Οι ψηφιακές παρεμβάσεις μπορεί να είναι πολύτιμες ως μέρος της φροντίδας ψυχικής υγείας, ειδικά όταν συνοδεύονται από κάποιου είδους ανθρώπινη καθοδήγηση.
Θεραπευτικές παρεμβάσεις που βασίζονται σε υπολογιστή και smartphone φαίνεται ότι είναι αποτελεσματικές στη μείωση των συμπτωμάτων κατάθλιψης και, ενώ παραμένει ασαφές το αν είναι το ίδιο αποτελεσματικές με τη διά ζώσης ψυχοθεραπεία, προσφέρουν μια καλή εναλλακτική για να αντιμετωπιστούν οι αυξανόμενες ανάγκες ψυχικής υγείας που προκάλεσε η πανδημία, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε από τον Αμερικανικό Ψυχολογικό Σύλλογο.
Το 2020 συμπληρώθηκαν 30 χρόνια από την έκδοση της πρώτης εργασίας σχετικά με μια ψηφιακή παρέμβαση για τη θεραπεία της κατάθλιψης. Επίσης, αυτή η χρονιά σηματοδότησε ένα απαράμιλλο σημείο καμπής στην παγκόσμια μεταστροφή των υπηρεσιών ψυχικής υγείας από τη διά ζώσης θεραπεία σε απομακρυσμένες, ψηφιακές λύσεις, λόγω της πανδημίας, δήλωσε ο Άιζακ Μος, υποψήφιος διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
Δεδομένης της επιταχυνόμενης υιοθέτησης των ψηφιακών τεχνολογιών, είναι επίκαιρο και σημαντικό να ρωτήσουμε σε τι βαθμό οι ψηφιακές παρεμβάσεις είναι αποτελεσματικές για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης, αν μπορούν να προσφέρουν βιώσιμες εναλλακτικές στη διά ζώσης ψυχοθεραπεία και ποιοι είναι οι κύριοι παράγοντες που ρυθμίζουν τα αποτελέσματα.
Οι ψηφιακές παρεμβάσεις τυπικά απαιτούν οι ασθενείς να συνδεθούν σε ένα λογισμικό πρόγραμμα, ιστοσελίδα ή εφαρμογή για να διαβάσουν, να παρακολουθήσουν, να ακούσουν και να αλληλεπιδράσουν με περιεχόμενο δομημένο ως μια σειρά διδακτικών ενοτήτων ή μαθημάτων. Οι συμμετέχοντες αναλαμβάνουν συχνά εργασίες για το σπίτι, σχετικές με τις διδακτικές ενότητες, και συμπληρώνουν τακτικά ψηφιακά ερωτηματολόγια σχετικά με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν.
Αυτό επιτρέπει στους ψυχολόγους να παρακολουθούν την πρόοδο του ασθενούς και τα αποτελέσματα σε περιπτώσεις όπου οι ψηφιακές παρεμβάσεις περιλαμβάνουν ανθρώπινη υποστήριξη. Οι ψηφιακές παρεμβάσεις δεν είναι το ίδιο με την τηλεθεραπεία, η οποία προσέλκυσε μεγάλο ενδιαφέρον στην πανδημία. Η τηλεθεραπεία χρησιμοποιεί βιντεοκλήσεις ή τηλεφωνική επικοινωνία για να διευκολύνει την ατομική ψυχοθεραπεία.
Οι ψηφιακές παρεμβάσεις έχουν προταθεί ως ένας τρόπος αντιμετώπισης της ζήτησης ψυχολογικής θεραπείας που δεν καλύπτεται. Καθώς αυτές οι παρεμβάσεις υιοθετούνται όλο και περισσότερο στο πλαίσιο των ιδιωτικών και δημόσιων συστημάτων φροντίδας υγείας, γίνεται μια προσπάθεια να καταλάβουμε αν αυτές οι θεραπείες είναι τόσο αποτελεσματικές όσο η διά ζώσης θεραπεία, σε τι βαθμό η ανθρώπινη υποστήριξη έχει επίδραση στα αποτελέσματα και αν τα οφέλη που παρατηρήθηκαν στο εργαστήριο μπορούν να μεταφερθούν σε πραγματικές συνθήκες, δήλωσε ο Μος.
Διαβάστε σχετικά: Για να ξεπεράσετε την κατάθλιψη μη σκέφτεστε θετικά, σκεφτείτε ευέλικτα
Οι ερευνητές πραγματοποίησαν μια μετα-ανάλυση 83 μελετών που εξέταζαν ψηφιακές εφαρμογές για τη θεραπεία της κατάθλιψης, από το 1990 και έπειτα, και περιλάμβαναν περισσότερους από 15.000 συμμετέχοντες, 80% ενήλικες και 69,5% γυναίκες.
Συνολικά, οι ερευνητές βρήκαν ότι οι ψηφιακές παρεμβάσεις βελτίωσαν τα συμπτώματα κατάθλιψης, αλλά η επίδραση δεν ήταν τόσο ισχυρή όσο αυτή που βρέθηκε σε μια παρόμοια μετα-ανάλυση για την ψυχοθεραπεία πρόσωπο με πρόσωπο. Δεν υπήρχαν αρκετές μελέτες στην παρούσα μετα-ανάλυση για να συγκριθούν άμεσα οι ψηφιακές παρεμβάσεις με τη διά ζώσης ψυχοθεραπεία, και οι ερευνητές δεν βρήκαν μελέτες που να συγκρίνουν τις ψηφιακές στρατηγικές με τη φαρμακοθεραπεία.
Οι ψηφιακές θεραπείες που περιλάμβαναν τον ανθρώπινο παράγοντα, είτε με τη μορφή σχολίων σε εργασίες είτε με τη μορφή τεχνικής βοήθειας, ήταν οι πιο αποτελεσματικές στη μείωση των συμπτωμάτων κατάθλιψης. Αυτό μπορεί εν μέρει να εξηγηθεί από το γεγονός ότι ο ανθρώπινος παράγοντας αύξανε την πιθανότητα οι συμμετέχοντες να ολοκληρώσουν την παρέμβαση, και η συμμόρφωση με τη θεραπεία συνδέεται με καλύτερα αποτελέσματα.
Η πανδημία COVID-19 είχε μεγάλο αντίκτυπο στην ψυχική υγεία παγκοσμίως. Προβλέπεται ότι η κατάθλιψη θα είναι η κύρια αιτία χαμένων χρόνων ζωής λόγω ασθένειας ως το 2030. Την ίδια στιγμή, λιγότεροι από 1 στους 5 ανθρώπους λαμβάνουν την κατάλληλη φροντίδα, και λιγότεροι από 1 στους 27, σε συνθήκες χαμηλού εισοδήματος. Ένας σημαντικός λόγος γι’ αυτό είναι η έλλειψη εκπαιδευμένων παρόχων φροντίδας υγείας.
Συνολικά, τα ευρήματά μας υποδεικνύουν ότι οι ψηφιακές παρεμβάσεις μπορεί να έχουν έναν πολύτιμο ρόλο να παίξουν ως μέρος της θεραπείας που προσφέρεται στη συνήθη φροντίδα, ειδικά όταν συνοδεύονται από κάποιου είδους ανθρώπινη καθοδήγηση, κατέληξε ο ερευνητής.
Έρευνα: “Digital interventions for the treatment of depression: A meta-analytic review,” Psychological Bulletin, published online Dec. 13, 2021.
Απόδοση – Επιμέλεια: Ισμήνη Τσοχαλή, επιμελήτρια κειμένων
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
