsychology.wordpress.com/2012/04/28/david-reimer-possibly-the-most-unethical-study-in-psychological-history/
Απόδοση: Μορφιάδου Βασιλική – Ψυχολόγος
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
