Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη από το Cyberbullying Research Center, που έλαβε χώρα στην Αμερική, περίπου το 20% των παιδιών ηλικίας 11-18 δήλωσαν ότι έχουν πέσει θύματα επιθετικότητας ενώ έκαναν περιήγηση στο διαδίκτυο.
Σε έναν κόσμο καταστροφικών πρωτοσέλιδων και συγκλονιστικών ηχητικών επιθέσεων, αυτό το ποσοστό στην πραγματικότητα, δεν ακούγεται και τόσο άσχημο. Εντούτοις αν πάρει κανείς λίγο χρόνο να μιλήσει σε έναν χρήστη τεχνολογίας σχολικής ηλικίας, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα συνειδητοποιήσει πως ο κίνδυνος που υπάρχει από την παρενόχληση στον κυβερνοχώρο, δεν αφορά τόσο το εύρος των δραστών και των θυμάτων του, αλλά το βάθος της βλάβης που μπορεί να προκαλέσει η επιθετικότητα στο διαδίκτυο. Τι είναι αυτό που κάνει το cyberbullying, τον εκφοβισμό μέσω διαδικτύου δηλαδή, τόσο κακό και επικίνδυνο;
Πριν από την εμφάνιση των κοινωνικών δικτύων στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τα κινητά τηλέφωνα, οι νέοι που έπεφταν θύμα εκφοβισμού στο σχολείο μπορούσαν να βασιστούν στις ώρες που περνούσαν στο σπίτι για μια ανάπαυλα από τη γελοιοποίηση. Σήμερα, τα παιδιά βρίσκονται σε επικοινωνία μεταξύ τους κάθε ώρα, κάθε μέρα, όλο το χρόνο. “Αμείλικτος” είναι η λέξη που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σχετικά με τη φύση του εκφοβισμού μέσω διαδικτύου, του cyberbullying.
Για να υπάρξει εκφοβισμός μέσω διαδικτύου δεν χρειάζεται να υπάρξει οπτική επαφή. Η διάδοση κακόβουλων φημών μέσω διαδικτύου για ένα άτομο είναι ένα πράγμα, όμως το να λέει κανείς άσχημα πράγματα κατά πρόσωπο είναι εντελώς άλλη υπόθεση. Οι νέοι θεωρούν ότι είναι πολύ ευκολότερο να είναι σκληροί απέναντι στους άλλους, όταν δεν χρειάζεται να κοιτάξουν στα μάτια το άτομο στο οποίο απευθύνονται οι αρνητικές σκέψεις και τα συναισθήματά τους. Ένας από τους πιο σοβαρούς κινδύνους του cyberbullying είναι ότι μπορεί να συμβεί ανώνυμα, καθώς οι αυτουργοί λειτουργούν πίσω από πληκτρολόγια και οθόνες, και όχι πρόσωπο με πρόσωπο. Τα παιδιά που εκφοβίζουν μέσω διαδκτύου μαθαίνουν ότι μπορούν να μείνουν ατιμώρητοι για την επιθετικότητα αυτή, χωρίς να χρειάζεται να λογοδοτήσουν για τις πράξεις τους. Δυστυχώς, για πάρα πολλούς, η ανωνυμία αυτή είναι μια διέξοδος χωρίς ενοχές.
Ο σωματικός, λεκτικός, ακόμη και ο σχεσιακός εκφοβισμός σχεδόν πάντα εμφανίζεται ως μια αναμέτρηση πρόσωπο με πρόσωπο, ανάμεσα σε ένα παιδί που εκφοβίζει και το στόχο του. Ακόμα και όταν υπάρχουν παρευρισκόμενοι παρόντες, το κοινό περιορίζεται στον αριθμό των συνομηλίκων στο σχολείο ή μετά από αυτό, να χλευάζουν από το κάθισμα του λεωφορείου τους ή να κρυφακούν την τηλεφωνική γραμμή. Ωστόσο, στην περίπτωση του cyberbullying, το εν δυνάμει κοινό είναι σχεδόν απεριόριστο. Κακόβουλες αναρτήσεις, ενοχλητικές φωτογραφίες, ταπεινωτικά βίντεο και άσχημα μηνύματα μπορούν να μοιραστούν ασταμάτητα και να παραμείνουν για πάντα στο διαδίκτυο. Και όλα αυτά απλά με το πάτημα ενός κουμπιού που γράφει “Αποστολή” ή ένα κλικ σε μια “Κατάσταση ενημέρωσης”, μπορεί να προκαλέσουν μια άμεση και ανεπανόρθωτη ζημιά.
Επιπρόσθετα, η σοβαρότητα και βαρύτητα που έχει το cyberbullying αφορά στο ότι δεν μπορεί να αναιρεθεί. Λόγω της φύσης της τεχνολογίας, ότι λαμβάνει χώρα στο διαδίκτυο παραμένει στο διαδίκτυο. Θα μπορούσε κανείς να συγκρίνει το cyberbullying με τη συμπίεση της οδοντόκρεμας από το σωλήνα της, με την έννοια ότι όταν η πάστα βγει, είναι αδύνατο να την τοποθετήσει κανείς πάλι πίσω. Η λεκτική συγγνώμη δεν επαρκεί εφόσον όταν ένα σχόλιο αναρτηθεί στο διαδίκτυο ή έχει σταλεί μέσω μηνύματος, παραμένει διαθέσιμο για όποιον το έλαβε και μπορεί να προωθηθεί ξανά και ξανά.
Τέλος, στην περίπτωση του cyberbullying η εγγύτητα δεν είναι απαραίτητη. Η σωματική βία απαιτεί δύο ανθρώπους να βρίσκονται σε πάρα πολύ κοντινή απόσταση. Ο κοινωνικός αποκλεισμός είναι πιο επώδυνος στον πραγματικό χρόνο. Ο εκφοβισμός μέσω διαδικτύου, από την άλλη, ευδοκιμεί τις υπόλοιπες ώρες και μέσω της απόστασης. Ακόμα και όταν ένα νεαρό άτομο βρίσκεται στα πλαίσια της ασφάλειας του σπιτιού του και κάτω από τη φροντίδα και την υποστήριξη της οικογένειάς του, μπορεί ταυτόχρονα να δεχτεί επίθεση από τους συνομηλίκους του καθώς χρησιμοποιεί το διαδίκτυο. Δεν υπάρχουν όρια χρόνου ή χώρου στην περίπτωση του cyberbullying.
