Η λοβοτομή είναι η χειρουργική επέμβαση που χρησιμοποιούνταν στο παρελθόν για την αντιμετώπιση ψυχικών παθήσεων.
Η λοβοτομή χρησιμοποιήθηκε ευρύτατα τις δεκαετίες του 1930, 1940 και 1950. Κατά την χειρουργική διαδικασία αφαιρούνται μαζικά νευρικές ίνες συνήθως από τις περιοχές του μετωπιαίου λοβού του εγκεφάλου. Η επιλογή του μετωπιαίου λοβού δεν ήταν τυχαία, αφού εκεί συναντώνται η πρόσθια κεντρική έλικα, η προμετωπαία συνειρμική περιοχή και η περιοχή Broca, δηλαδή ότι ακριβώς επηρεάζει την συνείδηση, το κινητικό κέντρο του λόγου, την κρίση μας, την επεξεργασία των λέξεων και τις συναισθηματικές αντιδράσεις.
Με την λοβοτομή, η ιατρική επιστήμη υποσχόταν να απαλλάξει τον ασθενή από νευρικές διαταραχές, ψυχολογικές διακυμάνσεις, παραληρηματικές ιδέες, ψυχώσεις, ψευδαισθήσεις και βίαιες συμπεριφορές. Όμως, οι ψυχικά άρρωστοι εμφάνιζαν απάθεια, απομόνωση, συναισθηματική νέκρωση και αδυναμία ανάληψης πρωτοβουλιών. Οι περισσότεροι από αυτούς έμεναν σε μόνιμη κατάσταση «φυτού» και κάποιοι πέθαιναν.
Η συνήθης διαδικασία ήταν η διάνοιξη τρυπών στο κρανίο του ασθενούς με ειδικά εργαλεία, όπως νυστέρια ή μακριές χειρουργικές ακίδες. Τα εργαλεία αυτά είχαν ως κέντρο εισόδου το βολβό του ματιού ή το αυτί ή το άνω τμήμα του κρανίου, δηλαδή τον μετωπιαίο λοβό.
O Walter Jackson Freeman ήταν αμερικανός γιατρός και ο πρώτος που εξειδικεύτηκε πάνω στην λοβοτομή. Πριν από τον Freeman, είχαν αποπειραθεί και άλλοι επιστήμονες να κάνουν λοβοτομή. O Freeman εξέλιξε πλήρως την χειρουργική αυτή επέμβαση. Αντί να αφαιρεί τμήματα από τον μετωπιαίο λοβό με ένα κοίλο χειρουργικό εργαλείο, επενέβαινε στην σύνδεση του μετωπιαίου λοβού με τον θάλαμο του εγκεφάλου, αποκόπτοντας τους. Ο Freeman έχασε την ιατρική του άδεια, αφού ο τελευταίος ασθενής του πέθανε κατά την διάρκεια της επέμβασης.
Έτσι, προσέλαβε τον νευροχειρουργό James Watts για να χειρουργεί υπό τις οδηγίες του. Τον Νοέμβριο του 1936 είχαν κάνει 20 λοβοτομές, ενώ μόλις το 1942 είχαν πραγματοποιήσει πάνω από 200. Το 1952 ο Freeman αλλάζει την μέθοδο που χρησιμοποιεί. Τοποθετεί μια μεταλλική ράβδο την οποία χτυπά με ένα σφυρί μέσα στις οφθαλμικές κοιλότητες. Από εκεί είχε πρόσβαση στο κρανίο χωρίς να χρειαστεί να το τρυπήσει.
Επιπλέον, αυτή η πρακτική δεν απαιτούσε νευροχειρουργό, αφού μπορούσε να πραγματοποιηθεί έξω από το χειρουργείο, χωρίς την χρήση αναισθησίας και με τη χρήση ηλεκτροσόκ.
Από το 1970 η θεραπεία αυτή απαγορεύτηκε στον ανεπτυγμένο κόσμο, πρόλαβε όμως να δοκιμαστεί σε χιλιάδες ανθρώπους με ολέθρια αποτελέσματα.
Η πιο γνωστή περίπτωση ασθενούς που υποβλήθηκε στην εν λόγω θεραπεία είναι αυτή της Rosemary Kennedy, αδελφής του μετέπειτα προέδρου των ΗΠΑ. Η Kennedy οδηγήθηκε για λοβοτομή από τον πατέρα της λόγω του μειωμένου ενδιαφέροντος που είχε για τους άνδρες. Έζησε όλη της τη ζωή σε ψυχιατρείο του Wisconsin.
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
