Τα τελευταία δέκα χρόνια, το Facebook έχει προσθέσει μια νέα διάσταση στην κοινωνική ζωή σε πάνω από ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους. Λόγω της δημοτικότητάς του, έχει γίνει το θέμα ενός συνεχώς αυξανόμενου πεδίου στην έρευνα των κοινωνικών επιστημών. Για τα δέκα χρόνια ύπαρξης του Facebook, συγκεντρώθηκαν δέκα αποκαλύψεις που αυτό το άρθρο μοιράζεται και παραθέτει σε σύντομες περιλήψεις. Αν είστε στο Facebook, τότε η έρευνα αυτή, είναι το πιο πιθανό να ισχύει και για εσάς.
1. Μήπως το Facebook ικανοποιεί τις ανάγκες μας για κοινωνική σύνδεση; Οι συντάκτες της μελέτης επικοινώνησαν μέσω μηνυμάτων με διάφορους ανθρώπους πέντε φορές την ημέρα, για δύο εβδομάδες και τους ζήτησαν να μάθουν σχετικά με τη χρήση του Facebook και την ευεξία τους. Όσο περισσότερο οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν το Facebook τη μία στιγμή, τόσο χειρότερα αισθάνονταν την επόμενη φορά που οι μελετητές επικοινωνούσαν μαζί τους. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια των δύο εβδομάδων της μελέτης, όσο περισσότερο οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν το Facebook , τόσο περισσότερο μειώθηκε και η ικανοποίηση που ένιωθαν ότι αντλούν από τον τρόπο ζωής τους.
2. Αν θέλετε να χρησιμοποιήσετε το Facebook, χωρίς να βιώνετε τα παραπάνω ελλείμματα στην υποκειμενική ευημερία, προσπαθήστε να γίνετε πιο ενεργός χρήστης όταν βρίσκεστε στην ιστοσελίδα. Μια μελέτη τεκμηριώνει ότι η συμμετοχή σε ενεργές αλληλεπιδράσεις, όπως αφήνοντας σχόλια στον τοίχο ενός φίλου ή “κάνοντας like” σε περιεχόμενο φίλων, προέβλεψε λιγότερη μοναξιά και αυξημένο κοινωνική αποδοχή. Η κατανάλωση του περιεχομένου με παθητικό τρόπο, όπως η περιήγηση μέσα από τα προφίλ των άλλων ανθρώπων, συσχετίστηκε με μεγαλύτερη μοναξιά και λιγότερη κοινωνική αποδοχή.
3. Πόσο μπορεί το προφίλ σας στο Facebook να αποκαλύψει στοιχεία για την προσωπικότητά σας; Η έρευνα έχει αποδείξει ότι πληρούνται ορισμένα αντικειμενικά κριτήρια των προφίλ που σχετίζονται με την αυτοαναφορικότητα στην προσωπικότητα των χρηστών. Για παράδειγμα, ο όγκος των πληροφοριών που αναρτούν οι άνθρωποι στο προφίλ τους, όπως πολλές από τις αγαπημένες τηλεοπτικές εκπομπές ή τα μουσικά ενδιαφέροντα της μουσικής, συσχετίζονται θετικά με την κοινωνική ανησυχία τους.
4. Ένα άλλο χαρακτηριστικό της προσωπικότητας που συνδέεται συχνά με τα social media είναι ο ναρκισσισμός. Σε μια μελέτη όπου οι άνθρωποι βαθμολόγησαν το προφίλ ξένων χρηστών, οι ερευνητές διαπίστωσαν ορισμένα στοιχεία ενός προφίλ που συνέβαλαν στην εντυπώσεις του ναρκισσισμού. Για παράδειγμα, όσο περισσότερο ήταν ελκυστικά τα άτομα στις profile φωτογραφίες τους, τόσο περισσότεροι οι άλλοι τους βαθμολόγησαν ως ναρκισσιστές. Επιπλέον, όσο περισσότερες κοινωνικές αλληλεπιδράσεις είχαν οι άνθρωποι στο Facebook (υπολογισμένες σύμφωνα με τον αριθμό των φίλων και των αναρτήσεων), τόσο περισσότερο οι άλλοι τους αξιολόγησαν ως ναρκισσιστές.
5. Αν κάποιος είδε το προφίλ σας στο Facebook, θα σχημάτιζε μια παρόμοια εντύπωση για εσάς σαν να είχατε συναντηθεί από κοντά; Η έρευνα δείχνει ναι: αν είστε αρεστός βάσει του προφίλ σας, θα είστε επίσης αρεστός με βάση την διαπροσωπική αλληλεπίδραση. Ένα κριτήριο που οι άνθρωποι χρησιμοποιούν για να προχωρήσουν σε αυτές τις αποφάσεις, είναι η κοινωνική εκφραστικότητα. Όσο περισσότερο κοινωνικά εκφραστικοί ήταν οι άνθρωποι προσωπικά και διαδικτυακά, τόσο περισσότερο οι άνθρωποι που είδαν τις σελίδες τους ή μίλησαν μαζί τους, τους άρεσαν και ως άνθρωποι όταν τους γνώρισαν από κοντά.
6. Όταν δημοσιεύετε ένα status update, πόσο απογοητευμένοι είστε, αν κανείς δεν κάνει like ή σχόλια σχετικά με αυτό; Μια μελέτη έδειξε ότι λόγω της σημασίας που αποδίδουν οι άνθρωποι στην παραλαβή των σχολίων σχετικά με τα status update τους, μπορούν να προβλεφθούν χαμηλότερα επίπεδα αυτοεκτίμησης, όπου στη συνέχεια μπορούν να συνδεθούν με προβλέψεις σχετικά με χαμηλότερα συναισθήματα της αίσθησης του ανήκειν.
7. Αν και οι άνθρωποι με χαμηλή αυτοεκτίμηση συχνά διστάζουν να αποκαλύψουν πληροφορίες σχετικά με τον εαυτό τους σε άλλους και ως εκ τούτου να συνάψουν κοινωνικούς δεσμούς, η έρευνα δείχνει ότι βλέπουν το Facebook ως ένα ασφαλές και επιθυμητό διέξοδο για αποκαλύψεις. Δυστυχώς, όμως, οι άνθρωποι με χαμηλή αυτοεκτίμηση τείνουν να δημοσιεύουν ενημερώσεις που είναι πιο αρνητικές από ό, τι τα άτομα με υψηλή αυτοεκτίμηση. Αυτό το είδος της δημοσιότητας, τότε αποτυγχάνει και αντί να δημιουργήσει κοινωνικές σχέσεις, προκαλεί στα άλλα άτομα δυσαρέσκεια και αντιπάθεια.
8. Ένας Facebook φίλος μπορεί να μην είναι πάντα ένας φίλος που έχετε συναντήσει προσωπικά. Επιπρόσθετα της ιδιωτικότητας και των θεμάτων ασφαλείας που αυτό εγείρει, η έρευνα δείχνει ότι αυτό μπορεί επίσης να επηρεάσει τον τρόπο που βλέπουμε τον εαυτό μας σε σύγκριση με τους άλλους. Ο χρόνος που περνάτε στο Facebook, μπορεί να συσχετιστεί με τη σκέψη ότι οι άλλοι άνθρωποι ζουν καλύτερη και πιο ευτυχισμένη ζωή από εσάς και αυτό ισχύει ιδιαίτερα για εκείνους που περιλαμβάνουν άτομα που δεν έχουν συναντήσει προσωπικά ανάμεσα στους φίλους τους στο Facebook.
9. Μπορεί το Facebook να επηρεάσει τη συμπεριφορά σας μέσα από τους φίλους σας; Στην Αμερική κατά τη διάρκεια των αμερικανικών εκλογών, διεξήγαγαν ένα πείραμα σχετικά με την κοινωνική επιρροή. Σε αυτή την ημέρα εκλογών των ΗΠΑ, το Facebook παρουσίασε σε ορισμένους χρήστες ένα μήνυμα στην αρχική σελίδα που τους ενθάρρυνε να ψηφίσουν, μαζί με φωτογραφίες των Facebook φίλων τους που ψήφισαν. Άλλοι χρήστες είδαν το μήνυμα, αλλά χωρίς φωτογραφίες των φίλων τους. Οι άνθρωποι που είδαν το μήνυμα μαζί με τις φωτογραφίες των φίλων τους, ήταν σημαντικά πιο πιθανό να ψηφίσουν από τους ανθρώπους που είδαν το μήνυμα χωρίς τις φωτογραφίες των φίλων τους.
10. Αν και το Facebook εξακολουθεί να αυξάνεται σε αριθμό χρηστών, πολλοί άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει το Facebook μαζικά. Ποιοι είναι οι άνθρωποι οι οποίοι “διέπραξαν διαδικτυακή αυτοκτονία” (όπως τείνει να ονομάζεται); Μια διεθνής μελέτη των ανθρώπων που εγκατέλειψαν το Facebook, αποκάλυψε ότι αισθάνθηκαν πιο εξαρτημένοι από το διαδίκτυο, που σημαίνει ότι επηρέαζε τις καθημερινές τους συνήθειες, την κοινωνική ζωή, την παραγωγικότητα, τον ύπνο τους και τα συναισθήματα, περισσότερο από ό, τι οι σημερινοί χρήστες του Facebook. Ήταν επίσης πολύ πιο προσεκτικοί όσον αφορά την προστασία της ιδιωτικής ζωής τους, με το 48% από αυτούς να επικαλούνται ανησυχίες σχετικά με την προστασία της ιδιωτικής τους ζωής ως κύριο λόγο τους για το κλείσιμο των λογαριασμών τους.
Βιβλιογραφία
1. Kross E, Verduyn P, Demiralp E, Park J, Lee DS, Lin N, Shablack H, Jonides J, & Ybarra O (2013). Facebook use predicts declines in subjective well-being in young adults. PloS one, 8 (8) PMID: 23967061
2. Burke, M., Marlo, C., & Lento, T. (2010). Social network activity and social well-being Proceedings of the SIGCHI Conference on Human Factors in Computing Systems, 1909-1912 DOI: 10.1145/1753326.1753613
3. Fernandez, K.C., Levinson, C. A., & Rodebaugh, T. L. (2012). Profiling: Predicting Social Anxiety From Facebook Profiles Social Psychological and Personality Science, 3 (6), 706-713 DOI: 10.1177/1948550611434967
4. Buffardi, L. E., & Campbell, W. K. (2008). Narcissism and Social Networking Web Sites Personality and Social Psychology Bulletin, 34 (10), 1303-1314 DOI: 10.1177/0146167208320061
5. Weisbuch M, Ivcevic Z, & Ambady N (2009). On Being Liked on the Web and in the “Real World”: Consistency in First Impressions across Personal Webpages and Spontaneous Behavior. Journal of experimental social psychology, 45 (3), 573-576 PMID: 20161314
6. Clerkin EM, Smith AR, & Hames JL (2013). The interpersonal effects of Facebook reassurance seeking. Journal of affective disorders, 151 (2), 525-30 PMID: 23850160
7. Forest, A.L., & Wood, J.V. (2012). When Social Networking Is Not Working Individuals With Low Self-Esteem Recognize but Do Not Reap the Benefits of Self-Disclosure on Facebook Psychological Science, 23 (3), 295-302
8. Chou, H.T.G., & Edge, N. (2012). ‘They Are Happier and Having Better Lives than I Am’: The Impact of Using Facebook on Perceptions of Others’ Lives Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 15 (2), 117-121 DOI: 10.1089/cyber.2011.0324
9. Bond, R.M., Fariss, C.J., Jones, J.J., Kramer, A.D., Marlow, C., Settle, E., & Fowler, J.H. (2012). A 61-million-person experiment in social influence and political mobilization. Nature, 489 (7415), 295-298 DOI: 10.1038/nature11421
10. Stieger, S., Burger, C., Bohn, M., & Voracek, M. (2013). Who commits virtual identity suicide? Differences in privacy concerns, Internet addiction, and personality between Facebook users and quitters. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking DOI: 10.1089/cyber.2012.0323
