Εκτός από τις προφανείς μορφές της κακοποίησης των παιδιών, υπάρχουν κάποιες πιο βαθιές και λεπτές μορφές κακοποίησης που βρίσκονται στο επίκεντρο της κατάθλιψης και των αισθημάτων ανεπάρκειας: όταν λένε στα έφηβα αγόρια να “μεγαλώσουν” και ότι οι άνδρες δεν κλαίνε και στα κορίτσια ότι πρέπει να φαίνονται και να ενεργούν με έναν ορισμένο τρόπο, σαν “κυρίες”.
Παρά το γεγονός ότι ο πατέρας εμπλέκεται πλέον πιο ενεργά στην ανατροφή του παιδιού, δεν έχει δοθεί επαρκής προσοχή στο ρόλο του πατέρα στην ανάπτυξη του παιδιού και ιδιαίτερα στην επίδραση που έχει στο συναισθηματικό του κόσμο.
Οι τωρινές συνθήκες είναι για όλους ζόρικες και αγχωτικές. Για τους γονείς όμως, που έχουν επιφορτιστεί με την ανατροφή και τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών, η συνθήκη αυτή είναι ακόμη πιο ιδιαίτερη: καλούνται να απαντήσουν στην αγωνία των παιδιών τους τι συμβαίνει στο εδώ και τώρα και τι φέρνει το μέλλον.
Στο άρθρο του προηγούμενου μήνα έκανα μια εισαγωγή στην κατάκτηση της ομιλίας, επικεντρώνοντας την προσοχή στο ηλικιακό στάδιο μέχρι την ένταξη του παιδιού στον παιδικό σταθμό. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να επισημάνω πως η ομιλία είναι ένα περίπλοκο και περίτεχνο ‘‘σύστημα’’ που στηρίζεται και επηρεάζεται από τη νευρολογική, κοινωνική και συναισθηματική ωρίμανση ενός ατόμου.
Πολύ συχνά στην οικογένεια το παιδί κλαίει, γκρινιάζει, γίνεται επιθετικό, φωνάζει στους γονείς του γιατί εκείνοι δεν κάνουν κάτι που θέλει, δεν του «κάνουν το χατίρι».
Σύμφωνα με τη γνωστή τυπολογία της Baumrind ο πιο αποτελεσματικός τύπος γονέα είναι ο δημοκρατικός, δηλαδή ο γονιός που συνδυάζει τον υψηλό βαθμό απαιτήσεων με τον υψηλό βαθμό επίδειξης στοργής προς το παιδί του.