Μια νέα μελέτη εξετάζει αν ο συχνός έλεγχος των social media, συνδέεται με αλλαγές στη λειτουργική ανάπτυξη του εγκεφάλου σε εφήβους, περίπου στην ηλικία των 12 ετών.
Ο αντίκτυπος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στους νέους είναι ένα φλέγον θέμα, με τα περισσότερα παιδιά και εφήβους να θέλουν να κάνουν ό,τι κάνουν οι φίλοι τους και τους γονείς να ανησυχούν για τη θέσπιση ορίων.
Μια νέα μελέτη εξετάζει αν ο συχνός έλεγχος των social media (Facebook, Instagram και Snapchat) συνδέεται με αλλαγές στη λειτουργική ανάπτυξη του εγκεφάλου σε εφήβους περίπου στην ηλικία των 12 ετών. Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στις 3 Ιανουαρίου στο JAMA Pediatrics.
Χρησιμοποιώντας εγκεφαλικές σαρώσεις fMRI, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας στο Chapel Hill διαπίστωσαν ότι η συνήθης ενημέρωση και ο έλεγχος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να σχετίζεται με αλλαγές στην ευαισθησία του εγκεφάλου στις κοινωνικές ανταμοιβές και τιμωρίες – αυτά τα διαδικτυακά likes και η ενασχόληση από άλλους.
Γνωρίζουμε ότι η εφηβεία είναι μια από τις πιο σημαντικές περιόδους για την ανάπτυξη του εγκεφάλου καθώς περνάει από περισσότερες αλλαγές στην αναδιοργάνωση, δήλωσε η συγγραφέας της μελέτης Εύα Τέλζερ, η οποία είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχολογίας και νευροεπιστήμης. Είναι μια πραγματικά θεαματική περίοδος ανάπτυξης του εγκεφάλου, ιδίως σε αυτές τις περιοχές που ανταποκρίνονται στις κοινωνικές ανταμοιβές.
Οι κοινωνικές ανταμοιβές δεν περιορίζονται στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης. Μπορεί να είναι η θετική ανατροφοδότηση πρόσωπο με πρόσωπο από συνομηλίκους ή ακόμη και η λήψη χρημάτων. Αλλά και αυτά τα likes στο Facebook είναι κοινωνικές ανταμοιβές.
Άλλες έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι ορισμένοι έφηβοι είναι σχεδόν συνεχώς στο κινητό τους, ελέγχοντας τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τουλάχιστον ανά ώρα.
Για την τριετή μελέτη, η ερευνητική ομάδα συγκέντρωσε 169 μαθητές της έκτης και έβδομης τάξης από τρία δημόσια γυμνάσια στην Βόρεια Καρολίνα. Οι συμμετέχοντες ήταν φυλετικά διαφορετικοί και περιλάμβαναν τόσο αγόρια όσο και κορίτσια.
Οι συμμετέχοντες ανέφεραν πόσο συχνά ήλεγχαν τις τρεις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, που κυμαίνονταν από λιγότερο από μία φορά την ημέρα έως περισσότερες από 20 φορές. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν αυτές τις πληροφορίες για να φτιάξουν μια κλίμακα.
Διαβάστε σχετικά: Γιατί ο εγκέφαλος των νέων είναι τρομερά ευάλωτος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Στη συνέχεια, οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε εγκεφαλικές σαρώσεις fMRI. Κατά τη διάρκεια αυτών των σαρώσεων, έβλεπαν ένα σύνθημα ότι η κοινωνική ανατροφοδότηση θα ήταν ανταμοιβή, είτε τιμωρία είτε ουδέτερη. Στη συνέχεια έπρεπε να πατήσουν γρήγορα ένα κουμπί όταν εμφανιζόταν ένας στόχος. Οι έφηβοι θα έπαιρναν τότε μια κοινωνική ανταμοιβή ή τιμωρία.
Μας δίνετε η δυνατότητα να παίρνουμε λήψεις του εγκεφάλου τους και να βλέπουμε ποιες περιοχές του εγκεφάλου ενεργοποιούνται όταν παρατηρούν αυτές τις κοινωνικές ανταμοιβές και ποιες περιοχές του εγκεφάλου αλλάζουν κατά τη διάρκεια αυτών των τριών ετών ως απάντηση στην πρόβλεψη αυτής της ανατροφοδότησης από τους συνομηλίκους, δήλωσε η Τέλζερ.
Οι συμμετέχοντες που στην ηλικία των 12 ετών έλεγχαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πάνω από 15 φορές την ημέρα, παρουσίασαν διαφορές στον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται ο εγκέφαλός τους κατά τα επόμενα τρία χρόνια, δήλωσαν οι ερευνητές. Και οι αλλαγές συμβαίνουν σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου που ανιχνεύουν την σημαντικότητα του περιβάλλοντος, ανταποκρινόμενες σε αυτές τις κοινωνικές ανταμοιβές. Η προσοχή αναφέρεται σε ποια στοιχεία έλκονται περισσότερο οι άνθρωποι και σε ποια θα εστιάσουν την προσοχή τους.
Η Τέλζερ δήλωσε ότι αυτό υποδηλώνει ότι οι έφηβοι που μεγαλώνουν ελέγχοντας συνεχώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γίνονται υπερευαίσθητοι στην ανατροφοδότηση των συνομηλίκων.
Ο εγκέφαλός τους ανταποκρίνεται όλο και περισσότερο με την πάροδο αυτών των ετών στην ανατροφοδότηση της κοινωνικής ανταμοιβής που προσδοκούν, δήλωσε.
Αυτό που δεν είναι σαφές είναι τι σημαίνει αυτό για το μέλλον τους. Θα μπορούσε ενδεχομένως να οδηγήσει τον εγκέφαλο να γίνεται όλο και πιο ευαίσθητος στην κοινωνική ανατροφοδότηση και αυτό θα μπορούσε να συνεχιστεί στην ενήλικη ζωή.
Αλλά οι ερευνητές δεν έχουν προσπαθήσει να δουν αν μπορούν να αλλάξουν αυτή την πορεία.
Ενώ οι αλλαγές στον εγκέφαλο θα μπορούσαν να προωθήσουν ψυχαναγκαστικές ή εθιστικές συμπεριφορές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μπορεί επίσης να αντανακλούν μια προσαρμογή που βοηθά τους εφήβους να περιηγηθούν στον ολοένα και πιο ψηφιακό κόσμο τους.
Δεν ξέρουμε αν αυτό είναι καλό ή κακό, αν δηλαδή ο εγκέφαλος προσαρμόζεται με έναν τρόπο που επιτρέπει στους εφήβους να πλοηγηθούν και να ανταποκριθούν στον κόσμο στον οποίο ζουν, ίσως θα μπορούσε να είναι κάτι πολύ καλό, δήλωσε η Τέλζερ. Αν γίνεται ψυχαναγκαστικό και εθιστικό και αφαιρεί από την ικανότητά τους να συμμετέχουν στον κοινωνικό τους κόσμο, θα μπορούσε ενδεχομένως να είναι δυσπροσαρμοστικό.
Είπε ότι οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν τους εφήβους τους προωθώντας δραστηριότητες που προσφέρουν χαρά χωρίς να πηγαίνουν στο διαδίκτυο, για παράδειγμα, αθλητισμό, τέχνη ή εθελοντισμό.
Έρευνα: Maria T. Maza et al, Association of Habitual Checking Behaviors on Social Media With Longitudinal Functional Brain Development, JAMA Pediatrics (2023). DOI: 10.1001/jamapediatrics.2022.4924
Απόδοση – Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*