Η θεωρία της αποστέρησης-επιθετικότητας απορρέει από τη θεωρία της εξαρτημένης αντανακλαστικής μάθησης του Παυλώφ.
Η δημοσίευση της θεωρίας αυτής έγινε το 1939 από τους Dollard, Doob, Miller και Sears. Πειράματα σε ζώα, έχουν αποδείξει πως η σωματική οδύνη προκαλεί τη φυγή και επιθετικότητα σε αυτά εναντίον κάπου αντικειμένου. Οι ερευνητές αυτοί υπέθεσαν ότι όταν υπάρξει κάποιος λόγος που εμποδίζει την επίτευξη ενός σκοπού, η αποστέρηση αυτή διεγείρει την ένταση της ορμής σε ένα εκπληκτικά ψηλό επίπεδο που ενδέχεται να οδηγήσει σε επιθετικότητα για να επιτευχθεί η μείωση της έντασης.
Επιπλέον η εκτόνωση αυτή, δηλαδή η μείωση της έντασης της ορμής, ονομάζεται κάθαρση και η έννοια αυτή είναι όμοια με την αντίστοιχη έννοια της ψυχαναλυτικής θεωρίας.
Επομένως η θεωρία αυτή υποθέτει ότι η αιτία της επιθετικότητας στον άνθρωπο είναι η μη ικανοποίηση των επιθυμιών του ανθρώπου. Η θεωρία της αποστέρησης - επιθετικότητας αποκαλείται επίσης μεταφορικά "υδραυλική" λόγω της ομοιότητάς της με μηχανικά συστήματα.
Επειδή όμως η άμεση επίθεση των ανθρώπων εναντίον άλλων ανθρώπων ή εναντίον αντικειμένων συνήθως τιμωρείται, η θεωρία αυτή δέχεται την ύπαρξη του μηχανισμού που ονομάζεται "μετατόπιση". Δηλαδή, επειδή το άτομο έχει μάθει ότι η επίθεση εναντίον ορισμένων στόχων (π.χ. της μητέρας) είναι απαγορευμένη, μετατοπίζει την επιθετικότητά του σε ένα άλλο άτομο, ή σε ένα αντικείμενο. Επιπλέον, η εκτόνωση αυτή (η κάθαρση) λειτουργεί ως ενίσχυση. Επομένως αυτή η μορφή εκδήλωσης της επιθετικότητας και η εκτόνωση που ακολουθεί μαθαίνεται και γίνεται μία συνήθεια για το άτομο.
Δείτε ακόμη στις Θεωρίες της Βίας:
To πείραμα του Stanford, του Philip Zimbardo
Yπακοή στην εξουσία, του Stanley Milgram
Η μίμηση επιθετικών προτύπων, του Albert Bandura
Διέγερση και επιθετικότητα, του Stanley Schachter
Η θεωρία της ρεαλιστικής σύγκρουσης, του Muzafar Sherif
Η ψυχαναλυτική θεωρία της επιθετικότητας, του Sigmund Freud
Nόμος και Υγεία, Βία και Επιθετικότητα, Βιολογική και Ψυχολογική Βία, του Γιώργου Νικολαΐδη
